مشکل کمبود برق صنایع فولادی تا ۳ سال آینده ادامه خواهد داشت! /بار کمبود برق بر روی دوش صنایع سیمانی و فولادی

به گزارش می‌متالز، روز یکشنبه، ۱۴ شهریورماه، پنل نخست سمینار چالش برق در زنجیره فولاد، به موضوع «تامین پایدار برق در زنجیره فولاد (پشتیبانی، مانع زدایی و اصلاح الگوی مصرف)» و با حضور معاون برنامه ریزی ونظارت بر شبکه برق کشور، مدیرعامل بورس انرژی ایران، مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان، مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد ارفع، دبیر انجمن فولاد، رئیس سندیکای صنعت برق ایران، دبیر انجمن شرکت‌های خدمات انرژی با مدیریت بهادر احرامیان، عضو هیئت مدیره انجمن فولاد و مدیرعامل فولاد یزد اختصاص یافت.

در ابتدا «بهادر احرامیان» پنل را با این موضوع آغاز کرد که تابستان امسال صنایع فولادی غافلگیر شدند؛ چراکه انتظار صنایع انرژی بر، این بود که هزینه انرژی در کشور ما کمتر از قیمت جهانی است و هزینه‌های پنهانی دسترسی به برق برای صنایع موجود است که با چالش‌های متعدد اعم از گواهی ظرفیت، مشارکت در پست و انتقال برق و حق اتصالات و بخش‌های عدم النفع مانند خاموشی‌ها روبرو شدند. نوسانات قیمت برق در صنایع، سیگنال غلط انداز در سرمایه گذاری صنعت را پدید می‌آورد و سوال مهم اینجاست که چرا باید صنایع فولاد و سیمان به تنهایی بار اصلی کمبود برق را جبران کنند؟! همزمانی جهش مصرف برق و کاهش سرمایه گذاری، کشور را با محدودیت تامین برق مواجه کرد و این دغدغه برای مدیران صنایع فولادی ایجاد شده است که شرایط محدودیت تامین پایدار برق تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟

رشد بالای مصرف برق در بخش غیرمولد

پنل نخست با ارائه گزارشی توسط «اردشیر مذکوری»، معاون برنامه ریزی و نظارت بر شبکه برق آغاز شد. وی با اشاره به میزان مصرف برق و تناسب تامین برق مورد نیاز با رشد کنونی مصرف برق اظهار کرد: با توجه به فرایند برقی سازی تجهیزات، افزایش رشد اقتصادی و ورود رمزارزها، روند رو به رشد مصرف برق در کشور ادامه خواهد یافت.

وی افزود: رشد بالای مصرف برق در دهه اخیر با وجود رشد اقتصادی ناچیز تقریبا یک درصد، حاکی از آن است که رشد مصرف برق در بخش‌های غیرمولد بوده است.

مصرف ۳۶.۳ درصدی برق در بخش صنعت

معاون برنامه ریزی و نظارت بر شبکه برق تصریح کرد: حدود ۳۶.۳ درصد برق در بخش صنعت مصرف می‌شود. مقایسه شدت مصرف انرژی درایران و جهان نشان می‌دهد که رشد شدت مصرف انرژی ایران در بازه زمانی ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹، ۷۵ درصد بوده است و ششمین کشور جهان با شدت مصرف انرژی بالا محسوب می‌شود.

وی اضافه کرد: در اقتصاد برای تولید کالا و خدمات سبد متنوعی از انرژی مصرف شده با هدف تولید یک دلار ارزش افزوده، ارزش حرارتی حامل‌های مختلف انرژی مورد استفاده را به نفت خام تبدیل کرده و شاخص شدت مصرف انرژی را محاسبه می‌کنند.

