جهت‌گیری تازه در بازار انرژی

به گزارش می متالز، تحولات سال ۲۰۱۶ میلادی تاثیرات زیادی روی بازار انرژی‌های احیاشدنی در دنیا داشت ولی نتوانست مانع از رشد تقاضا در این بازار و کاهش سرمایه‌گذاری شود. از جمله این تحولات می‌توان به تداوم قیمت پایین نفت در بازار جهانی‌‌، کاهش قیمت تکنولوژی‌های مورد استفاده در صنعت انرژی‌های احیاشدنی از جمله پنل‌های خورشیدی و تجهیزات مورد استفاده برای تولید انرژی باد و افزایش توجه به مسئله نگهداری انرژی برای استفاده در ساعت و روزهای بعد از تولید اشاره کرد. کاهش قیمت نفت و گاز طبیعی در بازار جهانی باعث شد تا سرمایه‌گذاری در منابع احیاشدنی دیگر صرفه اقتصادی قبلی را نداشته باشد. در این زمان متوسط هزینه‌ای که برای تامین سوخت‌های فسیلی باید صرف می‌شد کاهش چشم‌گیری پیدا کرد و می‌توان از این عامل به عنوان عامل بازدارنده نام برد. اما کاهش قیمت تکنولوژی استفاده‌شده در صنعت تولید انرژی‌های احیاشدنی هم نقش محرک در این بازار داشت. در واقع هزینه تولید منابع احیاشدنی را تنزل داد و به همین دلیل انگیزه بیشتری برای سرمایه‌گذاری در این بازار ایجاد کرد. اما این پایان ماجرا نبود. افزایش توجه دنیا به مسائل زیست‌محیطی و نگرانی در مورد تبعات انتشار گازهای آلاینده موجب شد تا استفاده از منابع احیاشدنی اهمیت بیشتری پیدا کند.

به گزارش مرکز بین‌المللی مطالعات انرژی‌های احیاشدنی، از سال ۲۰۱۱ تاکنون تقاضای انرژی در دنیا با سرعت ۱.۸ درصد در هر سال رشد کرد‌. البته سرعت رشد در کشورهای در حال توسعه بسیار بیشتر از این نرخ و در کشورهای صنعتی و توسعه‌یافته بسیار پایین‌تر از این نرخ بود. یک دلیل مهم را می‌توان تلاش کشورهای در حال توسعه برای کاهش انتشار گازهای آلاینده و ضعف‌های زیرساختی موجود در این کشورها در بخش استفاده از منابع احیاشدنی دانست. در کشورهای صنعتی پیش از این هم توجه به مسائل زیست‌محیطی زمینه را برای استفاده از منابع احیاشدنی فراهم کرده بود.

یک دلیل مهم برای استفاده از منابع احیاشدنی، کاهش انتشار گاز دی‌اکسید کربن و گازهای آلاینده دیگر است. این گازهای آلاینده سلامت و بقای ساکنان زمین را تحت تاثیر قرار داده‌اند و به همین دلیل کنترل آنها برای جهانیان اهمیت زیادی دارد. در نتیجه انتشار این گازهای آلاینده، دمای زمین افزایش یافته است و خشک‌سالی در بخشی از دنیا و سیل و بارندگی‌های مرگبار در بخش‌های دیگر دنیا به وجود آمده است. به همین دلیل است که کنترل آلودگی‌های منتشرشده در هوا و کاهش استفاده از منابع فسیلی اهمیت بسیار زیادی دارد.

طبق گزارش منتشرشده توسط مرکز بین‌المللی مطالعات انرژی‌های پاک، در سال ۲۰۱۶ برای سومین سال متوالی انتشار گاز دی‌اکسید کربن از سوخت‌های فسیلی و صنایع مصرف‌کننده سوخت‌های فسیلی رشد محسوسی نداشت. این در حالی است که در دهه اول قرن بیست و یکم متوسط سرعت رشد انتشار گاز دی‌اکسیدکربن برابر با ۲.۲ درصد در هر سال بود. دلیل اصلی کاهش انتشار گازهای آلاینده، کاهش استفاده از زغال‌سنگ به عنوان منبع انرژی و افزایش تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی بود.

