مدیریت کوتاه مدت، آفت صنعت روی کشور است

به گزارش می متالز، نزدیک به سه دهه از عمر صنعت روی در کشور می‌گذرد و با وجود تلاش‌هایی که در این سال‌ها برای این صنعت صورت گرفته؛ همچنان کاستی‌های بسیاری در بخش معدن و در بخش تولید روی تصفیه شده وجود دارد. با وجود اینکه ایران از لحاظ ذخایر معدنی روی در جایگاه مناسبی در دنیا قرار دارد، اما تاکنون نتوانسته متناسب و همپا با سایر کشورهای معدنی و صنعتی رشد کند. یکی از علل اصلی این امر عدم ورود تکنولوژی روز به این صنعت است. چرا که تکنولوژی‌های روز موجب بهره‌برداری صحیح از معدن و تولید سودده و باعث بقای تولیدکننده در درازمدت  خواهد بود. اما متاسفانه در سال‌های گذشته به‌دلیل وجود موانع مختلف، صنعت روی ایران از تکنولوژی‌های روز دنیا عقب مانده است.

موانع ورود تکنولوژی به صنعت روی کشور

امروزه در بسیاری از صنایع، فعالیت واحدهای تولیدی با ظرفیت پایین توجیه اقتصادی ندارد؛ از همین‌رو، سرمایه‌گذاران به‌سمت احداث واحدهای تولیدی در مقیاس‌های بزرگ حرکت کرده‌اند و صنعت روی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اکنون واحدهای تولید فلز روی دنیا در مقیاس‌های متداول تولید سالانه 100 تا 500 هزار تن شمش روی طراحی می‌شوند. همچنین افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی مزایایی نظیر افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های تولید و متعاقب آن افزایش رقابت‌پذیری را به همراه دارد. این در حالی است که واحدهای کوچک به‌دلیل عدم توانایی در رقابت با چنین واحدهایی در حال حذف هستند.

اما برخلاف دنیا، در کشور ما واحدهای تولید شمش روی همچنان با ظرفیت‌های پایین در حال فعالیت هستند به‌گونه‌ای که در حال حاضر بیش از 90 واحد تولید شمش روی در کشور وجود دارد که مجموع ظرفیت تولید سالانه تمامی این واحدها، حدود 450 هزار تن شمش روی است.

برای مقایسه می‌توان شرکت‌های چینی و هندی را مثال زد. به‌طوری که میزان تولید یک واحد شمش روی تصفیه شده شرکت ژورژو چین حدود 500 هزار تن است، در حالی که تمامی واحدهای تولید شمش روی ایران در سال گذشته تنها 150 هزار تن تولید کرده‌اند. و این یعنی یک سوم کمتر از میزان تولید یک واحد تولیدی در چین که این امر نشانگر افق دید کوتاه‌مدت مدیران این بخش است.

باید توجه داشت که طراحی واحدهای صنعتی در مقیاس‌های کوچک، یکی از موانع ورود تکنولوژی‌های روز به کشور است. از طرفی تکنولوژی عرصه بزرگی است و ورود به آن هزینه‌های خاص خود را دارد و از طرف دیگر، برگشت سرمایه هزینه شده در بخش تکنولوژی زمان‌بر بوده و در درازمدت اتفاق می‌افتد؛ مجموع این عوامل سبب می‌شود که یک مجموعه کوچک با گردش مالی کم، توانایی ورود به این عرصه را نداشته باشد.

تمامی واحدهای تولید شمش روی کشور اعم از خصوصی و دولتی دارای ظرفیت تولید روزانه 3 تا 40 تن روی در سال بوده و جزو واحدهای کوچک محسوب می‌شوند. همین امر نیز سبب شده که هیچ یک از این واحدها امکان ورود به بحث تکنولوژی را نداشته باشند و هر روز از روند رو به رشد این صنعت در دنیا عقب بمانند. در این شرایط لازم است که دولت به‌عنوان متولی وارد عمل شود و سعی در یکپارچه‌سازی این واحدهای کوچک داشته باشد.

در این میان هلدینگ توسعه معادن روی ایران که در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده فلز روی تصفیه شده کشور است، بیشترین سهم را در تولید شمش روی تصفیه شده در کشور دارد و از لحاظ تکنولوژی و مدیریت، از سایر واحدها به روزتر است. در نتیجه این هلدینگ سریع‌تر از دیگر واحدها می‌تواند وارد عرصه به‌روز کردن تجهیزات شود. اما این امر نیاز به کمک و همکاری دولت دارد.