فضای صنعت فولاد مبهم است

به گزارش می‌متالز، حسین کاظمی‌مهر بیان کرد: صنعت فولاد در این شرایط اقتصادی غیر قابل پیش‌بینی است و نمی‌توان تصویر واضحی از وضعیت آن ارائه داد. به طوری که نه می‌توان گفت آینده روشنی در انتظار این صنعت و نه اینکه آینده‌ای تیره و تار را برای صنعت فولاد متصور شد.

وی افزود: وضعیت صنعت فولاد از مولفه‌ها و متغیر‌های زیاد اقتصادی تاثیر می‌پذیرد که این مولفه‌ها نیز در کشور غیر قابل پیش‌بینی حتی برای کوتاه‌مدت هستند. همچنین با توجه به اینکه کل سیاست‌های اقتصادی کشور مشخص نیست، نمی‌توان صنعت فولاد را نیز پیش‌بینی کرد.

عضو هیات مدیره مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر خاطرنشان کرد: یکی از مولفه‌های اساسی اقتصادی و تاثیرگذار روی صنعت فولاد نرخ ارز است. با افزایش نرخ ارز در چند ماه گذشته و نیز جنگ روسیه و اوکراین، فرصت بسیار خوبی برای صادرات محصولات فولادی به بازار‌های جهانی فراهم شده بود. اما به یکباره مسئولان دستورالعملی صادر کردند که طبق آن بر صادرات محصولات معدنی و فلزی ازجمله فولاد عوارض اعمال شد. این سیاست‌گذاری به نوع به کاهش و حتی توقف صادرات انجامید.

کاظمی‌مهر ادامه داد: یکی دیگر از پارامتر‌های موثر بر صنعت فولاد، تامین انرژی به ویژه برق است. اکنون که به فصل تابستان نزدیک شده ایم، موضوع قطعی برق مطرح شده و همه فعالان این صنعت را نگران کرده است. زیرا تابستان‌ها صنایع فولادی با مشکل قطعی برق مواجه هستند. همچنین صنعت فولاد مشکل کمبود گاز در زمستان را دارد. از این رو نمی‌توان چشم‌انداز روشنی از وضعیت صنعت فولاد حتی در آینده نزدیک ارائه داد. متاسفانه در هیچ زمانی مانند وضعیت کنونی، عدم ثبات اقتصادی در کشور رخ نداده است. اکنون نیز نرخ ارز هر روز نوسان زیادی دارد و هیچ یک از فعالان اقتصادی نمی‌توانند وضعیت آن را برای آینده نزدیک پیش‌بینی کنند.

تاثیر منفی بی‌ثباتی اقتصاد بر صنعت فولاد

عضو هیات مدیره مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر تاکید کرد: بی‌ثباتی روی همه صنایع تاثیر منفی گذاشته است. تولیدکنندگان بزرگ فولادی با توجه به قطعی برق با کمبود مواد اولیه مواجه هستند. ضمن اینکه تولیدکنندگان شمش نیز با قطعی برق ناچار به تعطیلی فعالیت می‌شوند که این موضوع هم حلقه زنجیره قبلی آن‌ها یعنی آهن اسفنجی و هم صنایع پایین‌دستی یعنی نورد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یادآور می‌شود که سال گذشته برق برخی از صنایع بزرگ فولادی حتی بدون اطلاع قبلی قطع شد.

وی اضافه کرد: هنگامی که یک تولیدکننده هم با فضای بی‌ثباتی مواجه شود، هم قطعی برق داشته باشد و هم با کمبود مواد اولیه دست و پنجه نرم کند، نمی‌تواند به صورت عادی به فعالیت بپردازد. این یعنی اگر ظرفیت تولید یک کارخانه ۲۰۰ هزار تن در سال است، شرایط یاد شده مانع از تحقق این ظرفیت خواهند شد.

کاظمی‌مهر با اشاره به وضعیت تامین مواد اولیه در صنعت فولاد، گفت: عمده مواد اولیه صنعت فولاد در اختیار برخی کارخانه‌ها و صنایع بزرگ است. همچنین بخشی از برای محصولات فولادی که در بورس عرضه می‌شوند، شرایطی ایجاد شده که برخی قادر به خرید و تامین مواد اولیه از آن نیستند؛ بنابراین روی آن نمی‌توان حساب کرد. ضمن اینکه برخی محصولات فولادی به صورت منظم در بورس عرضه نمی‌شوند و تولیدکننده از نحوه و زمان عرضه آن محصولات اطلاعی ندارد. همچنین برخی از محصولات فولادی به میزان محدودی عرضه می‌شوند. از این رو بسیاری از تولیدکنندگان محدود شده‌اند.

