حمله امریکا به چین از خاکریز مواد معدنی حیاتی

به گزارش می متالز، تاکنون حجم چشمگیری از این مواد از نقاط مختلف جهان به ویژه چین به امریکا وارد می‌شد؛ مسئله‌ای که به نظر می‌رسد چالش بزرگی برای دولت ترامپ در عملی کردن چشم‌انداز پیش رو به شمار آید. در همین حال اما کارشناسان بر این باورند که منابع معدنی امریکا از غنای مطلوبی برای رسیدن به این هدف برخوردار هستند.

نقاط ضعف امریکا در تامین ۳۵ ماده

به نقل از ماینینگ-فناوری، امریکا ۳۵ ماده معدنی حیاتی را شناسایی کرده که به گفته وزارت داخلی این کشور برای امنیت ملی و اقتصادی این کشور حیاتی تلقی می‌شوند. نیوبیوم، اسکاندیوم، تیتانیوم، اورانیوم، کبالت، لیتیوم، آلومینیوم، پتاس، آنتیموان، آرسنیک، باریت، بریلیوم، بیسموت، سزیم، روبیدیوم، کروم، فلوئورین، گالیوم، ژرمانیوم، گرافیت طبیعی، هلیوم، ایندیوم، منیزیوم، منگنز، فلزات گروه پلاتینوم، عناصر نادر خاکی، رنیوم، استرانسیوم، تانتالیوم، تلوریوم، قلع، تنگستن، وانادیوم، زیرکونیوم و هافنیوم، نام‌ این مواد است که تامین ذخیره آنها برای امریکا، بخشی از برنامه‌های دولت ترامپ به منظور برتری یافتن امریکا در بخش معدن جهان است. بر مبنای این تصمیم، امریکا باید از اتکای خود بر واردات این مواد کم کند؛ این در حالی است که بخش چشمگیری از این مواد تاکنون به امریکا وارد می‌شده و بنا بر گزارش سازمان زمین‌شناسی، مبدأ ۲۰ مورد از واردات آنها چین است. در نتیجه به نظر می‌رسد کمیاب بودن مواد معدنی حیاتی بتواند به ابطال «پیشتازی امریکا» در بخش معدن بینجامد. امریکا هنوز از هیچ طرحی برای خودکفایی در تامین این مواد خبر نداده و تلاش‌هایی که به تازگی برای تامین عناصر خاکی مانند ایتریوم و پرازئودیمیم انجام شده نیز به دلیل افزایش تعرفه‌های واردات به امریکا از سوی ترامپ، منجر به این اتفاق شده که هزینه تولید این مواد در داخل امریکا برابر همان قیمتی باشد که این مواد به کشور وارد
می‌شد. همچنین گزارشی که سازمان زمین‌شناسی امریکا به نام «خلاصه‌ای از کالاهای معدنی ۲۰۱۸» منتشر کرده، حاکی است که این کشور با کمبود ذخایر نوبیدیوم، اسکاندیوم و تیتانیوم برای تولید پایدار این مواد روبه‌روست. بنا بر این گزارش، از سال ۱۹۵۹ میلادی (۱۳۳۸ شمسی) نوبیدیوم در امریکا استخراج نشده و معادن امریکا نیز تنها ظرفیت تولید ۱۳هزار و ۱۰۰ تن تیتانیوم را دارند. علاوه بر این، امریکا در تولید شمش و فلز اسکاندیوم نیز ظرفیت محدودی دارد.

