به گزارش میمتالز، توسعه هر کشوری نیازمند توجه به بخشهای مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن کشور است که در همین راستا بهره وری از نعمتهای خدادادی میتواند برای مردم و کشور ثروت آفرینی کند.
آذربایجانغربی در شمالغربیترین نقطه کشور قرار گرفته و وجود نعمتهای الهی این خطه از کشور را به ظرفیتی بینظیر برای تحرک اقتصادی تبدیل کرده است؛ به عبارتی دیگر این منطقه پیشران اقتصادی شمالغربیترین نقطه کشور به شمار میرود.
وجود مزارع غنی، این خطه از کشور را به قطب محصولات کشاورزی تبدیل کرده است، اما باید اذعان کرد که در کنار ظرفیت کشاورزی، وجود معادن غنی یک نعمت خدادادی را برای مردم این منطقه به وفور فراهم کرده است تا این نقطه از کشور به سرزمین فرصتهای بینظیر شناخته شود.
محدوده معادن آذربایجانغربی تحت پوشش سه زون از زونهای بیستگانه اکتشاف سیستماتیک کشور شامل "اشنویه" - "خوی"، "مهاباد" و "شاهیندژ" قرار گرفته و این استان از نظر تنوع مواد معدنی با داشتن ۵۱ ماده معدنی جایگاه سوم کشور و از نظر ذخایر معدنی با داشتن یک میلیارد و ۲۱۴ میلیون تُن ذخیره مواد معدنی در جایگاه هفتم کشوری قرار دارد.
اشتغال بیش از پنج هزار نفر در بخش معدن آذربایجانغربی نشان میدهد که همین ظرفیت کم نظیر که بهره وری آنچنانی نیز از آن نشده است، میتواند بخش بزرگی از معضل بیکاری در منطقه را رفع کند؛ البته ثروت آفرینی این معادن برای کشور را نیز نباید فراموش کرد چرا که فقط از ۲ معدن طلای "زرشوران" و "آقدره" تکاب، آذربایجانغربی سالانه در مجموع یک هزار و ۳۵ تُن طلا استخراج میشود.
از طرفی دیگر هممرز بودن با کشورهای ترکیه، عراق و جمهوری خودمختار نخجوان، میتواند ظرفیتی برای پیداکردن بازارهای هدف باشد و صنعت معدن و فرآوردههای معدنی را شکوفا سازد.
غلامرضا بابایی رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی با بیان اینکه تاکنون بیش از چهار هزار و ۸۱۰ میلیارد ریال در زمینه معادن استان سرمایهگذاری شده است، افزود: ۵۱ نوع ماده معدنی در آذربایجانغربی شناسایی و کشف شده که با این آمار، این استان به لحاظ تنوع مواد معدنی در جایگاه سوم کشور قرار دارد.
توجه به این مساله خالی از لطف نیست که هم اکنون ۶۸ نوع ماده معدنی در کشور شناسایی شده که از این تعداد، ۵۱ نوع در آذربایجانغربی در مرحله اکتشاف و بهرهبرداری قرار دارد که شامل انواع سنگهای زینتی، طلا، چیتان، باریت، سلیس و پوکه معدنی است.
بابایی با اشاره به اینکه اکثر معادن آذربایجانغربی فعال است، تاکید داشته در این استان ۵۰۳ معدن وجود دارد و استان از این لحاظ نیز در جایگاه هفتم کشور قرار دارد.
وی با اشاره به اجرای طرحهای فرآوری معدنی طی سالهای اخیر در آذربایجانغربی نیز گفته که در حال حاضر سه واحد فرآوری مستقر در معادن در شمال و جنوب استان فعال است که چینی پیرانشهر، تراورتن تکاب و مرمریت پلدشت را شامل میشود.
توجه به این نقطه خالی از لطف نیست که توسعه پایدار معادن میتواند زمینه اشتغال جوانان منطقه را فراهم کرده و ارزآوری بسیاری را برای کشور و منطقه به ارمغان بیاورد که این الگویی هوشمند برای رونق چرخ لکوموتیو معدنی است.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی در این زمینه مدعی است که طی سال جاری برای بهرهبرداری از معادن استان بیش از یک هزار و ۲۰۵ میلیارد ریال هزینه شده است؛ این میزان سرمایه گذاری تقریبا یک چهارم کل سرمایه گذاری انجام شده در بخش معدن آذربایجانغربی را شامل میشود.
پریسا عابد پور اظهار داشت که این میزان سرمایه گذاری انجام شده برای راه اندازی ۲۴ معدن هزینه شده و با وارد شدن این معادن به چرخه تولید زمینه اشتغال مستقیم برای ۶۲۲ نفر طی امسال فراهم شده است.
