نمای تجارت در سال ۹۸

به گزارش می متالز، کسری تجاری ۲ میلیارد و ۳۶۵ میلیون دلاری حاصل عملکرد تجار ایرانی در دوازده ماه منتهی به اسفند سال گذشته است. در عین حال ارزش مبادلات تجاری سال ۹۸ (مجموع صادرات و واردات) ۸۴ میلیارد و ۸۹۷ میلیون دلار و وزن مبادلات تجاری ۱۶۹ میلیون و ۲۷ هزار تن است که حکایت از افت ۳ درصدی در ارزش و رشد ۱۲درصدی در وزن دارد.

آمار منتشر شده نشان می‌دهد صادرات ایران در ۱۲ ماه سال ۹۸ ارزشی معادل ۴۱ میلیارد و ۳۷۰ میلیون دلار داشته و وزن کالاهای صادراتی نیز ۱۳۴ میلیون و ۱۸ هزار تن بوده است که به لحاظ ارزشی افت ۷ درصدی و به لحاظ وزنی رشد ۱۴ درصدی را نسبت به سال ۹۷ تجربه کرده است. همچنین واردات کالا در سال گذشته به ۴۳ میلیارد و ۷۳۵ میلیون دلار رسیده و وزن آن هم معادل ۳۵ میلیون و ۳۶۴ هزار تن ثبت شده که حاکی از رشد یک درصدی ارزش و رشد ۹ درصدی وزن نسبت به مدت مشابه سال قبل است.

روند تجارت در اسفند

ارزیابی‌ها از روند تجارت خارجی کشور در دوازدهمین ماه سال نشان می‌دهد در بازه یک ماهه اسفند ۸ میلیون و ۷۲۸ هزار تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۷۷۳ میلیون دلار به بازارهای هدف صادر شده و در مقابل، ۲ میلیون و ۹۶۲ هزار تن کالا به ارزش ۴ میلیارد و ۳۹۵ میلیون دلار به کشور وارد شده است. بنابراین تراز تجاری در اسفندماه منفی یک میلیارد و ۶۲۲ میلیون دلار بوده و حجم تجارت خارجی نیز ۷ میلیارد و ۱۶۸ میلیون دلار ثبت شده است.

کالاهای ایرانی به کجا می‌روند؟

عمده کالاهای صادراتی ایران همچنان در ۵ کشور چین، عراق، ترکیه، ‌امارات و افغانستان بیشترین خریدار را دارند. به‌گونه‌ای که در سال ۹۸ چینی‌ها ۹ میلیارد و ۵۲۰ میلیون دلار کالا از ایران خریداری کرده‌اند و در رتبه نخست قرار گرفته‌اند و در مجموع ۲۳ درصد از کل ارزش صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. دومین جایگاه نیز در اختیار عراق قرار گرفته که ارزش صادرات به این کشور همسایه ۸ میلیارد و ۹۹۲ میلیون دلار است و سهم این کشور از کل ارزش صادرات ۲۲ درصد ثبت شده است. ترکیه از دیگر کشورهای همجوار است که در سال گذشته ۵ میلیارد و ۴۶ میلیون دلار کالا از ایران خریداری کرده است. سهم ترکیه از کل ارزش صادرات ۱۲ درصد است. چهارمین بازار مقصد کالاهای ایرانی در ۱۲ ماه منتهی به اسفند سال گذشته، متعلق به امارات است. ارزش صادرات به امارات در این بازه زمانی ۴ میلیارد و ۵۰۱ میلیون دلار بوده و سهم آن از کل ارزش صادرات ایران در سال ۹۸ معادل ۱۱ درصد است.

پنجمین مقصد کالاهای ایرانی نیز افغانستان است که ارزش صادرات کالا به این کشور ۲ میلیارد و ۳۶۱ میلیون دلار بوده و سهم ارزشی آن از کل صادرات سال گذشته ۶ درصد است.

