نوآوری مهندسان خراسانی در استفاده از معادن کم عیار

به گزارش می‌متالز، ایران از کشور غنی و برخوردار از معادن مختلف است و در سال‌های اخیرموفق شده است با پر عیار سازی معادن کم عیار به توسعه پایدار در این زمینه دست یابد.

کاهش ذخایر معدنی با عیار بالا، موجب شده است، معادن با عیار بسیار پایین نیز مورد استفاده قرار گیرند، چرا که با پیشرفت تکنولوژی می‌توان از معادن متروکه یا معادنی که در گذشته با تکنولوژی قدیمی توان پرعیارسازی امروزه را نداشته‌اند نیز بهره‌برداری و روی معادنی که رها شده‌اند، سرمایه‌گذاری کرد.

استفاده از توان بومی

در این میان مهندسان ایرانی کارخانه فروکروم جغتای در خراسان رضوی با استفاده از توان بومی خود در استفاده از معادن کم عیار موجب افزایش ظرفیت اسمی تولید این کارخانه شده اند.

مدیر معدن گَفت جغتای در اینباره می‌گوید: در سال‌های گذشته برداشت از معادن پر عیار منطقه کاهش یافته است و ما برای اینکه روند کار برداشت و استخراج متوقف نشود، تصمیم گرفتیم از معادن کم عیار که عیار آن کمتر از ۳۰ درصد است بهره برداری و استخراج کنیم.

معادنی که بخاطر عیار پایین، برداشت آن توجیه اقتصادی ندارد و به حال خود رها شده بود.

امین نصیر زاده می‌افزاید: با راه اندازی کارخانه فرآوری سنگ کرومیت موفق شدیم مواد کم عیار حدود ۲۰ درصد را پس از فراوری با دستگاه‌های نوین به عیار ۴۸ درصد برسانیم و آنرا به صورت پودر به کارخانه فروکرم جغتای تحویل دهیم تا مورد استفاده قرار گیرد.

وی می‌گوید: ما برای برداشت کروم مجبور به حمل و برداشت باطله‌های بی ارزش هستیم به طوریکه نسبت برداشت یک تن کروم به باطله‌های بی ارزش حدود ۱۵۰ تن است

افزایش اشتغال با احیاء معادن

مدیر معدن گَفت جغتای دراینباره می‌گوید: در نظر داریم با توجه به حجم معادن و پیشکار‌های کم عیار منطقه دو تا ۳ کارخانه فرآوری دیگر در منطقه راه اندازی کنیم تا کار تبدیل مواد کم عیار به پر عیار شتاب بیشتری بگیرد و افزون بر احیاء معادن منطقه، نیروی انسانی بیشتری مشغول بکار شوند.

مدیر تولید کارخانه فروکروم جغتای نیز در توضیح بیشتردرباره پرعیار سازی مواد معدنی می‌گوید: پودر کرومیت فراوری شده راهی کارخانه فروکرم جغتای می‌شود تا پس از ترکیب با چسب و پرس و فراوری در واحد بریکت سازی به صورت کلوخه دربیاید و آماده حمل برای ذوب و تبدیل به فروکروم شود.

سلطانی می‌افزاید: با راه اندازی خط بریکت سازی از سال ۹۵ تاکنون، سالانه ۳۵ هزار تن خاک مرجوعی کرومیت به بریکت تبدیل و افزون بر ارزش افزوده بالا، موجب فعالیت مجدد معادن کم عیار منطقه شده است.

ماده معدنی کرومیت به سبب کاربرد‌های فراوانی که در صنعت به ویژه فولادسازی آن هم از نوع ضد زنگ دارد، از بازار مناسبی برخوردار است.

بهترین معادن کرومیت در ارتفاعات جغتای

براساس آخرین آمار، ایران ۹۶ معدن کرومیت دارد که از این تعداد ۷۶ معدن فعال است و سالانه ۳۷۵هزار تن کرومیت از آن‌ها استخراج می‌شود.

ارتفاعات غربی جغتای در شمال غرب خراسان رضوی یکی از بهترین و پرعیار‌ترین معادن کرومیت ایران را دارد و در این بین استخراج کرومیت از معدن گَفت جغتای از حدود شصت سال پیش انجام می‌شود.

وجود معادن ارزشمند کرومیت درجغتای موجب شده است، وزارت صنایع و معادن، بزرگترین کارخانه فروکروم شرق کشور را با ظرفیت اسمی ۲۵ هزار تن فروکروم در این شهرستان راه اندازی کند.

مهندسان ایرانی موفق‌تر از هندی‌ها

مدیر معدن گَفت جغتای می‌گوید: هندی‌ها در کنار ترک‌ها از بزرگترین دارندگان معادن کرومیت و از صادر کنندگان عمده جهان محسوب می‌شوند این موقعیت هندی‌ها در فلز کرومیت سبب شد در دهه ۸۰ یک شرکت معتبر هندی برای شناسایی، اکتشاف و برداشت به منطقه جغتای بیاید، اما موفقیت چندانی بدست نیاورد و کار به یک شرکت ایرانی سپرده شد.

معاون اداری مالی کارخانه فروکروم جغتای نیز می‌گوید: با راه اندازی خط بریکت سازی و همچنین فرآوری مجدد سرباره‌های کرومیت پس از ذوب، روند تولید در این کارخانه افزایش چشمگیری یافته است.

خسروجردی می‌افزاید: ما با این میزان تولید، نیاز صنایع متالوژی و کارخانه‌ها فولاد سازی کشور را به فروکروم تامین کرده ایم.

وی می‌گوید: به سبب کیفیت خوب محصول تولیدی کارخانه فروکروم جغتای، سالانه ۱۶ هزار تن فروکروم به خارج از کشور به خصوص کشور‌های اروپایی صادر می‌شود که از این محل ۲۴ میلیون دلار ارزآوری نصیب کشور شده است.

جلوگیری از خام فروشی

معاون اداری مالی کارخانه فروکروم جغتای ادامه می‌دهد: افزون بر استفاده از کرومیت معادن منطقه و سبزوار از استان‌های کرمان، فارس و خراسان جنوبی نیزکرومیت وارد می‌کنیم که این یعنی جلوگیری از خام فروشی یک سوم کرومیت تولیدی کشور به آنسوی مرز‌ها آنهم با قیمت پایین.

معاون معدنی وزارت صمت نیز می‌گوید: اولویت وزارت صمت جلوگیری از خام فروشی معادن فلزی و غیر فلزی است و خوشبختانه در چند محصول همچون فولاد این مهم محقق شده است.

کشاورز، حمایت از فراوری مواد معدنی را از اولویت‌های وزارت صمت عنوان می‌کند و می‌افزاید: تکمیل زنجیره تولید فراوده‌های معدنی منجر به ارزش افزوده بالا می‌شود و افزون بر سود مناسب و جلوگیری از خام فروشی، زمینه اشتغال مناسب را نیز فراهم می‌کند.

وی همچنین برای همکاری و مساعدت و کمک‌های مالی درزمینه فرآوری مواد معدنی اعلام آمادگی می‌کند.

سرپرست معاونت امور صنایع و معادن سازمان صمت خراسان رضوی نیز دراینباره می‌گوید: مدتی است امکان فرآوری کرومیت در کشور وجود دارد و ظرفیت خوبی در منطقه جغتای با نام شرکت فرو کروم جغتای ایجادشده است محمد توکلی می‌افزاید: شرکت فروکروم جغتای بخشی از تولیدات کرومیت کشور را خریداری و پس از تبدیل شدن به فروکروم صادر می‌کند، که این موضوع جلوی خام فروشی این ماده معدنی را گرفته است.

حمایت از شرکت‌های خلاق در حوزه معدن

معاون امور معادن طرح توسعه فناوری‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز می‌گوید: زمینه برای ورود شرکت‌های خلاق به حوزه تولید و خدمات فناورانه معدنی فراهم شده است.

داوود حبیبی کیا ادامه می‌دهد: حمایت از شرکت‌های خلاق در حوزه معدن، زمینه را برای ورود خدمات نوآورانه به این حوزه ایجاد می‌کند و به همین سبب، در قالب فراخوانی دائمی از ایده‌های نو درحوزه معدن استقبال می‌شود.

باتوجه به اینکه فرآوری معادن کم عیار می‌تواند به تداوم تولید و استفاده بهینه از معادن کمک بزرگی کند، چندی پیش نیز بزرگترین کارخانه فرآوری کرومیت خراسان رضوی از معادن کم عیار در منطقه دهنه سنگ کلیدر سبزوار به بهره برداری رسید.

مدیر این کارخانه نیز ظرفیت تولید آن را ۳۰۰ تن کرومیت پر عیار در ماه عنوان می‌کند و می‌افزاید: با توجه به کاهش معادن پر عیار کرومیت در نوار شمالی منطقه که از نیشابور آغاز وشمال سبزوار تا فرومد در استان سمنان را شامل می‌شود، تصمیم به ساخت کارخانه برای استفاده از معادن کم عیار کرومیت با هزینه ۲۰ میلیارد تومان گرفتیم و خوشبختانه معادن منطقه جوابگوی ۱۵ سال تولیداین کارخانه است.

مالداری با اشاره به اینکه مواد کم عیار در این کارخانه پس از فرآوری به عیار بالای ۴۰ درصد می‌رسد می‌افزاید: با بهره برداران معادن کم عیار منطقه در خصوص استخراج مواد معدنی کم عیار و حمل و فرآوری آن صحبت کرده ایم تا ارزش افزوده مناسبی از این مسیر حاصل شود.

بی‌تردید، خام فروشی نقطه مقابل جهش تولید است و فرآوری بهترین راهبرد استفاده از مواد معدنی و ظرفیت عظیم اقتصادی است.

به گفته کارشناسان، فرآوری محصولات معدنی می‌تواند در کنار افزایش ارزش افزوده بالا در بخش معدن، راهگشای اقتصاد و اشتغال پایدار باشد.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما