تصمیمات غیرکارشناسی بدون مشورت با بخش خصوصی متوقف شود/ تنها راه نجات کشور در تحریم توسعه صادرات غیرنفتی

به گزارش می متالز، مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران در حاشیه مراسم معرفی و تقدیر از صادرکنندگان نمونه استان تهران که با حضور مقامات استانی و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شد، با اشاره به ناامیدی نسبی موجود در جامعه، گفت: برگزاری چنین رویدادهایی نشان ‌می‌دهد که در همین شرایط، افرادی محکم ایستاده‌اند و به کشور خود علاقه‌مند هستند. آنها ‌می‌توانند به الگویی برای کسانی تبدیل شوند که فکر ‌می‌کنند در این شرایط نمی‌توان کاری از پیش برد.

خوانساری با بیان اینکه اگر مساله تحریم‌ها حل نشود، سال 1399 بهتر از سال 1398 نخواهد بود، گفت: لایحه بودجه سال 1399 نیز با توجه به شرایط تحریمی تنظیم نشده است و در این زمینه مشکلاتی وجود خواهد داشت.

وی با اشاره رشد منفی 4.5 درصدی سال 1397 و پیش‌بینی رشد منفی 8.5 تا 9.5 درصدی برای سال 1398 گفت: ارزیابی‌ها نشان ‌می‌دهد اقتصاد ایران حدود 14 درصد کوچک شده و یکی از راه‌های اساسی دور زدن تحریم، رشد صادرات غیرنفتی است. در واقع، امکانات و پتانسیل‌های کشور، ایجاب ‌می‌کند که صادرات کشور بیش از ارقام کنونی باشد.

خوانساری در ادامه به ضرورت استفاده از ظرفیت بازار کشورهای همسایه اشاره کرد و گفت: 15 کشور همسایه که 7 کشور محصور در خشکی هستند، در سال، حدود یک هزار میلیارد دلار واردات دارند و ایران باید بتواند با صادرات کالا و خدمات، درصد بالایی از نیاز این کشورها را تامین کند؛ در واقع پتانسیل صادرات ۱۰۰ میلیارد دلاری به این کشورها در کشور وجود دارد که البته مقدمه آن، رفع موانع موجود در راه صادرات است.

وی در ادامه افزود: اگرچه، افزایش ناگهانی قیمت ارز ضربه بزرگی به اقتصاد کشور وارد کرد و معیشت مردم را تحت تاثیر قرار داد. اما این واقعه، نشان داد که اگر قیمت ارز واقعی شود، می‌توان به تولید و صادرات کشور تکیه کرد و به جای اعطای یارانه به کالاهای خارجی با سرکوب قیمت ارز، با واقعی کردن قیمت، روی کالاهای ایرانی سرمایه‌گذاری کرد. در واقع، از وارداتی که با ارز ارزان صورت ‌می‌گرفت، جلوگیری شد و در عین حال، کالاهای صادراتی ایران به سوی رقابتی شدن پیش رفت.

رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: وقت آن فرا رسیده است که موانعی که بر سر راه صادرات وجود دارد، از میان برداشته شده و روی تولید صادرات‌محور تکیه شود. البته همه مسئولان حوزه صادرات به این مسایل اشراف داشته و همواره مطالبات بخش خصوصی را مطرح ‌می‌کنند، اما مشخص نیست چرا مشکلات موجود حل نمی‌شود و به نظر ‌می‌رسد، سیستم دچار مشکل است.

خوانساری در ادامه به ذکر مثالی در مورد اتخاذ تصمیمات اثرگذار بر حوزه صادرات بدون مشورت با بخش خصوصی پرداخت و گفت: در شهریور ماه امسال وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم گرفت تعرفه 7 الی 8 قلم کالا را به بهانه اینکه مواد خام هستند، افزایش دهد تا آنها را به سمت تولید هدایت کند، بر این اساس، تعرفه اقلامی چون سنگ‌آهن و سنگ‌های تزئینی مشمول تعرفه 25 درصدی شدند. اتاق تهران نیز به این تصمیم معترض شد اما ترتیب اثر داده نشد و این تعرفه‌ها اعمال شد.

وی در ادامه افزود: اوایل ماه جاری، ارزیابی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام گرفت که نشان ‌می‌داد که صادرات برخی کالاها تا ۹۰ درصد کاهش یافته است. متعاقب آن، وزارتخانه تصمیم گرفت که تعرفه برخی از این اقلام را از ۲۵ درصد به ۱۰ درصد کاهش دهد. پرسش قابل تامل این است که اکنون باید دستگاهی پاسخگو باشد که اگر تعیین تعرفه ۲۵ درصدی کارشناسی بوده، چرا صادرات ۹۰ درصد افت کرده است؛ آن هم در شرایطی که صادرات چنین حائز اهمیت است و کسب هر یک دلار ‌می‌تواند مشکلات زیادی را حل ‌کند.

خوانساری با بیان اینکه بازی با تعرفه‌ها به صورت غیرکارشناسی یا وضع ممنوعیت و محدودیت بر صادرات و واردات برخی کالاها، ریسک بالایی دارد و پشت آن هزاران مساله وجود دارد، گفت: صادرکنندگان تلاش می‌کنند بازاری را به دست آورند، اما برخی تصمیمات ممکن است یک بنگاه از عرش به فرش برده یا برعکس عمل کند. مجموعه تصمیم‌گیران نباید به صورت جزیره‌ای عمل کنند و بهتر است از ابتدا با بخش خصوصی و تشکل‌های تخصصی، همفکری کنند.

وی افزود: اگر قرار است، سیاستی اعمال شود، دست‌کم برای آن مهلتی تعیین شود. حتی آمریکا نیز برای اعمال تحریم‌هایش، شش ماه مهلت تعیین ‌می‌کند اما در داخل کشور این اقتضائات رعایت نمی‌شود و تصمیمات تجاری بدون مقدمه اجرایی ‌می‌شود. در حالی که انتظار بر این است که همه تصمیم‌گیران، صادرکنندگان کشور را مدنظر قرار داده و از آنها نظرخواهی کنند. اگر این موانع برطرف شود، صادرات بسیار بیش از آنچه اکنون صورت ‌می‌گیرد، جهش پیدا خواهد کرد.

خوانساری گفت: انتظار این است، که تصمیم‌گیران صادرکنندگان را فرا بخوانند و بپرسند برای دو برابر شدن میزان صادرات خود چه تمهیداتی لازم است و برای آنها فراهم کنند. این کار پیچیده‌ای نیست. در واقع لازم است، دست‌کم دستگاه‌های حاکمیتی استان‌ها با صادرکنندگان و تولیدکنندگان برجسته استان خود در ارتباط باشند و موانع پیش روی آنها را برطرف کنند.

وی در پایان گفت: بار دیگر تاکید می کنم که تنها راه نجات و مفر کشور از تحریم‌ها، صادرات غیرنفتی است.

لازم به ذکر است، در این مراسم که برای سومین بار برگزار شد، ارزیابی پرونده صادرکنندگانی که در رقابت ملی معرفی نشده‌اند اما در سطح استان دست پر و کارنامه موفقی داشتند، توسط اتاق بازرگانی تهران بررسی شد. بر همین اساس در مراسمی که در هتل ارم برگزار شد، این بنگاه‌ها معرفی و توسط نمایندگان بخش خصوصی و دولت مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفتند.