کنترل نرخ ارز چگونه صورت گرفت؟

به گزارش می‌متالز، نرخ ارز در بازار‌های غیر رسمی متأثر از برخی اخبار سیاسی و شیطنت برخی کشور‌های همسایه روز‌های پرنوسانی را پشت سر گذاشت، نرخ‌هایی که واقعیت اقتصادی نداشت، فرایندی که تلاش داشت تا بانک مرکزی را بار دیگر وارد بازی بی حاصل مداخله در بازار ارز کند.

نکته‌ای که صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی در جمع اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بران تاکید کرد و گفت: " برای ایجاد تعادل در بازار ارز فقط بخشی از ارز صادرکنندگان به بازار ارز عرضه می‌شود"

هر چند به گفته رئیس کل بانک مرکزی منابع ارزی بانک مرکزی به لحاظ حجم ذخایر در تاریخ این بانک کم سابقه است، اما در شرایط جنگ اقتصادی، این منابع باید با تدبیر هزینه شود و اولویت نخست آن در شرایط کنونی پیشبرد اهداف توسعه‌ای کشور است.

در همین راستا بانک مرکزی طی روز‌های اخیر با کسب مجوز خاص از جلسه سران قوا مجموعه برنامه‌هایی را برای تعادل بخشی در بازار ارز اتخاذ کرد، برنامه‌ای که هدف نخست آن پاسخگویی به نیاز واقعی بازار و تأمین ارز مورد نیاز وارد کنندگان، باکمترین دخالت مستقیم بانک مرکزی در قالب حضور مستقیم در همراه بود.

رئیس کل بانک مرکزی در این زمینه می‌گوید: " سیاست بانک مرکزی در شرایط کنونی به هیچ وجه مداخله مستقیم با نرخ پایین‌تر از نرخ بازار غیر رسمی نیست بلکه تسهیل گری برای عرضه ارز در اختیار صاحبان ارز و عمق بخشی به بازار با نرخ توافقی است تا از این طریق با افزایش عرضه نرخ‌های غیر رسمی به تعادل برسد، و این سیاستی است که تاکنون جواب داده است. "

براین اساس سیاست بانک مرکزی در شرایط کنونی به هیچ وجه دخالت مستقیم نمی‌کند چراکه این اقدام به مانند پاشیدن آب بر روی شوره زار است. باید تاکید کرد با وجود وضعیت مناسب ذخایر ارزی کشور، این نهاد سیاستگذار ارزی کشور تاکنون برای تعادل بخشیدن به بازار از منابع بانک مرکزی استفاده نکرده است بلکه با تسهیل گری در فرآیند عرضه ارز حاصل از صادرات صادرکنندگان بستر را برای افزایش عرضه در بازار با نرخ توافقی در صرافی‌ها مهیا کرده است.

لامعی معاون اداره صادرات بانک مرکزی در زمینه سیاست بانک مرکزی در حوزه ارز می‌گوید: " بانک مرکزی براساس اطلاعات بدست امده از رصد و پایش بازار ارز و شناسایی مشکلات ورود اسکناس ارز حاصل از صادرات از سوی صادر کنندگان و همچنین به منظور روان سازی خرید و فروش ارز در شبکه رسمی صرافی‌های کشور، تدابیر ویژه‌ای اتخاذ کرد که در همین راستا از ۲۲ خرداد صادرکنندگان این اجازه را پیدا کردند که ارز حاصل از صادرات خود را در شبکه رسمی صرافی‌ها با ارائه اظهار نامه گمرکی با نرخ توافقی عرضه کنند. "

"به گفته این مقام مسوول در بانک مرکزی؛ در حال حاضر تمامی افراد می‌توانند در یک فرآیند قانونی که بانک مرکزی زیرساخت قانونی انرا مهیا کرده است با مراجعه به صرافی‌ها به هر میزان ارز مورد نیاز خود را خریداری یا ارز در اختیار خود را با نرخ توافقی عرضه کنند. "

در حال حاضر دارندگان عمده ارز ازجمله صادرکنندگان پتروشیمی پای کار هستند و نیاز ارز واردکنندگان در سریع‌ترین زمان ممکن تأمین می‌شود همچنین نیاز‌های خرد مردم همچون ارز مسافرتی و دانشجویی با گشایش مجدد سرفصل‌های ۲۴ گانه از سوی صرافی‌ها تأمین می‌شود.

