تولید سرب و روی کمتر از ظرفیت اسمی

به گزارش می‌متالز، از فلز سرب نیز در اصلی‌ترین شکل مصرف برای تولید باتری، مخصوصا باتری خودرو (۸۰ درصد)، محصولات نورد (۶ درصد) و کالا‌های الکتریکی استفاده می‌شود. بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان شمش روی در جهان چین، پرو و استرالیا هستند. چین و اروپا از مصرف‌کنندگان رده اول شمش روی در جهان به شمار می‌روند. چین، اروپا و آمریکا از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان جهانی شمش سرب در دنیا هستند.

معادن انگوران زنجان، مهدی‌آباد یزد، عمارت اراک و ایرانکوه اصفهـان از جمله معادن مهم سرب و روی کشور هستند. تولید شمش روی ایران حدود ۲۲۰ هزارتن در سال است و مصرف داخلی کشور حدود ۳۹ هزارتن در سال برآورد می‌شود. ایران در جایگاه چهارم تولید ماده معدنی سرب و روی در آسیا قرار دارد. همچنین ایران ششمین تولید‌کننده شمش روی و پنجمین تولید‌کننده شمش سرب در آسیا است. در حـال حاضـر اکثـر واحد‌های سرب و روی کشور بـه دلیل عدم دسترسی به میزان خـاک مـورد نیاز بـا عیار مناسب، کمتر از ظرفیت اسمی خود در حال فعالیت هستند. به طور متوسط شرکت‌های تولید‌کننده شمش روی در ایران با ۴۵ درصد ظرفیت اسمی خود تولید می‌کنند.

چهار شرکت کالسیمین، باما، معادن بافق و معدن کیمیای زنجان گستران سه محصول کنسانتره روی، کنسانتره سرب و شمش روی را تولید می‌کنند. همچنین زرین معدن آسیا کنسانتره روی و سرب و معدنی دماوند تنها کنسانتره سرب را تولید می‌کنند. شرکت‌های ذوب و روی اصفهان و فرآوری مواد معدنی ایران تنها محصول شمش روی را تولید کرده و شرکت ملی سرب و روی ایران علاوه بر شمش روی، تنها شرکتی است که شمش سرب را نیز در سبد محصولات خود دارد. محصول شرکت صنعت روی زنگان روی پودری است که سهامدار اصلی آن شرکت کالسیمین است.

«فاسمین» در سال ۱۳۹۹، ۴.۴۷۷ تن کنسانتره سرب، ۳۱.۴۳۴ تن شمش روی، ۱۵۶.۹۱۶ تن کنسانتره روی خام و ۱۵.۵۵۷ تن کنسانتره روی سولفوره تولید کرده است و در مجموع ۵.۲۳۹ تن کنسانتره سرب، ۲۷.۷۵۵ تن شمش روی و ۱۲.۴۰۲ تن کنسانتره روی خام به فروش رسانده است. مهم‌ترین وزن مبلغی فروش برای شمش روی است که میانگین ۱۲ ماه سال ۱۳۹۹ نرخ فروش داخلی ۴۷۹ میلیون ریال و نرخ صادراتی ۵۳۴ میلیون ریال (۱۱ درصد بالاتر) بود. نرخ فروش شمش روی در اسفند ماه ۱۳۹۹، ۶۱۶ میلیون ریال بوده است که در گزارش فروردین سال جاری با حدود ۵ درصد کاهش به ۵۸۸ میلیون ریال رسید.

ذوب  روی اصفهان در سال گذشته ۹.۳۴۵ تن شمش روی، ۶.۱۰۵ تن کیک روی و ۱.۳۷۷ تن کربنات سرب تولید کرده است که از این مقدار ۸.۷۲۱ تن شمش روی، ۶.۱۰۵ تن کیک روی به فروش رسانده است. مهم‌ترین وزن درآمدی شرکت مربوط به فروش شمش روی صادراتی بوده است که میانگین نرخ فروش سال گذشته این محصول ۵۸۸ میلیون ریال در هرتن محقق شد. نرخ فروش شمش روی در اسفند سال گذشته ۶۱۳ میلیون ریال گزارش شده است. نرخ کیک روی از ۳۴ میلیون ریال در اسفند سال قبل با ۶ درصد کاهش به ۳۲ میلیون ریال در فروردین ۱۴۰۰ رسیده است.

