سایه تحریم و اف‌ای‌تی‌اف بر سر پیمان‎های منطقه‌ای ایران است

به گزارش می‌متالز، این کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه با موضوع آیا عضویت در شانگهای برای ایران منافع اقتصادی دارد؟ افزود: تجربه نشان داده است که ما تا کنون در پیمان‌های منطقه‌ای موفق نبوده‌ایم، به عنوان مثال از عضویت در اکو، دی۸، بازار مشترک کشور‌های اسلامی با ۵۷ عضو و دیگرسازمان‌های منطقه‌ای سود چندانی نبردیم.

عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: این پیمان‌ها زمانی ارزش‌ آفرین است که چیزی برای صادرات وجود داشته باشد و ما بتوانیم کالا یا خدمات قابل عرضه و رقابتی و با کیفیت را به بازار کشور‌های هدف بدهیم این در حالی است که ما نه برنامه راهبرد در داخل داریم و نه تحلیل عمیقی از مسایل اقتصادی و تجاری رقبا در اختیارمان است.

وی گفت: تراز تجاری ایران نشان می‌دهد بیشتر وارد کننده هستیم تا صادر کننده؛ لذا در پیمان‌های دوجانبه هم متضرر می‌شویم، من مثالی می‌زنم تا موضوع روشن‌تر شود. ما با ترکیه معاهده دو جانبه امضا کردیم، اما چون کالا و خدمات قابل عرضه نداشتیم، در زنجیره اقتصادی جهانی قرار نگرفتیم.

وی به نبود راهبرد توسعه صنعتی-تجاری گفت: در دولت اصلاحات استراتژی توسعه صنعتی و اقتصادی نوشته شد. بعد از آن در دولت احمدی نژاد، دوبار راهبرد‌ها را تغییر دادند و در دولت آقای روحانی هم دو ویرایش از این راهبرد منتشر شد. در شرایط فعلی نیز منتظریم دولت آقای رییسی نیز این برنامه‌ها را تغییر دهد.

وی با اشاره به پیمان شانگهای گفت: شاکله اصلی این پیمان، هند و چین و روسیه هستند. اتفاقا آن‌ها نیز در گروه بریکس با هم هستند. وزن اصلی شانگهای نیز به این سه کشور تعلق دارد و مابقی کشور‌های عضو سهم و وزن مهمی از نظر اقتصادی ندارند و شاید از منظر سیاسی یا ژئوپلتیک واجد اهمیت باشند.

او با اشاره به حجم تولید ناخالص داخلی این کشور‌ها با ارائه آمار و ارقامی گفت: چین با دارابودن ۲۴ تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی یکی از بزرگترین قدرت‌های اقتصادی جهان است. GDP تولید ناخالص داخلی هند نیز به۸ تریلیون دلار می‌رسد که بعد از آمریکای ۲۰ تریلیون دلاری، در ردیف سوم جهان است. روسیه نیز حدود ۲.۵ تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی دارد و در ایران نیز این رقم به یک تریلیون دلار می‌رسد.

وی ادامه داد: به این ترتیب آن سه کشور چین، هند و روسیه از لحاظ تولید ناخالص داخلی حرف‌های بزرگی برای گفتن دارند. باید در نظر داشت هر سه کشور‌ها در حال توسعه هستند و هنوز توسعه یافته قلمداد نمی‌شوند.

وی گفت: من معتقدم چینی‌ها مشکلات عدیده‌ای در آینده دارند. از نظام سیاسی این کشور تا فساد و شکاف طبقاتی در آن، همگی در آینده مشکل ساز خواهند شد.

وی گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد قرن بیست و یک، جهان چند هژمونی خواهد بود. آمریکا، چین، لهستان، مکزیک و هند نقش‌آفرین هستند و حتی برخی ترکیه را در این عرصه نقش آفرین می‌دانند. نکته اینجاست که یک دهه قبل اقتصاد ترکیه و ایران برابر بودند، ولی در حال حاضر ترکیه ۲۶۰۰ میلیارد دلار و ایران هزار میلیارد دلار توان اقتصادی دارد.

وی تاکید کرد: زمانی می‌توانیم از پیمان‌های منطقه‌ای استفاده کنیم که قادر به عرضه باشیم. در پیمان شانگهای دو کشور وارد کننده انرژی یعنی چین و هند حضور دارند و دو کشور بزرگ صادرکننده یعنی روسیه و ایران نیز در این پیمان هستند پس می‌توان از این موقعیت بهره برد.

شقاقی شهری گفت: موضوع مهم این است که تحریم‌ها و بحران عدم عضویت در اف‌ای‌تی‌اف روی اقتصاد ایران سایه انداخته است و کاهش شدت تحریم‌ها امیدواری برای بهره برداری بیشتر از ظرفیت‌ها را فراهم می‌کند.

منبع: شبکه اخبار اقتصادی و دارایی ایران (شادا)