بحران کرونا چطور طلا و مس را همگام کرد؟

به گزارش می متالز، طی دهه‌های اخیر معمولاً یک رابطه معکوس بین قیمت مس و قیمت طلا در بازارهای جهانی وجود داشته است؛ یعنی قیمت یکی از آنها در حال افزایش بوده، کاهش قیمت دیگری امری کاملاً محتمل قلمداد می‌شده است.

به عنوان مثال، قیمت طلا در زمان بروز رکود اقتصادی افزایش می‌یابد، زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاری می‌گردند. در مقابل، قیمت مس به دلیل افت فعالیت‌های تولیدی و ساخت‌وساز کاهش پیدا می‌کند. اما گاهی اتفاقات غیرمنتظره‌ای رخ می‌دهد که باعث می‌شود قیمت مس و طلا برخلاف روال معمول، در جهتی یکسان حرکت کند.

قیمت مس در بازارهای جهانی که در اواخر ماه مارس [اوایل فروردین‌ماه] کف 30ماهه خود را لمس کرده بود، اکنون با بیش از 40 درصد افزایش نسبت به آن زمان به مرز 6500 دلار در هر تن رسیده است. از سوی دیگر، قیمت طلا نیز که هفته گذشته رکورد تاریخی خود را شکست، در آستانه عبور از مقاومت 2000 دلاری قرار دارد؛ اتفاقی که ممکن است همین هفته رخ دهد و کار به پایان سال (طبق پیش‌بینی‌های قبلی کارشناسان) نکشد. در حالی که جهان همچنان اسیر ویروس کروناست و اقتصاد اغلب کشورهای جهان همچنان نامطمئن و متزلزل به نظر می‌رسد، سرمایه‌گذارانی که روی طلا و مس شرط‌بندی کرده‌اند، نشان داده‌اند که به فرمول موفقیت دست یافته‌اند.

روند صعودی کنونی در بازار طلا از اواخر سال 2018 یعنی زمانی که شیپور جنگ تجاری بین آمریکا و چین به صدا در آمد و چشم‌انداز اقتصاد جهانی را تیره کرد، آغاز شد. از طرفی کاهش نرخ بهره در آمریکا نرخ بازدهی اوراق قرضه ده‌ساله دولت این کشور را کاهش داد و باعث شد که طلا در بازارهای جهانی بیشتر بدرخشد. قیمت طلا که قبل از آن چند سالی راکد مانده بود، از نوامبر 2018 [آبان 1397] تا اواخر 2019 حدود 25 درصد رشد کرد و به 1515 دلار رسید.

در ادامه، تبعات اقتصادی بحران جهانی کووید-19 قیمت طلا را به سمت قله‌های جدید سوق داد. سرمایه‌گذاران به دلیل ترس از طولانی شدن بحران کووید-19 به بازار طلا روی آوردند تا همچون گذشته، امنیت را در این بازار جستجو کنند. در شش‌ماهه نخست سال جاری میلادی صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای پشتوانه طلا حدود 40 میلیارد دلار در بازارهای سهام جهان نقدینگی جذب کردند که این رقم یک رکورد تاریخی به شمار می‌رود. طی این مدت شاخص ارزش دلار آمریکا نیز کاهش یافته و این مسئله باعث شده است که خرید طلا برای دارندگان سایر ارزهای معتبر جهانی ارزان‌تر تمام شود و در نتیجه تقاضای آنها برای طلا افزایش یابد.

فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) پس از آغاز بحران کرونا طی چند مرحله نرخ بهره پایه در آمریکا را به صفر تقلیل داد و در حال حاضر نیز با توجه به افزایش موارد ابتلا به کووید-19 در آمریکا –که می‌تواند روند بازگشت اقتصاد این کشور به وضعیت عادی را دچار اختلال کند- افزایش مجدد نرخ بهره پایه امری غیرمحتمل است. ماه گذشته «جروم پاول» رئیس فدرال رزرو تأکید کرد که در این شرایط حتی به افزاش نرخ بهره پایه فکر هم نمی‌کند. از طرفی اقتصاد چین به‌عنوان اولین کشور که درگیر بحران کرونا شد، در مسیر بهبود سریع گام برمی‌دارد. چین بزرگترین بازار خرده‌فروشی طلا در جهان است و افزایش تقاضای طلا در این کشور به افزایش قیمت جهانی طلا کمک می‌کنند.

