بی‏‏‌توجهی بازار پتروشیمی به تکانه ارزی

به گزارش می‌متالز، افت جدی بهای نفت به دنبال زمزمه‌های شیوع سویه جدید ویروس کرونا که باز هم نگرانی بابت موج جدید این پاندمی را در اقصی‌نقاط دنیا به دنبال داشت، این ذهنیت را در بین معامله گران بازار محصولات پتروشیمیایی تقویت کرد که به احتمال زیاد، در هفته جاری نیز بهای جهانی پلیمر‌ها و محصولات شیمیایی همچون هفته قبل از نوسان شدید مصون بماند و حتی تمایل خود به کاهش نرخ را حفظ کند.

در مقابل، هفته گذشته نرخ آزاد ارز به روند صعودی خود ادامه داد و سبب افزایش بیشتر فاصله دو نرخ آزاد و نیمایی ارز شد؛ از آنجا که تجربه معاملاتی بازار محصولات پتروشیمیایی نشان می‌دهد، افزایش این فاصله، پتانسیل ورود هیجانی تقاضا به این بازار را دارد و می‌تواند جو کلی معاملات را آشفته کند. اما در جریان معاملات هفته گذشته بازار پلیمر‌ها نه‌تن‌ها چنین رخدادی محقق نشد، بلکه شاهد افت محدود تقاضا در این بازار بودیم. به نظر می‌رسد هنوز هم اهالی بازار نسبت به ثبات بهای دلار در کانال قیمتی ۲۹‌هزار تومانی خوش‌بین نیستند و بی توجه نسبت به احتمال تداوم رشد بهای ارز در هفته جاری، معاملات هفته گذشته خود را انجام دادند. اینکه ۸ آذرماه زمان شروع مذاکرات هسته‌ای و تعیین تکلیف آینده برجام اعلام شده است، نقطه عطف این خوش‌بینی‌ها نسبت به افت بهای ارز در عموم بازار‌ها به شمار می‌رود. از این رو به تعویق افتادن انتظارات افزایشی در بازار محصولات پتروشیمیایی همچون سایر بازار‌های کالایی را می‌توان مربوط به این جریان دانست.

رشد بهای ارز در بازار آزاد طی هفته گذشته نتوانست اثر افزایشی خود را بر داده‌های حیاتی معاملات پلیمر‌ها منعکس کند، اما نیروی محرکه لازم برای ایجاد جرقه‌های افزایش نرخ نیمایی ارز را فراهم کرد که به دنبال تکانه‌های صعودی نرخ آزاد ارز، قیمت مبنای دلار محاسبه‌شده در معادله کشف نرخ پایه محصولات پتروشیمیایی در روز یکشنبه هفته قبل به میزان ۲۳۰ تومان افزایش یافت و با تداوم صعود بهای دلار به بالای مرز ۲۹‌هزار تومانی طی هفته گذشته، میانگین روزانه ارز نیز افزایشی شد.

از این رو به نظر می‌رسد، قیمت پایه اعلام‌شده در هفته جاری تحت‌تاثیر دو جریان متناقض رشد قیمت مبنای دلار و تمایل قیمت‌های جهانی به افت نرخ قرار گیرد.

بی رمقی معاملات پلیمر‌ها در نخستین هفته آذرماه

به‌رغم شارژ شدن سهمیه بهین یاب کالا‌های مشمول سهمیه در هفته نخست آبان‌ماه، بازار محصولات پلیمری بورس‌کالا با کاهش محدود داده‌های مهم معاملات همراه شد، به گونه‌ای که با افت عرضه و تقاضا به عنوان دو نیروی اصلی بازار، حجم معاملات نیز کاهشی شد. به عبارت دقیق تر، هفته گذشته به میزان ۸۳‌هزار و ۸۸۸ تن انواع مواد اولیه پلیمری در بورس‌کالا عرضه شد که به نسبت دو هفته قبل افت ۲۶/ ۱ درصدی داشت. میزان عرضه‌ها هنوز هم به سطح قابل قبول خود نرسیده است و نسبت به متوسط عرضه‌های هفتگی در نیمه ابتدایی سال‌جاری که بیش از ۸۸‌هزار تن بود، عرضه این گروه از محصولات به میزان حداقلی انجام می‌شود. در واقع به نظر می‌رسد تنها انگیزه عرضه کنندگان، رعایت الزام کف عرضه‌های هفتگی در بورس کالاست. از این رو دادوستد پلیمر‌های بورس‌کالا از سمت حجم عرضه‌های فعلی تضعیف شده است که با وجود برداشته شدن سقف سهمیه‌های خرید بهین یاب برای عموم کالا‌های این گروه، هنوز خبری از حمایت سمت عرضه از الگوی جدید مدیریت بازار به گوش نمی‌رسد.