آمارها نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۶ برای دومین سال متوالی تولید زغال‌سنگ در دنیا کاهش یافت و مصرف آن هم سیر نزولی به خود گرفت. کاهش مصرف در کشورهای در حال توسعه به خصوص در چین بسیار محسوس بود. این کشور نیروگاه‌های زغال‌سنگی را با نیروگاه‌های فعال با انرژی‌های احیاشدنی جایگزین کرد تا مانع از انتشار گازهای آلاینده شود.

اما افت تولید و مصرف زغال‌سنگ در دنیا هم‌زمان شد با قیمت پایین نفت و گاز طبیعی که زمینه را برای افزایش استفاده از این منابع فراهم کرده است به همین دلیل سیاست کاهش تولید و مصرف زغال‌سنگ آن‌طور که انتظار می‌رفت بازار را تحت تاثیر قرار نداد.

در این سال‌ها استفاده از سوخت‌های فسیلی در بخش گرمایشی و حمل و نقل دنیا رشد کرده است زیرا سرمایه‌گذاری در انرژی‌های احیاشدنی در شرایطی که قیمت نفت پایین بود و انتظاری برای افزایش قیمت این منبع انرژی وجود ندارد، صرفه اقتصادی نداشت. از طرف دیگر هنوز هم در شمار زیادی از کشورهای دنیا یارانه‌های تخصیص داده‌شده به منابع احیاشدنی انرژی کمتر از یارانه‌های نفت و گاز است و مردم انگیزه اقتصادی بیشتری برای استفاده از انرژی‌های فسیلی دارند.

باید در نظر داشت، تعداد زیادی از کشورهای دنیا از سال ۲۰۱۶ سیاست‌های لازم برای کاهش یارانه‌های انرژی‌های فسیلی را اجرا کردند که ایران هم یکی از این کشورها بود‌. ایران در این زمینه موفقیت زیادی به دست آورد و توانست قیمت منابع انرژی فسیلی و فرآورده‌های آن را به قیمت جهانی نزدیک کند ولی هنوز تا کاهش وابستگی اقتصادی به انرژی فسیلی راه درازی در پیش دارد‌. ایران و کشورهای خاورمیانه‌‌، دارای اقتصادی وابسته به نفت هستند و یارانه‌های حوزه انرژی در این کشورها بسیار زیاد است. از طرف دیگر این کشورها به دلیل دارا بودن منابع فسیلی ارزان‌قیمت، سرمایه‌گذاری کمی در تولید انرژی‌های پاک انجام داده‌اند و نمی‌توان انتظار داشت در آینده نزدیک در این کشورها منابع احیاشدنی جایگزین منابع فسیلی شود.

سهم انرژی‌های احیاشدنی در کل مصرف دنیا

تا سال ۲۰۱۵، انرژی‌های احیاشدنی تنها ۱۹.۳ درصد از کل مصرف انرژی دنیا را به خود اختصاص داده بودند. در میان منابع احیاشدنی، سوخت‌های زیستی و گیاهی که برای تامین گرما و پخت و پز در مناطق روستایی و در کشورهای در حال توسعه به کار می رفتند ۹.۱ درصد از کل مصرف انرژی‌های احیاشدنی را به خود اختصاص داده بودند و ۱۰.۲ درصد از مصرف انرژی در این منطقه به انرژی‌های احیاشدنی مدرن اختصاص داشت. سهم انرژی برق آبی ۳.۶ درصد از کل انرژی مصرفی در دنیا بود و دیگر منابع انرژی احیاشدنی که برای تولید برق به کار می‌رفتند ۱.۶ درصد از کل انرژی مصرفی دنیا را به خود اختصاص دادند. استفاده از منابع احیاشدنی برای تولید گرما ۴.۲ درصد و استفاده از سوخت‌های زیستی و گیاهی برای حمل و نقل ۰.۸ درصد از کل مصرف انرژی‌های احیاشدنی را به خود اختصاص داده بودند.