سقوط و صعود قیمت مس در سال جاری میلادی داستان جالب‌تری است! قیمت مس در بازارهای جهانی از اوایل ژانویه تا اواسط مارس [اواسط دی‌ماه تا اواخر اسفندماه 1398] به دلیل شیوع ویروس کرونا در چین –که به‌تنهایی حدود نیمی از مصرف مس در جهان را به خود اختصاص داده است- بیش از 25 درصد کاهش یافت. اما در ادامه، چین موفق شد زودتر از سایر کشورهای جهان شیوع ویروس کرونا را تا حدی زیادی کنترل کند و این موفقیت باعث شد که روند بهبود اقتصاد این کشور نیز زودتر آغاز شود. اخیراً گروه خدمات مالی و بانکداری سیتی‌گروپ در گزارشی اعلام کرد که تقاضای مس در چین طی ماه ژوئن نسبت به ماه مشابه سال گذشته 5.5 درصد افزایش یافته است که این میزان رشد تقاضا، دست‌کم در دو سال اخیر یک رکورد محسوب می‌شود.

در حالی که سرمایه‌گذاری در چین برای خروج کامل از بحران کرونا همچنان با سرعت خوبی ادامه دارد، قاره آمریکا هنوز با بحران کرونا درگیر است. آمریکای جنوبی اکنون به کانون اصلی شیوع ویروس کرونا در جهان بدل شده است و از آنجا که کشورهای آمریکای جنوبی سهم قابل‌توجهی از معادن مس جهان را در اختیار دارند، عرضه مس در بازارهای جهانی بر اثر شیوع گسترده ویروس کرونا در این کشورها محدودتر شده است. برخی معادن مس در کشور پرو تعطیلی شده‌اند و در شیلی (بزرگترین تولیدکننده مس در جهان) نیز اغلب شرکت‌های تولیدکننده مس با ظرفیت کمتری مشغول فعالیت هستند. از طرفی خطر اعتصاب کارگران معادن در این کشورها وجود دارد و این مسئله نیز خود تهدیدی جدی برای عرضه جهانی مس به شمار می‌رود.

مشخص نیست که افزایش قیمت مس به دلیل بهبود سرمایه‌گذاری در بزرگترین مصرف‌کننده این فلز (چین) و درگیر بودن بزرگترین عرضه‌کنندگان آن (شیلی و پرو) با بحران کرونا، چه مدت ادامه خواهد یافت. البته موتور سنتی بازار مس یعنی «رشد اقتصاد جهانی» این روزها خوب کار نمی‌کند. افزایش موارد ابتلا به کووید-19 در قاره آمریکا یا دیگر نقاط جهان می‌تواند تقاضا برای لوازم خانگی، خودرو و سایر کالاهای وابسته به مس را کاهش دهد.

با این حال، «جف کوری» رئیس بخش تحقیقات کالاهای خام در شرکت خدمات مالی و بانکداری گلدمن ساکس معتقد است که با توجه به توافق رهبران اروپایی بر سر اتخاذ محرک‌های اقتصادی جدید و احتمال افزایش سرمایه‌گذاری دولت‌های اروپایی در حوزه‌هایی مانند شبکه‌های توزیع برق و مزارع خورشیدی که نیاز به حجم عظیمی از انواع فلزات دارند، افزایش تقاضای مس از سوی این کشورها محتمل خواهد بود.

از طرفی این اقتصاددان انگلیسی-آمریکایی معتقد است که عواملی مانند تضعیف دلار و نرخ‌های بهره پایین که به نظر می‌رسد دست‌کم تا پایان سال جاری میلادی برقرار باشند، به رشد قیمت طلا کمک خواهد کرد و بدین ترتیب رشد هم‌زمان قیمت طلا و مس می‌تواند همچنان ادامه پیدا کند.