پایین بودن میزان عرضه‌ها تنها داده کاهشی این بازار نبود. حجم تقاضا برای خرید مواد اولیه پلیمری نیز هفته گذشته کاهش محدودی را به ثبت رساند، به گونه‌ای که در هفته ماقبل به میزان ۱۱۷‌هزار و ۵۵۳ تن تقاضا وارد بازار شد که نسبت به هفته ماقبل از افت ۲۸/ ۲ درصدی حکایت دارد. از آنجا که میزان تقاضای هفته گذشته پلیمر‌ها هنوز هم با روز‌های اوج این بازار فاصله قابل‌توجهی دارد، می‌توان دریافت رشد اخیر بهای ارز چنان قدرتمند نبوده است که بتواند زمینه ساز ورود تقاضای هیجانی به این بازار شود. از این رو حجم دادوستد محصولات پلیمری بورس‌کالا هفته گذشته تحت‌تاثیر دو عامل کاهشی، یعنی افت عرضه و تنزل تقاضا، به میزان ۵‌درصد کمتر از هفته پایانی آبان ماه به ثبت رسید و ۷۱‌هزار و ۸۵۲ تن از میزان عرضه‌ها که به معنی معامله نزدیک به ۸۶‌درصد از حجم عرضه‌های پلیمرهاست، مورد دادوستد قرار گرفت.

رقابت بر سر قیمت محصولات پلیمری برای بخش زیادی از پلیمر‌ها نزدیک به صفر بود، اما هنوز هم در سایر گرید‌های این گروه از محصولات دیده شد. پلی‌اتیلن سنگین تزریقی در یکی از عرضه‌های خود بالاترین رقابت قیمتی را به ثبت رساند که ۴۶‌درصد بیشتر از قیمت پایه خود مورد معامله قرار گرفت. سایر محصولات پلیمری، هفته گذشته کمتر از ۲۵‌درصد رقابت داشتند.

خوش‌یمنی آذرماه برای محصولات شیمیایی

عقبگرد نیرو‌های حیاتی معاملات محصولات شیمیایی که در هفته پایانی آبان‌ماه، سبب ثبت رکورد کمترین حجم معاملات این محصولات در بورس‌کالا طی سال‌جاری شد، هفته گذشته و با شروع آذرماه با رشد عرضه، تقاضا و حجم معاملات تا حد زیادی رفع شد؛ چرا که عرضه و تقاضای محصولات شیمیایی طی هفته گذشته افزایش محسوسی را تجربه کردند. به این ترتیب برخلاف پلیمر‌های بورس‌کالا که معاملات بی رمقی را در ابتدای آذرماه سپری کردند، شروع این ماه برای مواد اولیه شیمیایی خوش‌یمن بود؛ به طوری که شاهد رشد حجم معاملات این گروه از محصولات در تالار فیزیکی بورس‌کالا بودیم. به عبارت دقیق تر، هفته گذشته به میزان ۴۲‌هزار و ۵۰۲ تن انواع محصولات شیمیایی در بورس‌کالا عرضه شد که رشد ۳۶/ ۹ درصدی را نسبت به هفته قبل از آن به ثبت رساند. در این گروه از محصولات پتروشیمیایی نیز حجم عرضه‌ها کمتر از متوسط عرضه‌های هفتگی نیمه ابتدایی سال‌جاری است. در برابر این میزان عرضه، تقاضای ۳۵‌هزار و ۷۰۶ تنی برای خرید مواد اولیه شیمیایی در بورس‌کالا وارد شد که نسبت به هفته پایانی آبان‌ماه از رشد ۱۵ درصدی حکایت دارد. تقابل دو نیروی اصلی معاملات، یعنی رشد عرضه‌ها در کنار افزایش میزان تقاضا، حجم معاملات را به ۳۰‌هزار و ۱۴۸ تن رساند که رشدی بالغ بر ۱۷‌درصد را به همراه داشت.

نکته قابل‌توجه در معاملات هفته گذشته محصولات شیمیایی، ثبت رقابت قیمتی بسیار زیاد برای برخی از محصولات این گروه است که طی هفته گذشته با نرخی بیشتر از قیمت پایه خود مبادله شدند. صدرنشین بیشترین رقابت قیمتی این بازار در هفته گذشته اسیدنیتریک بود که به میزان ۱۶/ ۸۶‌درصد بالاتر از نرخ پایه خود مبادله شد. پس از آن کریستال‌ملامین قرار داشت که معامله دو عرضه از این محصول، رقابت قیمتی بالغ بر ۴۵‌درصد را به ثبت رساند. با وجود این، هنوز هم بخش زیادی از گرید‌های محصولات شیمیایی طی هفته گذشته با قیمت پایه و بدون رقابت قیمتی مورد معامله قرار گرفتند.

منبع: دنیای اقتصاد