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی گفت: با این حجم سرمایه گذاری، استخراج سالیانه معادن استان به سه میلیون و ۵۴۳ هزار تن افزایش یافته است؛ عابدپور به این مساله هم تاکید دارد که این معادن دارای ۲۲۲ میلیون تُن ذخیره قطعی هستند.
وی به سایر بخشهای معدنی آذربایجانغربی نیز اشاره کرد و افزود: در حال حاضر این استان دارای ۱۷۹ محدوده دارای پروانه اکتشاف معتبر و ۶۳ معدن دارای گواهی نامه کشف معتبر با ذخیره قطعی ۲۶ میلیون و ۷۷۹ هزار تن انواع مواد معدنی با حجم سرمایه گذاری بالغ بر ۶۲۱ میلیارد ریال است.
وجود معادن غنی در نقاط مختلف کشور، این خطه از خاورمیانه را به ظرفیتی بینظیر تبدیل کرده است؛ آذربایجانغربی نیز از این مواهب الهی بیبهره نبوده و بزرگترین معدن طلای خاورمیانه را در خود جای داده است به طوری که به گفته کارشناس مسوول آمار معاونت معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی سالانه بیش از هزار و ۳۵ تُن طلا از معادن در این استان استخراج میشود که از این مقدار ۶۶۰ تُن مربوط به معدن طلای "زرشوران" (بزرگترین معدن طلای خاورمیانه) و ۳۷۵ تُن از معدن "آقدره" تکاب است.
مهسا اسلامی با اشاره به اجرای طرح توسعه ۴۰ هکتاری در معدن طلای "زرشوران" تکاب اعلام کرد که طرح توسعه زرشوران توسط سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی در حال پیگیری است.
وی ادامه داد: طی سالهای گذشته عملیات واحد فرآوری طلا در مساحت ۱۰۰ هکتار از معدن طلای "زرشوران" تکاب شروع شده بود که طرح توسعه ۴۰ هکتاری نیز سال گذشته نیز به این میزان افزوده شده است.
به گفته "اسلامی" بهینهسازی، سیستمهای فرآوری کارخانه با تمرکز بر روی افزایش راندمان، انجام مهندسی معکوس و ساخت تمامی قطعات و تجهیزات کارخانه، بررسی و امکانسنجی استحصال فلزات همراه (آنتیموان و تیتانیوم)، همکاری با مراکز آموزش عالی برای انجام پروژههای دانشجویی، امکانسنجی انجام مطالعات جداسازی و استحصال آرسنیک و برنامه ایجاد مرکز تحقیقات و مطالعات طلای کشور از آن جمله است.
کارشناس مسوول آمار معاونت معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی، معدن طلای "زرشوران" تکاب را بزرگترین معدن طلای خاورمیانه برشمرد که ۳۰ درصد از ذخایر طلای کشور در آن نهفته است و در حال حاضر حدود ۷۰۰ نفر در این معدن و کارخانه طلای آن مشغول به کار هستند.
اسلامی گفت: مرحله نخست طرح ساخت کارخانه فرآوری و استحصال طلای "زرشوران" با سرمایهگذاری حدود ۲ هزار میلیارد ریال و ظرفیت اسمی تولید سالانه سه تن طلا در آبان سال ۱۳۹۳ به بهرهبرداری رسیده است.
معدن طلای "زرشوران" در کنار روستایی به همین نام در شهرستان تکاب در جنوب آذربایجانغربی واقع شده است و با ۱۱۰ تن ذخیره طلای خالص، بالاترین ظرفیت تولید طلا در کشور را دارد و کارخانه تولید طلای زرشوران نیز که در جوار این معدن ساخته شده، بزرگترین واحد تولید طلا در کشور است.
با وجود مشکلاتی که بر سرراه حوزه معادن آذربایجان غربی وجود دارد با این وجود داشتن معادن طلا، باریت، تیتان و سنگ تزئینی از مهمترین قابلیتهای معدنی در این استان است، که ظرفیت بالایی در ایجاد اشتغال دارد و هرچند که در سالهای گذشته این ظرفیت مورد غفلت قرار گرفته است، ولی با برنامهریزی مدون و جذب سرمایهگذاری در این حوزه میتواند نقش مهمی در اقتصاد آذربایجانغربی ایفا کند.
ایران از لحاظ تنوع مواد معدنی با کشف ۶۸ نوع ماده در جایگاه دهم دنیا جای گرفته و از نظر ذخایر شناسایی شده با حدود ۶۰ میلیارد تن که از این رقم نزدیک به ۴۰ میلیارد تن ذخیره قطعی و بقیه احتمالی است، رتبه پانزدهم را به خود اختصاص داده است.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) آذربایجانغربی