راه‌ورسم معدن‌کاری در دنیای جدید

به گزارش می متالز، این فرآیند، تحول بخش معدن از قالب‌های سنتی کنونی به وضعیتی مدرن را تسریع کرده و فضای تازه‌ای را در این بخش ایجاد می‌کند که این فضا سه پیام کاهش هزینه، افزایش کارآیی و سرعت در تصمیم‌گیری برای مدیران معدنی را برای این بخش به ارمغان می‌آورد.

در عین حال ارتقای امنیت جانی در معادن و بهبود امنیت مالی در اقتصاد معدن از دیگر دستاوردهایی است که معدن‌کاری دیجیتال با خود به همراه خواهد آورد. از دل چنین فناوری بدیعی است که معدن‌کاری به هم‌پیوسته، معدن‌کاری بدون معدن و معدن‌کاری هوشمند بیرون می‌آید و چارچوب تازه‌ای فعالیت معدنی را شکل داده‌اند. در واقع با بروز این وضعیت، انواع تازه‌ای از بازیگران به حوزه معدن وارد شده‌اند که تا پیش از این اسمی از آنها شنیده نمی‌شد. برای نمونه ورود شرکت‌های فعال در حوزه نرم‌افزار و غو‌ل‌های تکنولوژی به بخش معدن که از IBM تا اریکسون و سیسکو را در برمی‌گیرد، نشان می‌دهد روح تازه‌ای در بخش معدن دمیده شده است. مهم‌ترین ویژگی کلیدی این بازیگران که به بخش معدن سرریز می‌کند، محاسبات نرم‌افزاری یا soft computing است. بنابراین با اینکه نیمه عمر تحول علمی در بخش معدن بسیار طولانی‌تر رخ می‌دهد و به نسبت علوم کامپیوتر یا برخی دیگر از علوم به شکلی کندتر دگرگون می‌شود، اما معدن نیز پیوسته روند روبه رشد خود را حفظ کرده است. این حرکت کند که عمدتا به واسطه تغییرات دیرپا و پیچیدگی گسترده بخش معدن به فعالان این حوزه تحمیل می‌شود، به مدد نزدیک شدن دو حوزه معدن و الکترونیک به همدیگر سرعت گرفته است. به‌طور خاص، تحولات حوزه فناوری اطلاعات که روی بخش معدن نیز تاثیرگذار بوده موجب شده تا فرآیندهای این حوزه دست کم نسبت به یک دهه قبل سرعت بالاتری به خود بگیرد. سرعت این انتقال دانش بین دو حوزه در حدی است که هم‌اینک حدود ۲۵درصد از کل بنگاه‌های فعال در بخش معدن در جهان از فناوری دیجیتال ماینینگ استفاده می‌کنند.

موضوعی که بر اثر سرایت جهانی ویروس کووید-۱۹ تسریع شد و بخش معدن را نیز تحت فشار خود به سمت دیجیتالی شدن پیش برد. از آنجا که در آغاز دوره پاندمی، کاهش فعالیت‌ها به افت ۴۲ درصدی تولید مواد معدنی منجر شد و این رقم ۱۲درصد بیشتر از برآورد اولیه بود، صنایع معدنی سعی کردند با حربه دیجیتالیزاسیون بخشی از فشار این موضوع را از دوش واحدهای فعال بردارند. موضوعی که البته با داده‌های مکنزی از مصاحبه با بخش قابل توجهی از مدیران صنعایع معدنی جهان همخوانی دارد. در این گزارش که در آگوست ۲۰۲۰ منتشر شد، ۷۵درصد مدیران در گفت‌وگو با مکنزی اعلام کردند که پاندمی سرعت دیجیتالی شدن معدن‌کاری را افزایش داده است. استفاده از سنسورها به جای کارگرانی که مجبور شدند در دوره پاندمی کمتر در محیط کار حضور یابند، تحول دیجیتالی سریعی را در بخش معدن ایجاد کرد. در بخش اکتشاف نیز شرایط رو به دگرگونی است. داده‌های ۵سال گذشته نشان می‌دهد به‌رغم سرمایه‌گذاری ۶میلیارد دلاری در بخش اکتشاف طلا، جز ۵معدن در کلاس جهانی نتیجه کار چندان چشمگیر نبوده است. اینجا بود که شرکتی همچون گلداسپات با طرح سوال درباره دانش موجود برای اکتشاف طلا، روش تازه‌ای را در این حوزه بنا گذاشت که رئوس کلی آن بر مبنای هوش مصنوعی استوار شده بود. این چارچوب که به تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها برای یافتن معادن طلا می‌پرداخت، در مناطقی نظیر کانادا به خوبی به ثمر نشست تا ابعاد قابل توجهی از منابع معدنی را کشف کنند.

امید اصغری پژوهشگر ارشد اقتصاد معدن