نقاط قوت امریکا در تامین ۳۵ ماده

با این تفاسیر به نظر می‌رسد دولت ترامپ در این زمینه با چالش‌های چشمگیری روبه‌رو باشد، اما پیمان افضل، دانشیار دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب از نگاه دیگری به این اتفاق می‌پردازد و توضیح می‌دهد: اگر مروری بر توانمندی‌های معدنی امریکا داشته باشیم، می‌بینیم که این کشور یکی از ۳ کشور پهناور جهان در کنار چین و روسیه است که از دیدگاه اقلیم و همچنین زون‌های زمین‌شناسی و کانه‌زایی از تنوع زیادی برخوردار است. درباره ۳۵ عنصر یادشده نیز امریکا از همه این مواد و فناوری استحصال آنها برخوردار است و نخستین کشوری به شمار می‌آید که معدنکاری در این زمینه را شروع کرده است. در ادامه اما به دلایل زیست‌محیطی و یک دلیل استراتژیک که همان حفظ ذخایر معدنی است، استخراج آنها در امریکا متوقف شد. وی می‌افزاید: دهه ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۶۹ خورشیدی) همه اقتصاددان‌ها و استراتژیست‌های جهان نیز به کشورهای در حال توسعه صاحب منابع معدنی هشدار ‌دادند که امریکا دست به منابع خود نمی‌زند و این مواد را از سایر کشورها وارد می‌کند و با این کار، این کشورها را به خام‌فروشی عادت می‌دهد. با این کار صنایع آلاینده محیط‌زیست در این کشورها مستقر می‌ماند و محصول آنها به امریکا وارد می‌شود. به این ترتیب، امریکا سرمایه‌گذاری خود را بر علوم زیستی و صنایع های‌تِک متمرکز می‌کند. افضل در ادامه به ظرفیت‌های مربوط به ۳۵ ماده یادشده در امریکا می‌پردازد و در این باره می‌گوید: دریاچه‌های پهناور نمکی که در صحراهای ایالت آریزونا و ایالت یوتای این کشور وجود دارند، منابع بزرگ لیتیوم هستند. در واقع این امریکاست که فناوری دستیابی به لیتیوم از این شورابه‌ها را ابداع و ارائه کرد. همچنین محیط تشکیل نیوبیوم در توده‌های اولترامافیک بسیار مهم است که امریکا محیط تکتونیکی مناسبی برای این ماده دارد. فلات کلورادوی امریکا نیز دربردارنده ذخایر چشمگیر اورانیوم است. دلیل اینکه امریکا منابع متنوع معدنی دارد این است که چندین زون بزرگ کانه‌زایی از این کشور عبور کرده است. کمربند عظیم کوهزایی کوردیلِرا، کل غرب امریکا را پوشش داده و کوه‌های راکی و کوه‌های سیرانِوادا، منابع تیپی از کانسارهای هیدروترمالی و ماگمایی به شمار می‌آیند و انواع فلزات مختلف چه کمیاب و چه پایه را در خود دارند. با این تفاسیر امریکا یکی از بزرگترین منابع عناصر نادر خاکی جهان است. در استخراج اسکاندیوم نیز معدن مانتِین‌پاس امریکا سال‌هاست به دلیل اقتضائات زیست‌محیطی تعطیل شده است و همچنان ذخایر قابل استخراج را در خود دارد. وی ادامه داد: در زمینه تیتانیوم و وانادیوم هم امریکا این دو ماده را از توده‌های مافیک و اولترابازیک و از منطقه استیل‌واتر همراه با کانسارهای سنگ آهنی به‌دست می‌آورد. در واقع در کمپلکس استیل‌واتر امریکا، علاوه بر نیکل؛ کبالت و کروم و همچنین آهن تیتانیوم وانادیوم‌دار یافت می‌شود. این استاد دانشگاه در ادامه بیان می‌کند: حالا امریکا با هدف خودکفایی در استحصال مواد معدنی موردنیاز صنایع خود به استخراج دوباره این مواد روی آورده تا از اتکای صنایع خود به کشورهای صادرکننده که گاه سیاست‌های‌شان با سیاست‌های امریکا در تضاد است، کاسته شود. در واقع حالا این کشورها هستند که به بازار امریکا برای فروش محصولات معدنی خود و به فناوری‌های امریکا در زمینه صنایع تبدیلی این مواد متکی هستند. به ویژه درباره چین که امریکا اصلی‌ترین بازار مصرف آن در زمینه عناصر نادر است و در صورتی که این بازار را از دست بدهد با توجه به تنش‌های دیگری که با امریکا داشته، با بحران‌های اساسی روبه‌رو می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود که اژدهای سرخ به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان در مسیر پیشرفت با چالش‌های اساسی روبه‌رو شود و در نهایت ریشه همه این مسائل در رقابت‌های سیاسی موجود در در جهان است.