انتقاد از مداخله دولت در بازار فولاد؛ ابطال معاملات و سرکوب قیمت ها تنها به سود دلالان است

به گزارش می متالز، برای نمونه می توان به عرضه مقاطع طویل در بورس کالا طی روز سه شنبه 19 فروردین ماه اشاره نمود که از 11 عرضه مقاطع طویل فولادی در روز مذکور، تنها چهار عرضه به سرانجام رسیده و تنها معاملات تیرآهن و میلگرد کلاف تولیدی ذوب آهن اصفهان به تأیید وزارت صمت رسید.

یا درعرضه شمش فولادی روز هفدهم فروردین ماه نیز وزارت صمت، تقاضاهایی که با قیمت بالاتر از 4456 تومان برای شمش فولادی شده بود را تأیید نکرده بود. این اتفاق در عرضه هفته اخیر بورس کالا نیز مشاهده شد و شاهد عدم پذیرش برخی نرخ های پیشنهادی بودیم. 

حال سوال اینجاست تا چه زمانی این سرکوب قیمتی ادامه خواهد داشت و این مسئله چه تاثیری بر صنعت فولاد خواهد داشت چراکه شاهد هستیم محصولات فولادی بعضا با قیمت های بالاتر در بازار آزاد مورد دادوستد قرار می گیرد.

به عقیده بهزاد کرمی کارشناس بازار فولاد ، اصولا در مدل عرضه و تقاضا در یک بازار رقابتی، قیمت یک داده است که در آن نه خریدار و نه فروشنده نمی تواند بر روی آن تاثیر بگذارند و براساس این مدل نقطه تعادل (قیمت) مشخص می شود.

وی گفت: هم اینک و در معاملات فولاد در بورس شرایطی پیش آمده است که رکن سومی وارد شده و به صلاحدید و شرایط و اقتضائات، نقطه تعادل قیمتی را جابجا می کند. این امر شاید در کوتاه مدت از دید رکن سوم بجا و منطقی و مورد تایید باشد ولی دخالت های بیش از پیش و تعیین قیمت دستوری ممکن است تبعاتی اقتصادی را که بالقوه می تواند تاثیرات شدیدی به همراه داشته باشد را ایجاد کند. 

کرمی ادامه داد: تجربه ها بارها نشان داده دخالت ها نتیجه اش ایجاد فضای رانتی و بر هم خوردن کل زنجیره قیمت می باشد به نحوی که عده ای از این دخالت منتفع و عده ای دیگر متضرر می شوند.

وی با تاکید دوباره این موضوع که در واقع ابطال به معنای دخالت است اظهار داشت: ابطال همان گونه که در بالا به آن اشاره کردم، ابطال در هیچ جهتی خوب نیست؟ اگر قیمت به زعمی بالا باشد ابطال شود و اگر حتی پایین تر از حد مورد انتظار باشد ابطال نشود، این می شود دکانی برای بعضی واسطه ها که نفعش را نه مصرف کننده نهایی و نه تولید کننده برده است. اتفاقی که هفته قبل افتاد یکی از این موارد مشابه بود که با ابطال معامله نه تنها قیمت بازار پایین نیامد بلکه بالاتر رفت.

کرمی در خاتمه گفت: ویژگی اصلی بورس کالایی آن است که شرایطی را برای همه و در یک زمان و بدون دخالت مرجعی فراهم نماید تا داد وستدی صورت گیرد که این زیرساخت در بورس کالا فراهم است اما دخالت نهادهای تنظیم گر مساله ساز شده است؛ برای تحقق جهش تولید و رونق اقتصاد کشور الزامی است که در بورس فارغ از هر ملاحظاتی، به رسالت بورس احترام بگذاریم تا با کشف واقعی قیمت ها در تقابل عرضه و تقاضا، بورس آینه تمام نمایی از چرخه تجارتی سالم در ایران باشد.

در پایان بهتر است اشاره ای به گزارش اخیر مرکز پژوهش های مجلس با موضوع "بررسی نقش تنظیم گری دولت در توازن زنجیره فولاد کشور" داشت که مداخله دولت در قیمت گذاری محصولات مختلف زنجیره فولاد را یکی از دلایل ریشه ای عدم توازن در زنجیره فولاد دانسته است.

این مرکز رسما اعلام کرده که مداخله دولت در بازار، منجر به ایجاد شکاف میان قیمت های داخلی و جهانی شده و تمایل تولیدکنندگان به صادرات محصولات مختلف زنجیره، افزایش پیدا کند.

از نگاه مرکز پژوهش های مجلس، آزادسازی قیمت محصولات حلقه های مختلف زنجیره فولاد برای تنظیم بازار و کشف قیمت بر مبنای مکانیسم های عرضه و تقاضا در کنار استفاده از ابزارهای مالی برای کاهش شوک قیمتی ناشی از نوسانات نرخ ارز، بهینه ترین سناریو برای ایفای نقش تنظیم گری دولت است چراکه قیمت گذاری دستوری، ریشه اصلی به هم خوردن توازن زنجیره فولاد در کشور است.