"بورس ارز" بستر تشدید مناسبات رانتی در اقتصاد کنونی کشور

می متالز - رئیس‌کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی از راه‌اندازی "بورس ارز" به جهت معاملات آزاد نقدی و حواله ارز توسط بانک‌ها و صرافی‌های مجاز خبر داده است؛ بنا به گفته وی راه‌اندازی این بازار یکی از دغدغه‌های بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز و پاسخگویی به نیازهای طبیعی مردم است.

به گزارش می متالز، با نگاهی به نتایج به بار آمده ناشی از طراحی و راه‌اندازی بازار ثانویه ارز (سامانه نیما)، می‌توان پیش‌بینی کرد، راه‌اندازی بازاری به نام "بورس ارز" نیز نه‌تنها به ساماندهی اوضاع آشفته ارزی در کشور کمک نمی‌کند، بلکه می‌تواند به تشدید مناسبات رانتی در اقتصاد کنونی کشور منجر شود؛ چراکه اقتصاد فعلی کشور به جهت حاکمیت انحصارطلبی در آن، مؤلفه‌های لازم برای ایجاد بازار به معنای واقعی آن را ندارد.

همان‌طور که در بازار ثانویه ارز مشاهده می‌شود 80 درصد ورودی آن از محل صادرات سه گروه خاص حاصل و درنهایت تولیدکنندگان پایین‌دست برای خرید باید ارز موردنیاز خود را از بازاری تأمین کنند که دلالان ارزی به‌راحتی و بدون هیچ‌گونه نظارتی در آن جولان می‌دهند.

حمایت از تولید پیش‌فرض سیستم کنترل ارز

رئیس خانه اقتصاد ایران در خصوص کارکرد بازار ارز به خبرنگار معدن نامه گفت: شفاف‌سازی و تعادل بازار ارز به مؤلفه‌های مختلفی بستگی دارد و در شرایط کنونی اقتصاد کشور، شفاف‌سازی تنها با کنترل سیستم‌های جابجایی پول در بانک صورت می‌گیرد.

ابراهیم جمیلی افزود: بورس ابزار مناسبی است اما تعیین‌کننده نیست و با راه‌اندازی این بازار قطعاً همه مشکلات مرتفع نخواهد شد بلکه شاید بتواند به‌عنوان یک ابزار تا حدودی در متعادل‌سازی نرخ ارز راهگشا باشد.

وی تأکید کرد: حمایت از تولید پیش‌فرض سیستم کنترل ارز در کشور است و برای کاهش قیمت ارز تولید باید تقویت شود، بنابراین اگر انتظار داریم بورس ارز مشکلات را رفع کند، قطع به‌یقین به این شکل نخواهد بود.

نسخه بورس ارز در اقتصاد ایران جواب نمی‌دهد

در همین پیوند، سعید خدایی کارشناس ارشد بازار سرمایه گفت: به‌طورکلی راه‌اندازی "بورس ارز"، لازمه اقتصاد هر کشوری است به‌شرط اینکه اقتصاد آن کشور در تمامی مؤلفه‌ها آزاد باشد.

خدایی تشریح کرد: در وضعیت کنونی با توجه به شرایط خاص اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و مشکلات موجود در ورود و خروج ارز در کشور، نمی‌توان انتظار داشت که بازار آزاد در این برهه از زمان بازدهی مناسبی داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: بازار ثانویه ارز نیز با این هدف راه‌اندازی شد که مقدمه‌ای برای ایجاد بورس ارزی باشد ؛ همان‌طور که مشاهده می‌کنیم سامانه نیما در کاهش التهابات موجود در بازار ارز کارآمد و کمک‌کننده نبود.

این تحلیل‌گر بازار سرمایه بابیان اینکه در شرایط فعلی، کارایی واقعی این بورس را نمی‌توان از آن انتظار داشت گفت: در حال حاضر چند نرخ ارز و چند سامانه برای مدیریت آن وجود دارد، در چنین شرایطی نمی‌توان آن‌ها را در غالب بورس ارز یکجا تجمیع کرد. بنابراین راه‌اندازی بورس ارز کمکی به ساماندهی اوضاع ارز نخواهد کرد.

وی در پایان افزود: البته در همین نابسامانی‌های ارزی اگر امکان تبادل ارزها به‌راحتی وجود داشته باشد، این بازار برای واردکننده و صادرکننده می‌تواند مؤثر واقع شود.

منبع: پایگاه خبری معدن نامه