شرکت باما، درسال گذشته ۳.۰۹۳ تن شمش روی، ۲.۹۳۷ تن کربنات روی، ۲۵.۲۵۱ تن کنسانتره سولفور روی و ۵.۵۵۵ تن کنسانتره سولفور سرب تولید کرده و ۳.۷۲۰ تن شمش روی، ۳.۵۱۱ تن کربنات روی، ۲۵ هزار تن کنسانتره سولفور روی و ۴.۲۴۷ تن کنسانتره سولفور سرب به فروش رسانده است. اهم درآمد شرکت از فروش صادراتی کنسانتره سولفور روی و بعد از آن از محل فروش شمش روی محقق شده. میانگین نرخ فروش کنسانتره سولفور روی طی سال گذشته ۱۵۹ میلیون ریال و شمش روی ۴۲۷ میلیون ریال بوده است. این شرکت در فروردین ماه سال ۱۴۰۰، شمش روی را معادل ۶۴۳ میلیون ریال به فروش رسانده که بر اساس گزارش‌های ماهانه در سه ماه پایان سال از این محل فروش نداشته است.

نگاهی به قیمت‌های جهانی

بر اساس معاملات بورس فلزات لندن قیمت روی در ابتدای اردیبهشت سال جاری به ۲۸۰۲ دلار در هر تن رسید. بر این اساس میانگین نرخ سه ساله روی ۲۶۱۸ دلار در هر تن در نظر گرفته می‌شود. طی چهار سال گذشته بیشترین نرخ روی جهانی در بورس فلزات لندن در ابتدای بهمن ماه سال ۱۳۹۶ معادل ۳۶۰۹ دلار در هر تن و کمترین نرخ آن مربوط به ابتدای سال ۱۳۹۹ معادل ۱۸۱۴ دلار در هر تن بوده است که تحت تاثیر همه‌گیری ویروس کرونا رخ داد و پس از تجربه این کف قیمتی نرخ‌ها مجددا افزایش پیدا کرده و به بالای ۲۷۵۰ دلار در هر تن رسیده است. میانگین سه ساله نرخ سرب براساس معاملات بورس لندن ۲۰۵۰ دلار در هرتن است. در ابتدای اردیبهشت سال جاری نرخ هر تن سرب ۲۰۲۱ دلار بود. در خصوص روند نرخ سرب نیز بیشترین قیمت در چهار سال اخیر مربوط به بهمن ماه سال ۱۳۹۶ با نرخ ۲۶۸۲ دلار و کمترین نرخ برای پایان اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ با ۱۴۵۴ دلار در هرتن است. بازار روی تحت تاثیر کمبود عرضه قابل ملاحظه در سال‌های اخیر، در پی رفع کمبود شدید عرضه در بازار کنسانتره در حال رسیدن به تعادل بوده. پروژه‌های معدنی بزرگی مانند Dugald River و Gamsberg در سال جاری تولید خود را آغاز کرده و معادنی مانند Century، Marya Falls و Lady Loretta پس از تعلیقی چند ساله بار دیگر فعالیت خود را از سرگرفته‌اند. در حالی که تولید روی تصفیه شده در سال ۲۰۱۷ کاهش سالانه‌ای به میزان ۷/ ۳ درصد را تجربه کرده بود، در نیمه دوم سال جاری توانست به نرخ رشدی ۱/ ۲ درصدی برسد. نرخ فروش شمش روی شرکت‌های داخلی متناسب با نرخ‌های LME بوده است و از روند جهانی نرخ‌ها پیروی می‌کند. نرخ فروش کنسانتره نیز در نسبت مشخص از نرخ شمش بین ۲۵ تا ۳۰ درصد است. بر همین اساس نرخ روی جهانی برای سال آینده در حدود ۲۵۰۰ دلار در هر تن و نرخ سرب ۱۸۰۰ دلار در هر تن برآورد می‌شود. بر اساس این مفروضات، سود سال آتی «فاسمین» ۲.۸۰۰ ریال، «فروی» ۶ هزار ریال، «کروی» ۳ هزار ریال و «کاما» هزار ریال پیش‌بینی می‌شود.

الهه ظفری / کارشناس بازار سرمایه

منبع: دنیای اقتصاد