برق؛ چالش پیش روی صنعت فولاد

به گزارش می‌متالز، مدیرعامل فولاد خوزستان با بیان مطلب فوق و با اشاره به اینکه سال گذشته فولاد خوزستان با تمام فراز و نشیب‌هایش قادر شد موفقیت‌هایی را کسب کند به مهم‌ترین چالش‌هایی که در حال حاضر صنعت فولاد ایران با آن روبه‌رو است، اشاره و عنوان کرد: صنعت فولاد زیرساخت اصلی دیگر صنایع به‌شمار می‌رود. توجه به زنجیره فولاد و سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌تواند پشتوانه مناسبی برای دیگر صنایع باشد. این صنعت در چند سال اخیر در مدار افق برنامه‌ریزی گام برداشته است. اگر نگاهی گذرا به رشد تولید فولاد در ۱۰ سال گذشته بیندازیم، به خوبی درمی‌یابیم که صنعت فولاد در افق ۱۴۰۴ یعنی دستیابی به تولید ۵۵ میلیون تن و بلکه هم فراتر، حرکت رو به رشدی داشته است. اما این توازن در سایر موارد دیده نمی‌شود. مواردی که سبب شده دستیابی به افق ۱۴۰۱ و فراتر از آن با چالش مواجه شود.

امین ابراهیمی در پاسخ به این پرسش که برای حل چالش‌های بزرگ صنعت فولاد چه راهکار‌هایی پیشنهاد می‌کنید، گفت: هر یک از چالش‌ها راه‌حل‌های جداگانه‌ای دارند. در حوزه سنگ‌آهن باید در ابتدا از صدور مجوز‌های مازاد بر توازن زنجیره فولاد جلوگیری شود، چراکه در صورت احداث هر واحد جدید فولادی در زنجیره، کسری سنگ‌آهن تشدید خواهد شد. باید به سمت توسعه فعالیت‌های اکتشافی و افزایش عمق اکتشافات گام برداریم. این کار می‌تواند با تشکیل کنسرسیومی از فولادسازان عمده صورت پذیرد. سرمایه‌گذاری و خرید معادن سنگ‌آهن در کشور‌های آهن‌خیز جهان و واردات مواد اولیه، می‌تواند در تامین سنگ‌آهن موثر باشد.

مدیرعامل فولاد خوزستان افزود: در حوزه انرژی توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر، احداث نیروگاه اختصاصی برای صنایع پرمصرف با تنظیم قرارداد‌های سه‌جانبه با صنعت، استفاده از دیگر انرژی‌ها مانند انرژی خورشیدی، ایجاد بازار برق و تضمین تامین برق از سوی تامین‌کنندگان، اصلاح الگوی مصرف و الزام صنایع و کشاورزی به دریافت ایزوها، مدیریت بهتر مصرف گاز در کشور و کاهش محدودیت‌های صنایع مادر همچون فولاد، ایجاد تفاوت معنادار در هزینه گاز مصرفی برای فرآیند‌های ارزش‌آفرین و غیرارزش‌آفرین، تنوع سبد تامین و تولید برق از منابع غیر از گاز طبیعی مواردی راهگشا هستند. ابراهیمی در پاسخ به این پرسش که شرکت فولاد خوزستان در حال حاضر با چه موانع و مشکلاتی روبه‌رو است، عنوان کرد: مهم‌ترین چالش پیش‌رو، محدودیت‌های برق در تابستان و گاز در زمستان است. سال گذشته نزدیک به ۶۰۰ هزار تن تولید برنامه‌ریزی‌شده شرکت به واسطه محدودیت‌های انرژی از دست رفت. این در حالی است که تولیدات فولاد خوزستان با نگاه اولویت تامین داخل، صادرات‌محور است. از سویی در سنوات گذشته طرح‌های توسعه‌ای که در صنعت فولاد اجرایی شده، به این صورت بوده که شرکت‌های معدنی به جای اینکه به کار‌های اکتشافی بپردازند، به تولید فولاد روی آورده‌اند، درحالی‌که طرح‌های توسعه باید در استان خوزستان متمرکز شود، ولی استان‌های معدنی مثل کرمان، خراسان و... که باید طرح‌های اکتشافاتی را دنبال کنند، به تولید روی آورده‌اند. وی افزود: در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۴ میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار در صنعت فولاد ارزآوری داشتیم. مجموعه فولاد خوزستان به‌واسطه موقعیت راهبردی که در کشور دارد، توانسته ۱/ ۴ میلیارد دلار از این ارزآوری را به خود اختصاص دهد که نزدیک به ۳ درصد کل ارزآوری کشور محسوب می‌شود. توسعه نباید با نگاه جزیره‌ای و بدون توجه به زیرساخت‌ها صورت پذیرد. شرایط اقلیمی و جغرافیایی کشور به گونه‌ای است که طرح‌های توسعه‌ای فولادی باید در مناطقی باشد که دسترسی به منابع انرژی مانند آب، برق و گاز را داشته باشند. از سویی نزدیکی به مرز‌ها و وجود بنادر، هزینه‎‌های حمل و نقل و صادرات را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