اوراسیا به‌عنوان یکی از شرکای مهم تجاری ایران نیز در این آمار مورد ارزیابی قرار گرفته است. توافق‌نامه تجارت ترجیحی ایران و اوراسیا شرایط جدیدی را برای توسعه تجارت با این اتحادیه فراهم ساخت. به‌گونه‌ای‌که آمارهای اعلام شده از سوی مقامات مسوول نشان‌دهنده افزایش صادرات به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا است. این درحالی است که واردات از اوراسیا روند کاهشی را طی کرده است. اتحادیه اوراسیا در سال گذشته خریدار یک میلیارد و ۷۴ میلیون دلار کالای ایرانی بوده که نسبت به سال ۹۷ رشد ۷۵ درصدی ارزشی را تجربه کرده است. همچنین واردات از این اتحادیه یک میلیارد و ۳۴۲ میلیون دلار بوده که نسبت به سال ۹۷ افت ۱۱ درصدی در ارزش را رقم زده است.

گروه‌های پیشتاز در صادرات

پیش از این، کالاهای صادراتی در ۶ گروه تقسیم‌بندی می‌شدند؛ پتروشیمی، میعانات گازی، صنعت،‌کشاورزی، معدن و فرش و صنایع‌دستی. اما جدیدترین آمار با غیبت پتروشیمی و میعانات گازی منتشر شده است. بنابراین تقسیم‌بندی کالاهای صادراتی تنها در چهارگروه صورت گرفته است. حال آنکه تقریبا نیمی از صادرات ایران در سال گذشته متعلق به دو گروه پتروشیمی و میعانات گازی بوده است. در بین ۴ گروه بررسی شده صادراتی، گروه صنعت پیشتاز صادرات کالا در سال گذشته است. ارزش صادرات این گروه ۱۵ میلیارد و ۵۰۸ میلیون دلار بوده و وزن این گروه کالایی نیز ۴۴ میلیون و ۲۴۴ هزار تن است. اما صادرات این گروه کالایی به لحاظ ارزشی نسبت به سال ۹۷ افت ۲۱ درصدی را تجربه کرده است؛ حال آنکه  وزن این کالاهای صادراتی صنعتی رشد ۵ درصدی داشته است.

پس از آن گروه کشاورزی بیشترین فروش کالا در بازارهای خارجی را به‌خود اختصاص داده است. این گروه کالایی در سال گذشته توانسته ۴ میلیارد و ۲۵ میلیون دلار کالا را به مقاصد صادراتی ارسال کند. وزن کالاهای صادر شده از این گروه نیز ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تن بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد صادرات در گروه کشاورزی هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ارزشی رشد داشته است. به‌گونه‌ای‌که ارزش صدور کالا رشد ۷ درصدی داشته و وزن آن رشد ۸ درصدی را ثبت کرده است. گروه معدن در رده بعدی قرار گرفته است. معدنی‌ها هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی با افت صادرات در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ مواجه شده‌اند. ارزش صادرات این گروه کالایی در سال گذشته یک میلیارد و ۲۴۶ میلیون دلار بوده و وزن آن ۲۱ میلیون و ۹۶۷ هزار تن ثبت شده است. بررسی‌های آماری در این گروه حکایت از افت ۱۶ درصدی ارزش و کاهش ۱۷ درصدی وزن دارد.

در نهایت نیز گروه فرش و صنایع دستی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این گروه کالایی بیشترین افت ارزشی صادرات را نسبت به سال ۹۷ تجربه کرده است. ارزش فرش و صنایع دستی صادراتی در سال ۹۸ معادل ۱۵۴ میلیون دلار بوده و وزن آنها نیز به ۱۵ هزار تن رسیده است. از این رو ارزش صادرات در این بخش افت ۵۰ درصدی را نسبت به سال ۹۷ رقم زده است. اما از نظر وزنی با افت ۱۳ درصدی روبه‌رو بوده است.