نکته مهم این است که در ده سال اخیر سهم منابع انرژی احیاشدنی در کل انرژی مصرفی در این کشورها تغییر محسوسی نداشته است، در حالی که سرعت رشد تولید و مصرف منابع احیاشدنی بسیار بالا بود. دلیل این مسئله را می‌‌توان در بالا بودن سرعت رشد مصرف انرژی در دنیا مشاهده کرد. در واقع سرعت بالای رشد تولید انرژی‌های احیاشدنی متناسب با سرعت رشد تقاضا برای انرژی در دنیا است و به همین دلیل سهم انرژی‌های احیاشدنی در طول زمان ثبات مانده است.

صنعت برق، پیشگام استفاده از انرژی‌های احیاشدنی

در سال ۲۰۱۶ ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی در دنیا با سرعت بالایی رشد کرد. در سال‌های اخیر بیشترین رشد در بخش تولید برق خورشیدی مشاهده شد زیرا سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این بخش انجام شد و نتیجه مثبتی هم از این سرمایه‌گذاری‌ها حاصل شد. در سال‌های اخیر پنل‌های خورشیدی نه‌تنها برای تولید برق در نیروگاه‌ها استفاده شد بلکه در بسیاری از خانه‌ها و مزارع کوچک هم از این پنل‌ها برای تولید برق استفاده شد. خودروهای خورشیدی هم از تکنولوژی‌های مدرنی هستند که با استفاده از پنل‌های خورشیدی کار می‌کنند و توسعه آنها می‌تواند به معنای افزایش تولید و مصرف انرژی خورشیدی در دنیا باشد.

اما تولید برق بادی و برق آبی هم با تجربه رشد ۲.۱ درصدی و ۱.۷ درصدی در رده بعدی در صنعت تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی قرار دارند. این در حالی است که به دلیل قیمت پایین نفت و گاز طبیعی در بازار، سرعت رشد مصرف انرژی‌های احیاشدنی در بخش تولید گرما و حمل و نقل بسیار پایین بود و تنها سرمایه‌گذاری در تولید برق با استفاده از این منابع پاک با استقبال زیادی روبه‌رو بود.

حال سؤال اینجاست که کدام کشورها بیشترین رشد تولید برق با منابع احیاشدنی را تجربه کردند و در کدام کشورها بیشترین سرمایه‌گذاری در این زمینه انجام شده است؟

طبق مطالعات انجام‌شده توسط مرکز بین‌المللی انرژی‌های پاک‌‌، ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی در کشورهای در حال توسعه بیش از کشورهای صنعتی رشد کرد و چین هم در این عرصه پیشگام بود. یک دلیل مهم در این زمینه را می‌توان اشباع نسبی بازار انرژی‌های احیاشدنی درکشورهای صنعتی و سرمایه‌گذاری مداوم و پیوسته در این کشورها از ابتدای قرن بیست و یکم تاکنون دانست.

طی شش سال گذشته چین بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار در بخش انرژی‌های احیاشدنی و تولید برق با استفاده از این منابع بود اما علاوه بر چین کشورهای هند و مکزیک و شیلی هم به عنوان کشورهایی که بیشترین رشد در تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی را تجربه کردند، معرفی شدند. مسئله اینجاست که جهانیان بیش از سرمایه‌گذاری در استفاده از منابع احیاشدنی در صنایعی از قبیل حمل و نقل و غیره، در بخش تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی سرمایه‌گذاری کردند. در نتیجه موفق شدند تا کارایی مصرف انرژی در این بخش را افزایش دهند و هزینه تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی را تقلیل دهند. از طرف دیگر برای ایجاد امکان ذخیره‌سازی و نگهداری برق تولیدی با این روش هم مطالعات زیادی انجام دادند و حال باتری‌هایی را روانه بازار کرده‌اند که قدرت ذخیره‌سازی انرژی تامین‌شده از طریق منابع احیاشدنی را دارد. اما این پایان راه نیست.

سرمایه‌گذاری روی خودروهای الکتریکی و خودروهای فعال با انرژی حاصل از منابع احیاشدنی به خصوص انرژی خورشید گام بعدی است. استفاده از این خودروها می‌تواند باعث ارتقای کیفی هوا شود و مصرف انرژی فسیلی را تقلیل دهد. در سال‌های اخیر خودروهای الکتریکی توسط شرکت‌های خودروسازی بزرگ تولید شده است و پیش‌بینی می‌شود تا یک دهه آینده خرید و فروش خودروهای فسیلی در کشورهای صنعتی ممنوع شود. در صورت تحقق این پیش‌بینی می‌توان مصرف انرژی‌های پاک را در صنعت حمل و نقل هم شاهد بود و سهم انرژی‌های فسیلی را در تامین انرژی در جهان به حداقل رسانید.

سرعت مصرف انرژی‌های پاک، بیشتر از رشد تقاضا

بررسی آمارها نشان می‌دهد سرعت رشد مصرف انرژی‌های پاک در دنیا بیش از سرعت رشد مصرف انرژی بوده است و مصرف انرژی‌های احیاشدنی مدرن هم با سرعتی دو برابر سرعت مصرف انرژی در دنیا افزایش یافت. این نشان می‌دهد در سال‌های آتی و در صورت تداوم سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های پاک در دنیا، انرژی‌های احیاشدنی خواهند توانست سهم بزرگی در بازار انرژی دنیا به خود اختصاص دهند.

 به گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا طی ده سال گذشته مصرف انرژی در دنیا با سرعت ۲ درصد در هر سال رشد کرد ولی نرخ رشد تولید انرژی با استفاده از منابع احیاشدنی - سنتی و مدرن- در این بازه زمانی برابر با ۲.۸ درصد در هر سال بود. البته در این سال‌ها مصرف منابع انرژی مدرن بیشتر از منابع سنتی بود‌. آمار نشان می‌دهد سرعت رشد مصرف منابع احیاشدنی مدرن برابر با ۴.۷ درصد در سال بود در حالی که مصرف منابع انرژی احیاشدنی سنتی از جمله سوخت‌های گیاهی برابر با ۱.۲ درصد در هر سال بوده است. در بازه ده‌ساله منتهی به سال ۲۰۱۴، نرخ رشد مصرف سوخت‌های فسیلی و منابع انرژی هسته‌ای برابر با ۱.۸ درصد در هر سال بود.

این آمارها را از منظر دیگری هم می‌توان مورد بررسی قرار داد. اول اینکه نرخ رشد مصرف منابع انرژی احیاشدنی در دنیا بیش از متوسط نرخ رشد تقاضای انرژی بود. دوم اینکه مصرف منابع انرژی احیاشدنی مدرن با سرعتی دو برابر سرعت رشد تقاضای انرژی در دنیا افزایش یافت و سوم اینکه مصرف سوخت‌های زیستی سنتی با سرعتی نصف سرعت رشد تقاضا در دنیا رشد کرده است.

تولید یک‌چهارم برق دنیا با انرژی‌های احیاشدنی

در سال ۲۰۱۶، استفاده از منابع احیاشدنی برای تولید برق در دنیا رکورد تازه‌ای را ثبت کرد. در این سال ۱۶۱ گیگاوات از ظرفیت تولید برق اضافه‌شده در دنیا را تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی تشکیل می‌داد‌. در این سال ظرفیت تولید برق در دنیا با ۹ درصد افزایش نسبت به سال قبل از آن به ۲۰۱۷ گیگاوات رسید. دلیل افزایش سهم انرژی‌های احیاشدنی در این عرصه را می‌توان افزایش توجه به محیط زیست و انتشار گازهای آلاینده در دنیا دانست. مسئله‌ای که امروزه نه‌تنها در کشورهای صنعتی بلکه در کشورهای در حال توسعه دنیا هم مشکل‌آفرین شده است.

در سال گذشته ۴۷ درصد از ظرفیت تولید برق اضافه‌شده به کل توان برق تولیدی دنیا را‌‌ برق خورشیدی تشکیل می‌داد و انرژی بادی و آبی به ترتیب ۳۴ درصد و ۱۵.۵ درصد از ظرفیت برق اضافه‌شده را به خود اختصاص دادند. البته هنوز هم سهم برق تولیدشده با استفاده از انرژی آب بیش از برق تولیدشده با دیگر منابع پاک است ولی سرمایه‌گذاری روی افزایش توان تولید برق خورشیدی بیش از دیگر منابع است.

نکته دیگر اینکه ۶۲ درصد از ظرفیت اضافه‌شده در تولید برق را نیروگاه‌های فعال با انرژی‌های احیاشدنی به خود اختصاص دادند و این رکوردی مهم برای این صنعت محسوب می‌شود. در انتهای سال گذشته نیروگاه‌های فعال با منابع انرژی احیاشدنی ۳۰ درصد از ظرفیت تولید برق دنیا را به خود اختصاص دادند و این ظرفیت برای تامین ۲۴.۵ درصد از کل انرژی برق مصرفی دنیا کفایت می‌کرد. نیروگاه‌های آبی تامین‌کننده ۱۶.۶ درصد از انرژی الکتریسیته مصرفی دنیا هستند و بالغ بر ۸ درصد از انرژی برق مصرفی در دنیا با استفاده از دیگر منابع احیاشدنی از قبیل باد و خورشید و سوخت‌های زیستی و غیره تامین می‌شود.

مسئله دیگر این است که کدام کشورها بیشترین ظرفیت نصب‌شده تولید برق با منابع احیاشدنی را دارند؟

آمارها نشان می‌دهد چین بالاترین ظرفیت ایجادشده تولید برق با استفاده از انرژی‌های احیاشدنی را دارد. یک‌چهارم از کل ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی در دنیا‌‌، در کشور چین ایجاد شده است و توان تولید ۵۶۴ گیگاوات برق را دارد‌. در این کشور هرساله ۳۰۵ گیگاوات برق آبی و بالغ بر ۲۶۰ گیگاوات برق با استفاده از انرژی خورشید و باد و منابع سنتی تولید می شود. بعد از چین کشورهای امریکا‌‌، برزیل‌‌،آلمان و کانادا قرار دارند. ژاپن و هند و ایتالیا و اسپانیا و بریتانیا از این نظر در رده‌های بعدی قرار دارند. کشورهایی که بالاترین ظرفیت سرانه تولید برق با استفاده منابع احیاشدنی به استثنای انرژی آبی را دارند ایسلند‌‌، دانمارک، سوئد و آلمان هستند.

اما اگر ظرفیت تولید برق آبی را نادیده بگیریم و کشورها را بر مبنای توان تولید برق خورشیدی و بادی طبقه‌بندی کنیم‌‌، شاهد خواهیم بود که چین در جایگاه اول و کشورهای امریکا و آلمان در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.

سهم هر منطقه از انرژی‌های احیاشدنی

در سال ۲۰۱۶ ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی به استثنای آب ۹۲۱ گیگاوات بود. آب بزرگ‌ترین منبع احیاشدنی تولید انرژی برق است و بعد از آن‌‌، باد بیشترین سهم را دارد و در این آمارها ظرفیت تولید برق آبی در نظر گرفته نشده است. در سال گذشته ظرفیت تولید برق بادی معادل ۴۸۱ گیگاوات بود، برق خورشیدی ۴۰۰ گیگاوات و برف با استفاده از سوخت‌های گیاهی ۱۲۰ گیگاوات بود. ۲۱ گیگاوات برق هم با استفاده از انرژی زمین‌گرمایی و انرژی اقیانوس‌ها تولید شد.

ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی در کشورهای «بریکس» که شامل برزیل، روسیه‌‌، هند، چین و افریقای جنوبی است ۳۳۳ گیگاوات بود درحالی‌که 28 کشورعضو اتحادیه اروپا ۳۰۰ گیگاوات برق با کمک منابع احیاشدنی تولید کردند.

در سال گذشته ظرفیت تولید برق با منابع احیاشدنی به استثنای آب، برابر با ۲۵۸ گیگاوات بود در حالی که امریکا ۱۴۵ گیگاوات، آلمان ۹۸ گیگاوات، ژاپن ۵۱ گیگاوات، هند ۴۶ گیگاوات و ایتالیا ۳۳ گیگاوات برق با منابع احیاشدنی تولید کردند.

اما در مرحله بعد از تولید برق با استفاده از انرژی‌های پاک - که امروزه اندکی گران‌تر از برق تولیدشده با استفاده از منابع فسیلی است- این منبع انرژی باید وارد بازار مصرف شود. در واقع باید خریداری برای این محصول وجود داشته باشد. این مسئله از این جهت مهم است که قیمت برق تولیدشده با منابع احیاشدنی در حال حاضر بیشتر از برق تولیدشده با انرژی فسیلی است و باید دید که کدام گروه‌ها هستند که حاضرند برای این سرمایه‌گذاری هزینه بپردازند؟

در پاسخ باید گفت تعداد زیادی از شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذار در این زمینه‌‌، متعهد هستند تا سهمی از انرژی برق تولیدشده در این نیروگاه‌ها را خریداری کنند. در سال ۲۰۱۶، ۳۶ شرکت بزرگ خرید برق پاک را در دستور کار خود قرار دادند و انتظار می‌رود تا انتهای سال جاری شمار شرکت‌هایی که در این مسیر حرکت می‌کنند به ۸۷ شرکت برسد. برخی از این شرکت‌ها اعلام کردند بین ۳۶ تا ۶۵ درصد از انرژی برق مورد نیاز خود را از نیروگاه‌های فعال با انرژی‌های احیاشدنی خریداری می‌کنند. برخی از شرکت‌ها خواستار سرمایه‌گذاری برای ساخت نیروگاه خورشیدی در محل شرکت و با سرمایه‌گذاری خود شدند تا هم برای مطالعه در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده باشند و هم از منافع حاصل از آن برخوردار شوند‌. سه شرکت بزرگ امریکایی هم اعلام کردند از سال ۲۰۱۸ تمامی برق مورد نیاز خود را از نیروگاه‌های تولید برق پاک خریداری می‌کنند تا از این طریق به مسئولیت‌های اجتماعی خود به بهترین شکل عمل کرده باشند.

تولید برق با انرژی‌های پاک در آسیا

چین از نظر ظرفیت‌های نصب‌شده نیروگاه‌های آبی و بادی و خورشیدی در دنیا پیشگام است. افزایش ظرفیت تولید نیروگاه‌های خورشیدی در این کشور و افزایش نصب پنل‌های خورشیدی موجب شد تا ظرفیت تولید برق در این کشور طی سه سال اخیر ۴۵ درصد رشد کند. اما در دیگر کشورهای آسیایی که در دهه اول قرن بیست و یکم، بیشتر روی تولید برق آبی سرمایه‌گذاری کرده بودند، تغییر فضای سرمایه‌گذاری مسئله دیگری است. روند غالب در قاره آسیا به این صورت است که در سال گذشته سهم تولید برق آبی در آسیا نسبت به کل انرژی برق تولیدشده با منابع احیاشدنی کاهش یافته است و سرمایه‌گذاری روی تولید برق خورشیدی با افزایش ۱۳درصدی همراه بود. به عنوان مثال در هند ظرفیت تولید برق خورشیدی و بادی ۲۴ درصد رشد کرد و تولید برق با استفاده از سوخت‌های زیستی با رشد ۸درصدی نسبت به سال قبل همراه بود. دو کشور اندونزی و ترکیه به عنوان کشورهای پیشگام در نصب تجهیزات نیروگاه‌های تولید برق با استفاده از انرژی زمین‌گرمایی در تمامی جهان معرفی شده‌اند.