مصوبه‌های صادراتی

مدیرعامل فولاد خوزستان در پاسخ به این پرسش که نظر شما در مورد مصوبه عوارض صادراتی چیست و این مصوبه چه تاثیری بر عملکرد شرکت‌ها و بازار فولاد داشته است، گفت: بهانه‌ای که برای وضع عوارض صادراتی اعلام شده است، تثبیت قیمت‌های داخلی است، این در حالی است که صادرات کشور مازاد نیاز داخل است. از دولت انتظار می‌رود برای کمک به صنایع و رونق تولید به‌دنبال راهکار‌های عملیاتی باشد. به عبارت دیگر، دولت‌ها به‌واسطه وظیفه ذاتی باید نقش تسهیل‌گر را برعهده بگیرند. ابلاغ یکباره دستور‌العمل‌های خلق‌الساعه که بعضا بدون در نظر گرفتن شرایط حاکم بر بازار وضع شده‌اند، نه‌تن‌ها به ثبات در بازار و کاهش قیمت منجر نمی‌شود، بلکه به رکود بازار داخلی و از دست رفتن بازار‌های بین‌المللی می‌انجامد. جنگ اوکراین شرایطی را به وجود آورده که تولیدکنندگان فولاد کشور می‌توانند بخشی از کمبود عرضه فولاد جهان را با صادرات بیشتر جبران کنند، وضع عوارض صادراتی، نه‌تن‌ها این فرصت را تهدید می‌کند، بلکه میزان فعلی صادرات را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. از سویی بخشی از درآمد‌های ارزی ناشی از صادرات صرف واردات مواد اولیه و تجهیزات تولیدکنندگان می‌شود. وضع عوارض بر صادرات به‌آن معنا است که صادرکنندگان فولاد هم باید مالیات پرداخت کنند، هم عوارض صادراتی.

برق صنایع فولادی

ابراهیمی درباره قطع برق در صنایع فولادی عنوان کرد: حداکثر نیاز مصرف اصلاح شده همزمان کشور (پیک) در سال ۱۳۹۹ حدود ۵۵ هزار مگاوات بوده است. پیش‌بینی می‌شود این عدد در سال ۱۴۰۴ به حدود ۶۶ هزارمگاوات افزایش یابد. به منظور تحقق چشم‌انداز ۲۰‌ساله در افق ۱۴۰۴ برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام، سالانه افزون بر ۴۶ میلیون کیلو‌وات ساعت برق نیاز است که حدود ۳۷/ ۱ برابر مقدار مصرف برق فعلی فولاد است که سالانه ۳۳۵۴۵ میلیون کیلو‌وات ساعت است. احداث نیروگاه اختصاصی برای صنایع پرمصرف با تنظیم قرارداد‌های سه‌جانبه با صنعت، استفاده از دیگر انرژی‌ها مانند انرژی خورشیدی، ایجاد بازار برق و تضمین تامین برق از سوی تامین‌کنندگان، اصلاح الگوی مصرف و الزام صنایع و کشاورزی به دریافت ایزو‌های انرژی، تنوع سبد تامین برق از مسیر‌هایی به جز گاز طبیعی، احیای نیروگاه‌های قدیمی و به‌روز‌رسانی تجهیزات، می‌توانند در پیشگیری از اعمال محدودیت‌های برق موثر باشند. از سویی باید در برنامه‌ریزی خاموشی‌های برق سایر صنایع نیز در نظر گرفته شوند.

وی ادامه داد: برنامه فولاد خوزستان برای افق ۱۴۱۰، دستیابی به ظرفیت ۶/ ۱۳ میلیون تن تولید پایدار در کل زنجیره ارزش فولاد از سنگ تا محصول نهایی برنامه‌ریزی‌شده و در حال اجراست. در حال حاضر ظرفیت فعال ایجاد‌شده برای شرکت فولاد خوزستان به غیر از شرکت‌های تابعه در سال ۱۴۰۱ افزون بر ۸/ ۳ میلیون تن است.

برنامه عملیاتی سبد طرح‌ها و پروژه‌های توسعه شرکت فولاد

خوزستان در سال گذشته به‌عنوان پنجمین برنامه عملیاتی مبتنی بر طرح جامع فاز چهارم توسعه ظرفیت و زیست‌محیطی فولاد خوزستان مشتمل بر ۱۳۲ پروژه با سرمایه‌گذاری ۱۷۰ هزار میلیارد ریالی تدوین شده که در آن پروژه‌های بزرگی همچون پروژه احداث کارخانه مگا‌مدول آهن اسفنجی (زمزم ۳) با مشخصات منحصر به‌فرد خود در سطح کشور و نیز پروژه احداث پکیج ماشین ریخته‌گری اسلب عریض که نقش مهمی در توسعه بازار هدف فولاد خوزستان خواهد داشت، تعریف شده و در حال پیگیری و اجرا هستند.

مدیرعامل فولاد خوزستان گفت: همچنین سایر پروژه‌های زیر‌ساختی همچون احداث کارخانه اکسیژن ۴، خط و پست ۴۰۰ کیلو‌ولت، نیروگاه ۵۲۰ مگاواتی برق و... در دستور کار قرار گرفته‌اند و براساس برنامه‌های زمان‌بندی مربوطه در حال پیگیری و اجراست.

در واقع برنامه عملیاتی سبد طرح و پروژه شرکت فولاد خوزستان در چهار محور اصلی پایداری تولید، افزایش ظرفیت، بهینه‌سازی و عمومی پشتیبانی (زیست‌محیطی و مسوولیت‌های اجتماعی و ساختمانی) تعریف شده‌اند.

منبع: دنیای معدن