«ستاره» پرابهام «تاپیکو»/ برآورد سودآوری ستاره خلیج فارس در فضای غیرشفاف

به گزارش می متالز، در حالی‌که از چندین ماه قبل وعده انتشار صورت‌های مالی دوره‌ای ستاره خلیج فارس داده شده بود اما این وعده محقق نشد. بر اساس اطلاعات حاصل از کنفرانس مطبوعاتی تاپیکو همچنان صورت‌های مالی غول بنزین‌سازی خاورمیانه آماده نیست. البته ابهام در ستاره خلیج فارس به امسال یا سال گذشته برنمی‌گردد بلکه از آغاز ساخت این پالایشگاه فضا مبهم بود. در شرایط کنونی و با تیم جدید مدیریتی و تلاش دولت و مدیران کنونی وزارت نفت این امید وجود داشت که شفافیت بیشتری را شاهد باشیم اما همچنان سایه ابهام بر ستاره خلیج فارس و «تاپیکو» باقی مانده است.

بر این اساس در این گزارش به برآورد اولیه از سودآوری ستاره خلیج فارس پرداخته شده است.

ستاره خلیج فارس در یک سال چقدر سود می‌سازد؟

ستاره خلیج فارس پالایشگاهی با ظرفیت اسمی دریافت روزانه 360 هزار بشکه میعانات گازی است. این پالایشگاه مشتمل بر 3 فاز بوده که هر فاز توان تقریبی تولید روزانه 12 میلیون لیتر بنزین را دارا است. بر اساس اخبار کیفیت بنزین تولیدی یورو 5 بوده و از این حیث در میان تولیدات با بالاترین کیفیت قرار می‌گیرد. محاسبه سودآوری پالایشگاه ستاره خلیج فارس در فضای گنگ موجود دشوار به نظر می‌رسد. با این حال با یک ساده‌سازی می‌توان به برآوردی از سود عملیاتی این شرکت رسید.

در برآورد نخست می‌توان عنوان کرد کرک اسپرد محصولات و ماده مصرفی برای یک سال 10 دلار در نظر گرفته شود. البته این عدد با توجه به نرخ‌های فروش محصولات اصلی این شرکت مانند بنزین و مقایسه با نرخ‌های بنزین اکتان 95 نشریه پلتز و قیمت سبد نفتی اوپک تا حدودی خوشبینانه به نظر می‌رسد. در این حالت طی یک سال از اختلاف قیمتی محصولات و نفت به صورت ناخالص می‌توان برآورد حدود 10 هزار و 400 میلیارد تومان سود برای ستاره خلیج فارس داشت. البته از این مبلغ باید حدود 1200 میلیارد تومان هزینه‌های سربار، دستمزد و همچنین هزینه‌های اداری و عمومی را کسر کرد. در این حالت سود ستاره خلیج فارس به حدود 9200 میلیارد تومان خواهد رسید (هزینه‌های عملیاتی از مشابه‌سازی با دیگر پالایشگاه‌های داخلی به دست آمده است).

در این حالت می‌توان ارزش بازار معادل 40 هزار میلیارد تومانی را با در نظر گرفتن سهام دیگر پالایشگاه‌ها متصور بود. با این حال نکته‌ای که باید به آن توجه کرد تسهیلات مالی حدود 4 میلیارد یورویی (با لحاظ سود و کارمزد) است. مبلغ ریالی این تسهیلات با در نظر گرفتن نرخ یورو رسمی بانک مرکزی، عدد بسیار بزرگی را در سمت بدهی‌های این پالایشگاه قرار می‌دهد؛ حدود 18 هزار میلیارد تومان. هزینه مالی ناشی از این بخش به تنهایی می‌تواند فشار قابل توجهی بر سودآوری این شرکت وارد کند و اگر این شرکت ملزم به شناسایی هزینه تسعیر ارز دارایی‌ها (اختلاف نرخ ارز کنونی بانک مرکزی با آخرین دوره صورت‌های مالی شرکت) باشد، فشار به مراتب بیشتر خواهد بود. البته بعضا به امیدواری‌ در خصوص استفاده از ماده 20 قانون رفع موانع تولید اشاره می‌شود که مانع از شناسایی زیان تسعیر ارز در صورت‌های مالی شرکت‌های با بدهی‌های ارزی خواهد شد. از سوی دیگر نگرانی شرکت‌های تولیدی از تغییر مبنای تسعیر ارز به دلار ثانویه نیز مشاهده می‌شود که می‌تواند بر شدت هزینه‌های این شرکت‌ها بیافزاید؛ باید در نظر داشت امید به محاسبه نرخ ارز ثانویه در ترازنامه بانک‌ها، سهام بانک ملت را با جهش‌های متوالی همراه کرده است.

بر این اساس توجه معامله‌گران را باید به ارزش بازار حدود 22 هزار و 600 میلیارد تومانی تاپیکو در پایان معاملات امروز جلب کرد. سود ستاره خلیج فارس با توجه به وضعیت کنونی متغیرها در بازار جهانی در یک سال کامل از 9 هزار میلیارد تومان (با لحاظ دلار 8 هزار تومانی) بالاتر نخواهد رفت. نکته دیگر این‌که سود سال 97 ستاره خلیج فارس نیز در ابهام قرار دارد و بررسی‌های اولیه حاکی از این است که ممکن است بار دیگر مطابق با سال‌های گذشته سود ستاره خلیج فارس نتواند رشد ادامه‌دار قیمتی «تاپیکو» را توجیه کند و سیگنال منفی برای سهام شرکت نفت، گاز و پتروشیمی تامین باشد.

آن‌چه در بالا آورده شد برآوردی از سودآوری ستاره خلیج فارس در فضای گنگ است. بعضا عنوان می‌شود که کرک 10 دلاری برای سودآوری این شرکت بالا بوده و 8 دلار عدد مناسب‌تری برای میانگین‌ سالانه است. در این حالت سود خالص بدون در نظر گرفتن هزینه‌های سنگین مالی ستاره به حدود 7 هزار میلیارد تومان خواهد رسید؛ با در نظر گرفتن دلار 8 هزار تومانی به عنوان مبنای نرخ‌گذاری مواد اولیه و محصولات پالایشی. با توجه به سهم حدود 50 درصدی تاپیکو، می‌توان 3500 میلیارد تومان از سود این طی فعالیت کامل یک سال ستاره خلیج فارس را برای تاپیکو لحاظ کرد.

البته برخی از موارد مانند امکان پالایش 400 هزار بشکه به صورت روزانه و راه‌اندازی فاز 4، تبدیل تسهیلات ارزی به ریالی، بالاتر بودن کرک اسپرد این پالایشگاه از مواردی است که می‌تواند اثرات قابل توجهی بر سودآوری این پالایشگاه داشته باشد. با این  حال باید در انتظار شفاف‌سازی‌های آتی در خصوص پالایشگاه ستاره خلیج فارس بود.