یک خودروسازی دیگر لازم است؟

می متالز - زمانی که تعداد خودروسازان افزایش پیدا کند، تنوع محصول افزایش پیدا می‌کند و این به معنی کاهش تیراژ تولید به 20 تا 30 هزار خودروست. این مسئله با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده در تعارض است و از سوی دیگر حیات دیگر صنایع وابسته به خودروسازی را متأثر می‌کند.

به گزارش می متالز، وزیر صنعت، معدن و تجارت از فعالان بخش خصوصی در اتاق بازرگانی برای راه‌اندازی قطب سوم خودروسازی دعوت به عمل‌آورده است. به نظر می‌رسد شریعتمداری قصد دارد با حمایت از بخش خصوصی از صنعت خودرو انحصار زدایی کند. پیشنهاد وزیر صنعت تا چه اندازه قابل‌اجراست و الزامات آن چیست ؟ برای پاسخ به این سؤال باید شرایط بین‌المللی و داخلی کسب‌وکار را در نظر گرفت.

رشد صنعت، چه صنعت خودرو و چه دیگر صنایع در فضای رقابت ممکن است. هیچ فعالیت صنعتی و تولیدی در فضای غیررقابتی رشد نمی‌کند چراکه در فضای انحصار، محصول با هر کیفیت، قیمت و خدماتی عرضه می‌شود و مشتری چاره‌ای جز تهیه آن ندارد. در فضای رقابت افراد، سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی فرصت سرمایه‌گذاری و ارائه محصول را دارند و شاخص انتخاب کالا قیمت، کیفیت و خدمات پس از فروش مناسب است. در فضای رقابت این نیاز بازار است که ایجاد قطبی دیگر برای تولید را تعیین می‌کند نه چیز دیگر، شاخصی که در حال حاضر با توجه به انحصار خودروسازی در ایران در نظر گرفته نمی‌شود.

ساختار صنعت خودروسازی ایران دولتی است. مدیران عامل شرکت‌ها توسط دولت تعیین می‌شوند. در این فضای دولتی اظهارنظر یک مقام مسئول در مورد ایجاد قطب سوم خودروسازی اشتباه نیست. یک مدیر ارشد تصمیم می‌گیرد که قطب سومی هم ایجاد شود اما در شرایط فعلی ایجاد یک رقیب خصوصی یا دولتی برای دو رقیب اصلی پیامدهایی دارد. زمانی که تعداد خودروسازان افزایش پیدا کند، تنوع محصول افزایش پیدا می‌کند و این به معنی کاهش تیراژ تولید به 20 تا 30 هزار خودروست. این مسئله با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده در تعارض است و از سوی دیگر حیات دیگر صنایع وابسته به خودروسازی را متأثر می‌کند. قطعه ساز ایرانی نمی‌تواند برای خودروسازی قطعه بسازد که در کل 40 هزار دستگاه خودرو تولید می‌کند. در تیراژ محدود تولید بسیاری از قطعات خودرو اقتصادی نیست. در این شرایط قطعه ساز ایرانی مجبور به تولید چهل هزار قطعه است درحالی‌که رقیب او در اروپا چهار میلیون قطعه تولید می‌کند و این مسئله بر قیمت تمام‌شده محصول اثر کاهشی دارد. حالا داستان توسعه تولید مبتنی بر ساخت داخل را هم به همه این‌ها اضافه کنید. غیر از قطعه ساز، دیگر سازمان‌ها و صنایع مرتبط با خودروسازی هم با کاهش تیراژ با چالش روبه‌رو خواهند شد. حرکت به سمت ایجاد یک خودروسازی جدید به‌طور دستوری بدون در نظر گرفتن نیاز بازار در فضای رقابتی کنش مطلوبی نیست و در شرایط غیررقابتی یعنی وضعیت امروز خودروسازی ما مغایرت هر کنشی با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده و استراتژی صنعت خودرو ایجاب می‌کند که در این برنامه‌ها بازنگری کنیم. اینکه برنامه‌ای تنظیم کنیم و در مسیری مخالف با آن گام برداریم به نفع صنعت نیست. در استراتژی صنعت خودروی ایران تا سال 2025، تولید 3 میلیون خودرو پیش‌بینی‌شده است و قرار است با تولید برند خارجی در کشور زمینه پیوند هرچه بیشتر خودروسازی ایران با شبکه جهانی فراهم شود. باید دید افزایش تعداد کمپانی‌های خودروسازی چاره تحقق این برنامه‌ است؟

منبع: اتاق بازرگانی،صنایع ،معادن و کشاورزی ایران

خودروسازی محمد شریعتمداری