عضو هیات مدیره مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر تصریح کرد: در گذشته فضای تامین مواد اولیه برای واحد‌های تولید به ویژه در حوزه تولید ورق گالوانیزه بازتر بود و این تولیدکنندگان می‌توانستند از چندین منبع مواد اولیه خود را تامین کنند؛ حتی مصرف‌کنندگان ورق اختیار واردات نیز داشتند. در شرایط کنونی امکان تامین مواد اولیه به صورت پایدار برای مصرف‌کنندگان ورق فولادی وجود ندارد. حتی اگر عرضه‌کنندگان بزرگ هم قصد داشته باشند مواد اولیه واحد‌های تولیدی مصرف‌کننده را تامین کنند، با توجه به ساز و کار‌های تعریف شده امکان‌پذیر نخواهد بود.

وی تاکید کرد: اقتصاد یک علم است و در دنیا قوانین خاص خود را دارد، اما در کشور ما این قوانین به ویژه به دلیل بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری با شرایط محیطی سازگاری ندارند و به همین دلیل یک تولیدکننده نمی‌تواند فعالیت عادی خود را انجام دهد. تصمیم‌گیری برای تولیدکنندگان حتی در کوتاه‌مدت بسیار دشوار است.

کاظمی‌مهر بیان کرد: اگر تولیدکننده تصمیم بگیرد برای یک ماه به صورت ثابت و با تمام ظرفیت به تولید محصول بپردازد، قطعا در این شرایط امکان‌پذیر نیست و هر لحظه ممکن است اتفاقات و تصمیم‌گیری‌های غیر تولیدی روی این موضوع تاثیر بگذارند. به طور مثال تولیدکنندگان فولاد کشور پس از سال‌ها توانستند محصولات خود را حتی در شرایط تحریمی نیز به بازار‌های جهانی صادر کنند. حال اگر تولیدکننده‌ای بتواند یک بازار جدید بیابد و به مشتری صادراتی جدید محصول خود را برای مدت مشخصی به فروش برساند، دولت به یکباره به دلیل افزایش قیمت در داخل جلوی صادرات را بگیرد یا روی آن عوارض ببندد، چه اتفاقی برای تولیدکننده خواهد افتاد؟

عضو هیات مدیره مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر افزود: با جلوگیری یا سنگ‌اندازی در صادرات، تولیدکننده‌ای که وعده فروش محصول به مشتری خارجی را داده است، نمی‌تواند به موقع محصول خود را تحویل دهد و مشتری نیز پس از مشاهده چنین وضعی از سوی صادرکننده ایرانی، قطعا بازار ایران را رها خواهد کرد و دیگر به تولیدکنندگان ایرانی اعتماد نمی‌کند. باید توجه داشت بازگشت به بازار صادراتی از دست برود، بسیار دشوار و گاهی اوقات غیر ممکن است. علاوه بر این، زمانی که صادرکننده نمی‌تواند به وعده‌های خود برای فروش به مشتری خارجی عمل کند، بدنام خواهد شد و دیگر نمی‌تواند به آن بازار بازگردد. زیرا مشتریان دیگر به صادرکننده بدقول اطمینان نخواهند داشت و در بازار، اطمینان حرف نخست را می‌زند.

وی مطرح کرد: در شرایطی که صادرکننده نمی‌تواند کالای خود را به دلیل تغییر مداوم قوانین و دستورالعمل‌ها صادر کند، مقصر این وضع نیست. بلکه سیاست کلان کشور باعث ایجاد چنین وضعی می‌شود.

یک میلیون تن طرح توسعه در دستور کار داریم

کاظمی‌مهر با اشاره به تعطیل شدن برخی کارخانه‌های فولادی به دلایل گوناگون، بیان کرد: شرکت ورق سپید ارمغان یکی از تولیدکنندگان ورق گالوانیزه در کشور بود که اکنون تقریبا تعطیل شده است. زیرا به دنبال احداث چندین کارخانه فولادی در استان زنجان هستیم. در این رابطه مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر تاسیس شده که پروژه‌های فولادی متعددی در این مجتمع در حال احداث است.