نیاز به ۷۷۷ تراوات ساعت برق در سال ۱۴۱۹

مذکوری با بیان اینکه نیاز به برق در سال ۱۴۱۹، ۷۷۷ تراوات ساعت است، اظهار کرد: تنها نیمی از گاز مورد نیاز به نیروگاه‌ها تخصیص خواهدیافت. آیا با توجه به مقدار انرژی مورد نیاز ذکر شده، هزینه سرمایه گذاری جهت تامین ۷۷۷ تراوات انرژی در توان کشور خواهد بود.

به گفته معاون برنامه ریزی و نظارت بر شبکه برق اقدامات موثر در رفع محدودیت انرژی اولیه درتوسعه تجدیدپذیرها، توسعه نیروگاه‌های هسته ای، احداث نیروگاه‌های سیکل ترکیبی با راندمان بالا، واردات انرژی برق و بهینه سازی مصرف است.

وی اضافه کرد: سهم قیمت برق در هزینه تولید فولاد حتی با وجود افزایش قیمت برق درایران تنها ۲ درصد است در صورتی که این مقدار در متوسط جهانی این شاخص ۲۲ درصد گزارش می‌شود. متوسط برق ۸۰۰ کیلووات ساعت بر تن و نرخ برق صنعتی ۹۰ تومان بر کیلو وات ساعت و متوسط قیمت محصول با نرخ دلار ۲۰ هزار تومانی ۳۲۵ دلار بر تن تخمین زده می‌شود.

تصمیم محدودیت برق صنایع فولاد در سطح کلان و با نگاه ملی بود

مذکوری در پاسخ به این پرسش مهم پنل که چرا بایستی صنایع فولادی و سیمانی جبران کمبود تولید برق را داشته باشند و سایر صنایع مستثنی باشند، گفت: صنعت برق کشور دچار یک ناترازی در تولید و مصرف شده است که حفظ توازن شبکه و پایداری آن در تابستان ۱۴۰۰ با این میزان ناترازی در دنیا رکورد محسوب می‌شود.

وی افزود: تصمیم برای اعمال محدودیت به صنایع فولادی و سیمانی توسط مقامات ارشد دولت و دستگاه‌های نظارتی و امنیتی اتخاذ شده است و ما مجری این تصمیم گیری بودیم. چرا که با ملاحظات اجتماعی، تصمیم بر عدم خاموشی در بخش خانگی بود و تمام تلاش ما هم این بود که با تعاملات دیسپاچینگ، مدیریت شبکه و فولاد کمترین خدشه در تولید فولاد کشور وارد شود و با نگاه ملی بتوانیم این ناترازی تولید و مصرف برق را با حفظ پایداری شبکه جبران کنیم.

تداوم محدودیت برق صنایع فولادی تا ۳ سال آینده

در ادامه علی بخشی، رئیس سندیکای صنعت برق آب پاکی را بر روی دست صاحبان فولاد ریخت و گفت: این روند محدودیت انرژی برق در بهترین شرایط اقتصادی کشور و تصمیم گیری‌های کارشناسی شده تا سه سال آینده ادامه دارد.

وی ادامه داد: شبکه صنعت برق دچار فرسودگی است و با وضعیت موجود گریزی جز اعمال محدودیت‌ها نیست و این کمبود برق پایدار مساله جدی و دنباله دار صنایع فولادی حداقل تا دو الی سه سال آینده خواهد بود.

رئیس سندیکای صنعت برق تصریح کرد: واردات انرژی برق، بهینه سازی شبکه، توسعه نیروگاه ها، تقویت بخش خصوصی، مدیریت بهینه مصرف برق راهکار‌های کوتاه مدت برای عبور از بحران محدودیت برق به صنایع است.

محدودیت برق با نگاه صنعت شمول باشد نه بار آن بر دوش صنایع فولادی قرار گیرد!

سید رسول خلیفه سلطان، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران هم با اشاره به اینکه نباید به گفتاردرمانی تکیه کرد، گفت: هدف غایی تشکیل این سمینار و پنل مذکور رسیدن به زبان مشترک گفتگو دو وزارت صمت و نیرو برای عبور از بحران تامین پایدار برق صنایع فولادی است.

وی ادامه داد: وزارت نیرو با تکیه بر قانون پارتو، صنایع فولادی و سیمانی که بیشترین مصرف برق را دارند مشمول محدودیت کرد و سایر صنایع که به اندازه این دوصنعت استراتژیک، در اقتصاد کشور نقش ندارند با محدودیت تامین برق در تابستان مواجه نشدند که نیاز به بازبینی دارد.

خلیفه سلطان تاکید کرد: اگر تغییر قیمت در کف بازار رخ دهد و یا با کمبود ورق مواجه شویم دو شرکت فولاد مبارکه و اکسین تحت فشار قرار می‌گیرند غافل از اینکه این شرکت‌ها با محدودیت تامین برق مواجه هستند.

وی در پایان با تاکید بر توسعه تولید فولاد کیفی، گفت: نیاز است با یک برنامه ریزی میان مدت و صنعت شمول، محدودیت برق بر صنایع اعمال شود و بار تمام کمبود‌های برق بر روی دوش صنعت فولاد نباشد تا بتوانند به حیات خود ادامه دهند.

تولید ۶۰ درصد از برق کشور توسط بخش خصوصی

در ادامه علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی با اشاره به حضور صنایع فولادی در بورس کالا اظهار کرد: حذف قیمت گذاری دستوری یکی از درخواست‌های جدی فعالان حوزه فولاد کشور است. نیاز است که نگاه به صنعت نیروگاهی مانند سایر صنایع دیگر کشور باشد چراکه با دید اقتصادی به صنعت نیروگاهی می‌توان راجع به رشد صنعت در کشور تصمیم گیری کرد.

وی اضافه کرد: بورس انرژی تشکل خودالتزام تحت نظارت وزارت اقتصاد است و ارتباطی با وزارت نیرو ندارد. یکی از اشکالات اساسی این است که وزارت نیرو عرضه کننده، خریدار و تنظیم گر بازار برق در سطح کلان است.

مدیرعامل بورس انرژی در توضیح اینکه چگونه می‌توان به برق پایدار دست یافت، تصریح کرد: تا زمانی که در مورد قیمت برق تصمیم گیری جدی در کشور صورت نگیرد نمی‌توان به برق پایدار رسید و باید به مدل اقتصادی صنعت برق فکر کرد.

وی گفت: ۶۰ درصد از تولید برق کشور توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و مصرف کنندگان بیش از ۵ مگاوات در کشور از طریق بورس می‌توانند برق مورد نیاز را تامین کنند، ۳۰ درصد نیاز برق کشور را دارند.

نقوی با اشاره به اینکه در راستای اصل ۴۴ نیاز است که وزارت نیرو متولی گری خود را در تولید برق کوتاه کند و میدان را به بخش خصوصی واگذار کند، ادامه داد: نیاز است که بخش خصوصی برای مشترکین بیش از ۵ مگاوات در مکانیسم شفاف برق را بفروشند و سوخت را به صورت غیریارانه‌ای دریافت کنند.

وی با اشاره به خسارت ۶ میلیارددلاری عدم النفع صادرات سوخت گازوئیل به علت مصرف بالای نیروگاه‌های کشور گزارش شد، توضیح داد: اگر مدل اقتصادی صنعت برق شکل بگیرد، صنایع فولادی با مدیریت ریسک می‌توانند برق خود را در زمان‌های پیک تامین کنند و از مدل‌هایی مانند قرارداد‌های آتی بهره‌مند شوند که مشروط به عرضه برق با قیمت اقتصادی برای هر کیلووات ۱۵۰۰ تومان است.

۱۰۰ شرکت فولادساز بزرگ کشور کد مصرف کنندگان بزرگ گرفتند

مدیرعامل بورس انرژی با تاکید بر اینکه تامین برق پایدار با برق یارانه‌ای همخوانی ندارد، ابراز کرد: افزایش شش برابری قیمت برق در حیطه مسوولیت وزارت نیرو است و برقی که در بورس انرژی معامله می‌شود قابل اتکا نیست چراکه ۳ درصد از برق کشور در بورس انرژی معامله می‌شود و هرکیلووات برق در بورس انرژی ۶۰ تومان است.

وی به گواهی ظرفیت هم اشاره‌ای کرد و توضیح داد: گواهی ظرفیت بند قانونی در برنامه پنجم توسعه دارد که زمینه خریداری ظرفیت جدید در بورس را فراهم می‌کند و وزارت نیرو طبق تعهدنامه‌هایی که به بورس انرژی داده است تامین برق پایدار را به صورت مادام العمر تضمین کرده است و صنایع با خرید گواهی نامه ظرفیت می‌توانند به اطمینان خاطری در تامین پایدار برق دست یابند.

نقوی با اشاره به بهره گیری از مکانیسم بازاری و صنایع به مدیریت ریسک دست بزنند، گفت: ظرفیت دوم که در قانون بهینه سازی مصرف انرژی به آن اشاره شده است و با کمک وزارت نفت ونیرو آیین نامه‌های آن نهایی شده است و ابزار مالی گواهی نامه صرفه جویی انرژی مراحل نهایی معاملاتی شدن را می‌گذراند به این صورت که شرکت فولادی پروژه‌هایی را اجرا می‌کند که سطح مصرف انرژی را به استاندارد می‌رساند و مابه تفاوت انرژی را در یک بازه زمانی به صورت سوخت و فراورده‌های دیگر تحویل بگیرد و در بازار به نرخ‌های بین المللی و صادراتی بفروشد.

به گفته مدیرعامل بورس انرژی نیروگاه‌های تجدیدپذیر با همکاری وزارت نفت و نیرو می‌تواند به تامین برق پایدار صنایع بیانجامد و سوخت صرفه جویی شده این نیروگاه‌ها در قالب حواله سوخت دراختیار سرمایه گذار قرار می‌گیرد که در بازار معامله کند.

وی در پایان به این نکته اشاره کرد که اسامی۱۵۰ شرکت فولادی به بورس انرژی اعلام شده است و ۱۰۰ شرکت کد مصرف کنندگان بزرگ را دریافت کردند و ۳۹۸ میلیاردتومان معامله در بورس داشتند.

خسارت ۱۰ هزار میلیاردی محدودیت برق به فولاد خوزستان

امین ابراهیمی، مدیرعامل فولاد خوزستان با اشاره به اینکه قیمت تمام شده فولاد خوزستان در سال گذشته نقش حامل‌های انرژی به جز برق حدود ۳ درصد بود، گفت: این عدد امسال به ۸ درصد افزایش یافته است. با توجه به تناژ از دست رفته که بالغ بر هزار تن و معادل ۱۰ هزار میلیارد تومان خسارت وارد شده است و نیاز است بر اساس واقعیت‌ها اعداد و ارقام تحلیل شود.

وی با تاکید بر اینکه مهمترین مشکل ما حکمرانی انرژی است، تصریح کرد: با توجه به وضعیت فعلای امروز، تقاضا برای فولاد بالا نیست و افزایش قیمت در بازار نداریم. با توجه به چالش‌ها و رشد تقاضا قیمت‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند.

مدیرعامل فولاد خوزستان ابراز کرد: اگر تقاضا افزایش پیدا کند با چالش جدی مواجه می‌شویم. در کوتاه مدت باید شاهد هوشمندساز نظام کاهش برق باشیم و ۱۰ درصد دیمانددرتمامی صنایع و بر اساس استراتژیک بودن آن‌ها بررسی می‌شود؛ و در میان مدت ۸۵ هزار مگاوات ظرفیت اسمی داریم که ۳۸ درصد آن ظرفیت ویژه است که باید احیای نیروگاه‌ها با کمک واحد‌های فولادی انجام بگیرد تا نیروگاه‌ها وارد مدار شوند.

استراتژی مصرف بهینه برق مسیر کمبود برق را جبران می‌کند

علی محمد میرشمس، دبیر انجمن شرکت خدمات انرژی، در سمینار چالش برق در زنجیره فولاد اظهار کرد: با توجه به افزایش نگران کننده مصرف انرژی در بخش‌های مختلف مصرف از جمله ساختمان، صنعت، حمل و نقل و کشاورزی و در راستای اقدامات دولت برای ایجاد زیرساخت‌های بهینه سازی مصرف انرژی از جمله قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی و ماده ١٣٤ قانون برنامه پنجم توسعه کشور، تعدادی از شرکت‌های فعال در حوزه انرژی در سال ١٣٩١ اقدام به تأسیس انجمن شرکت‌های خدمات انرژی سمینار چالش برق در زنجیره فولاد کردند. در حال حاضر ٤٢ عضو حقوقی و ٧ عضو حقیقی در انجمن حضور دارند.

وی افزود: شرکت خدمات انرژی شرکتی از نوع خدماتی مهندسی است که درتمام بخش‌های مصرف کننده انرژی، طرح‌های مرتبط تا بهبود کارآیی انرژی را طراحی، اجرا و تامین مالی می‌کند و با تضمین حصول سطح مشخصی از کارایی انرژی را طراحی، اجرا و تامین مالی می‌کند و با تضمین حصول سطح مشخصی از کارایی انرژی و برعهده گرفتن مخاطرات پروژه، سهم خود را از محل صرفه جویی انرژی تامین می‌کند.

دبیر انجمن شرکت خدمات انرژی با اشاره به جایگاه دهم ایران در تولید فولاد جهان گفت: بخش عمده فولاد کشور از طریق کوره‌های قوس الکتریکی تولید می‌شود که می‌توان بخشی از این انرژی را بازیافت کرد.

به گفته دبیر انجمن شرکت خدمات انرژی راهکار‌های کلان جهت بهینه سازی انرژی در صنعت فولاد کشور را می‌توان استقرار کامل سیستم مدیریت انرژی در صنایع انرژی بر دانست.

وی افزود: پیاده سازی و توسعه بازار بهینه سازی مصرف انرژی و کمک به ایجاد صندوق مالی حمایتی جهت اجرای طرح‌های بهینه سازی انرژی و همچنین رفع محدودیت‌های قانونی و حقوقی جهت توسعه و اجرای طرح‌های بهینه سازی می‌تواند انرژی در صنایع فولاد را بهینه سازد.

تامین آب پایدار برای تولید برق در نیروگاه ذوب آهن

منصور یزدی زاده، مدیرعامل شرکت ذوب آهن گفت: شرکت ذوب آهن اصفهان با ایجاد تعدل مصرف دی آر‌ای و قراضه توانسته میزان مصرف برق خود را کاهش دهد و فرایند‌های کاهش مصرف مانند هات شارژینگ را در خدمت مصرف بهینه برق در تولید فولاد قرار داده است.

وی با تاکید بر تنش آبی در استان اصفهان گفت: شرکت ذوب آهن اصفهان نیروگاه اختصاصی با توان تولید ۳۰ مگاوات برق دارد و برق تولیدی شبکه برق تزریق می‌کرد، اما مشکل اصلی تامین پایدرا آب است.

یزدی زاده تصریح کرد: کل نیاز ذوب آهن به برق ۹۰ مگاوات است چراکه کوره بلند در مقایسه با کوره قوس الکتریکی برق کمتری مصرف می‌کند و اتخاذ محدودیت ۱۰ درصد دیماند میزان برق ما را به ۹ مگاوات رسانید که عملا تولیدی را در برنخواهد داشت.

مدیرعامل شرکت ذوب آهن تاکید کرد: وزارت نیرو متولی تامین پایدار آب است و امیدواریم وقتی که این شرکت می‌تواند برق مورد نیاز را تولید کند مشکل آب رفع شود تا این مساله مهم حل شود.

منبع: پایگاه خبری – تحلیلی ایراسین