بهزاد لامعی می‌گوید: " از روز چهارشنبه بانک مرکزی با انتشار اطلاعیه ابهامات موجود در این زمینه را برطرف کرد و براساس مقررات بالا دستی کلیه افراد حقیقی با اظهار ارز خود در گمرکات و مبادی ورودی کشور می‌توانند بدون هیچ ممانعتی اسکناس وارد کشور کنند، ضمن اینکه از معافیت مالیاتی نیز برخوردار شوند همچنین در مورد ارز‌های خانگی درسطح خرد نیز دارندگان ارز می‌توانند تا سقف ۱۰ هزار یورو یا معادل ان به شکل دیگر ارز‌ها با مراجعه به شبکه رسمی صرافی‌های کشور ارز خود را با نرخ‌های توافقی به فروش برسانند.

معاون اداره صادرات بانک مرکزی در خصوص نرخ ارز رایج در کشور نیز گفت: در حال حاضر نرخ رسمی ارز در سایت بازار متشکل ارزی منتشر می‌شود و هموطنان عزیز می‌توانند ارز مورد نیاز خود که در سرفصل‌های ارزی برای مواردی همچون مسافرت، ارز مورد نیاز دانشجویی یا بیماری را براساس ضوابط تعیین شده برای این مصارف از این بازار با نرخ‌های رسمی تأمین کنند.

وی در خصوص وجود اختلاف قیمت درصرافی‌های رسمی نیز گفت: نرخ موجود در شبکه صرافی‌ها براساس توافق و رقابت حاصل می‌شود ضمن اینکه در این شبکه هزینه‌ای نقل و انتقال اسکناس بستر مناسبی برای رقابت میان صرافی‌ها و صادر کنندگان ایجاد کرده است لذا تفاوت نرخ جزئی موجود در شبکه‌های صرافی رسمی ناشی از همین امر است.

لامعی تاکید کرد: "نرخ‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود به هیچ وجه مورد تأیید بانک مرکزی نیست و افراد سود جو تلاش می‌کنند تا با جو سازی نرخ کاذب ایجاد می‌کنند لذا این نرخ‌ها به هیچ وجه نرخ‌های مورد معامله نیست بلکه نرخ‌های مورد معامله نرخ‌هایی است که در شبکه‌های رسمی صرافی‌ها مردم به ان‌ها هم اسکناس خود را عرضه می‌کنند. "

در همین حال عمق بخشی به بازار از طریق ورود بانک‌ها به بازار عرضه ارز‌های دولتی از دیگر تمهیدات بانک مرکزی برای متعادل ساختن بازار است؛ در همین حال کنترل نقدینگی با ایجاد محدودیت در نقل و انتقال نقدینگی از طریق سامانه‌های بانکی، مسدود سازی حساب‌های فعالان غیر مجاز بازار ارز و ممنوعیت معاملات فردایی ارز و طلا از دیگر اقدامات بانک مرکزی برای متعادل ساختن بازار است.

همچنین با تدابیر پیش بینی شده از سوی بانک مرکزی به منظور جلوگیری از سو استفاده سود جویان و همچنین تسهیل در تأمین ارز مورد نیاز متقاضیان خرید ارز فعالیت تمام صرافی‌های سراسر کشور که عضو بازار متشکل ارزی هستند در ایام تعطیل به منظور تنظیم گری بازار ارز دایر هستند.

منبع: شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران (ایبنا)