 تولید برق با انرژی‌های پاک در خاورمیانه

 خاورمیانه به دلیل دارا بودن ذخایر ارزشمند نفت و گاز طبیعی، سرمایه‌گذاری کمی در تولید انرژی‌های پاک انجام داده است. ولی افت قیمت انرژی در دنیا و بالا گرفتن بحث مشکلات زیست‌محیطی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای سبب شد تا موج ورود به بازار انرژی‌های پاک در این منطقه هم وارد شود. در سه سال اخیر کشورهای خاورمیانه سرمایه‌گذاری‌هایی در تولید برق خورشیدی و بادی انجام دادند. بعد از تکمیل این پروژه‌ها خاورمیانه می‌تواند ۲۰۰ گیگاوات برق با استفاده از منابع احیاشدنی تولید کند. بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها در این زمینه در عمان، امارات (به خصوص ابوظبی و دوبی)، اردن‌‌، فلسطین و عربستان‌سعودی انجام شد.

عربستان در سال گذشته خبر از سرمایه‌گذاری در تولید برق خورشیدی و ساخت نیروگاه خورشیدی وسیع داد. سیاست ساخت این نیروگاه در کشوری مانند عربستان که دارای ساعات طولانی نور خورشید است می تواند سیاست بسیار درستی باشد. عربستان از جمله کشورهایی است که سرانه مصرف سوخت‌های فسیلی در تولید برقش بسیار بالا است و با راه‌اندازی این نیروگاه خورشیدی می‌تواند مصرف سوخت فسیلی و انتشار گازهای آلاینده را تقلیل دهد.

 تولید برق با انرژی‌های پاک در اروپا و امریکا

اروپا یکی از قاره‌های پیشگام در تولید برق با انرژی‌های پاک است. در سال گذشته ۸۶ درصد از ظرفیت‌های جدید تولید برق در این منطقه در نیروگاه‌های بادی و خورشیدی ایجاد شد. با توجه به قوانین تازه‌ای که در این منطقه وضع شده است، انتظار می‌رود ظرفیت تولید برق با انرژی‌های پاک در این منطقه با سرعت بالاتری رشد کند و به تدریج سهم انرژی‌های پاک به کل انرژی برق تولیدشده در این منطقه افزایش یابد.

در سال گذشته ۱۵ درصد از ظرفیت تولید برق در امریکا را تولید برق با استفاده از منابع احیاشدنی تشکیل می‌داد. این در حالی است که در سال ۲۰۱۵، ۱۳.۵ درصد از انرژی برق در این کشور با استفاده از منابع احیاشدنی تولید شده بود. در کشور کانادا اصلی‌ترین منبع پاک تولید انرژی برق، آب بود. این کشور طی یازده سال گذشته بیشترین سرمایه‌گذاری را در تولید برق آبی کرد. در استرالیا ۵۹ درصد از ظرفیت تولید برق با انرژی احیاشدنی را برق آبی‌‌، ۳۲ درصد را انرژی بادی و ۱۰ درصد را انرژی خورشیدی تشکیل می‌داد.

به هر حال صنعت انرژی‌های پاک صنعتی در حال توسعه و بسیار مهم است‌. این صنعت ابعاد وسیعی دارد که در این مقاله تنها به استفاده از انرژی‌های احیاشدنی در تولید برق اشاره شد. در صورتی که قصد مطالعه ابعاد مختلف این صنعت را داشته باشیم باید به نقش انرژی‌های احیاشدنی در صنعت حمل و نقل، در تولید گرما و سرما، در تامین انرژی مورد نیاز برای پخت و پز خانگی و در صنایع انرژی‌بر هم توجه کنیم تا ارزیابی صحیحی در مورد این بازار و آینده آن انجام دهیم.

مونا مشهدی‌رجبی/ آینده نگر/ منبع: مرکز بین‌المللی مطالعات در زمینه انرژی‌های پاک