عضو هیات مدیره مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر اذعان کرد: به دلیل اینکه نتوانستیم مواد اولیه شرکت ورق سپید ارمغان را برای تولید ورق گالوانیزه تامین کنیم، تصمیم به تعطیلی موقت آن گرفتیم. ضمن اینکه توان خود را به جای خرید مواد اولیه روی اجرای پروژه‌ها گذاشتیم تا بتوانیم مواد اولیه زنجیره تولید را تامین کنیم. البته ممکن است شرکت ورق سپید ارمغان را با توجه به اجرای چندین پروژه دیگر، کنار بگذاریم.

وی خاطرنشان کرد: در استان زنجان یک زمین نسبتا بزرگ را خریداری کرده‌ایم که در آن در حال اجرای چندین پروژه در صنعت فولاد هستیم. یک واحد ورق سرد فولادی به ظرفیت ۵۰۰ هزار تن در دست احداث داریم که در پی آن یک واحد ورق گالوانیزه به ظرفیت ۲۵۰ هزار تن در سال احداث خواهد شد. همچنین به دنبال احداث واحد ورق رنگی نیز هستیم. گفتنی است که طرح احداث یک کارخانه تولید لوله مانیسمان به ظرفیت ۲۵۰ هزار تن در سال در دستور کار قرار دارد. در فاز اول قرار است کارخانه لوله مانیسمان با ظرفیت ۱۴۰ هزار تن به بهره‌برداری برسد که حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و به احتمال زیاد تا پایان امسال شاهد بهره‌برداری از آن خواهیم بود.

عدم حمایت موثر از سرمایه‌گذار

کاظمی‌مهر در خصوص چالش‌های اصلی تولیدکنندگان گفت: شرکت ما تاکنون حتی نتوانسته است یک ریال از بانک تسهیلات دریافت کند و تمام سرمایه‌گذاری انجام شده از نقدینگی سهامداران بوده است. البته به نظر می‌رسد اگر هم تلاش می‌کردیم این اتفاق نمی‌افتاد. متاسفانه به دلیل شرایطی که شیوع ویروس کرونا در دنیا پدید آورد، اجرای طرح توسعه شرکت ما به مدت دو سال عقب افتاد. هر چند که در زمان اجرای پروژه حمایتی از شرکت صورت نگرفت، اما مشکل عمده‌ای نیز پدید نیامد. حتی اگر مشکلی در اجرای پروژه پیش آمد، توانستیم با استفاده از قانون بهبود فضای کسب و کار و ساز و کار ستاد تسهیل، مشکل را حل کنیم.

عضو هیات مدیره مجتمع فولاد و نورد آسین ابهر تصریح کرد: تامین زیرساخت‌ها بر عهده تولیدکننده است؛ در حالی که اساسا وظیفه تولیدکننده تامین زیرساخت نیست و تخصصی هم در این زمینه ندارد. این موضوع به ویژه در خصوص برق بیشتر به چشم می‌خورد. متاسفانه هزینه احداث زیرساخت برق بسیار سنگین است.

وی تاکید کرد: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، وضعیت اقتصادی غیر قابل پیش‌بینی است و همین امر بر اجرای پروژه‌های فولادی تاثیر می‌گذارد. به طور مثال زمانی که احداث یک پروژه با پیش‌بینی میزان مشخصی از میزان هزینه‌کرد آغاز می‌شود، در یک بازه زمانی کوتاه، با تورم و شرایط اقتصادی ممکن است هزینه‌کرد چند برابر شود. در این رابطه خرید تابلوی برق برای مجموعه آسین ابهر بیش از ۳۰ میلیارد تومان هزینه داشت که برای اجرای یک پروژه معمولی هم بسیار سنگین است و این تابلوی برق هزینه نسبتا کمی از کل هزینه‌های یک سرمایه‌گذار را تشکیل می‌دهد.

کاظمی‌مهر ادامه داد: به دلیل اینکه در نرخ ارز ثبات وجود ندارد، سرمایه‌گذار باید هر هزینه‌ای که در ابتدای سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرد، باید برای سال‌های آینده چند برابر کند. همچنین سرمایه‌گذار باید تا حد امکان تجهیزات، دستگاه‌ها، ماشین‌آلات، قطعات و... را که بسیار هزینه‌بر هستند، هر چه زودتر فراهم کند. متاسفانه شرایط سرمایه‌گذاری در کشور دشوار شده است. امیدوار هستیم که بتوانیم برای ادامه اجرای پروژه با افزایش قیمت‌های کنونی دوام آوریم.

منبع: فلزات آنلاین