دیده‌بان بورس شنبه (22 دی)

به گزارش می متالز، شاخص کل بورس تهران با رشد بیش از 2.4 درصدی بهترین عملکرد خود را در سه ماه گذشته تجربه کرد. دلار و سکه نیز هر کدام 4.3 درصد افزایش یافتند و سطوح جدیدی را تجربه کردند. این تغییرات در شرایطی رخ می‌دهد که همچنان ریسک‌های متعددی پیش روی فعالان اقتصادی مشاهده می‌شود و باید بر اساس آن بهینه‌ترین تصمیم مالی گرفته شود.

بورس‌بازی در کدام زمین؟ بازار سهام در هفته گذشته عمدتا تحت تاثیر سهام کالایی و با چاشنی رشد قیمت‌های جهانی افزایشی شد. اما همچنان مشاهده می‌شود بورس‌بازان در دو زمین متفاوت فعالیت محسوس دارند. نخست همین گروه‌های صادراتی هستند که سودمحور (EPS محور) هستند و هر زمان نشانه مثبتی از بهبود عملکرد آنها می‌آید با اقبال سرمایه‌گذاران مواجه می‌شوند. دسته دوم اما، گروه‌هایی که عموما در فضایی مبهم به سر برده و بیشتر به علت خوش‌بینی به افزایش اسمی دارایی مورد اقبال قرار می‌گیرند. جالب آنکه دسته دوم در موارد متعددی و به ویژه در کوتاه‌مدت بازدهی بهتری به دست می‌دهند.

به هر حال، نکته‌ای که باید درباره دسته اول یا همان شرکت‌های سودمحور مد نظر قرار داد، تشخیص زمین بازی و بازیگران آن است. در این گروه‌ها به علت واضح‌تر بودن عوامل اثرگذار بر سودآوری و مبنا قرار دادن معیار سود، نمی‌توان با جریان‌سازی و روایت‌های گفتاری زمینه‌ساز افزایش قیمت شد. بنابراین، طبیعی است اقبال مجدد سهامداران به این گروه به علت برخی نشانه‌های واقعی و قابل رصد رخ داده است. مهم‌ترین آن افزایش قیمت‌ها به ویژه نفت در بازار جهانی است؛ مساله‌ای که مدت‌ها ریسک بزرگ سرمایه‌گذاران بورسی بود. اما برای ادامه رشد قیمت سهام مزبور سریال رویدادهای مثبت تکمیل شود. در یک سناریو تداوم افزایش قیمت‌ها در بازار جهانی می‌تواند این روند را ادامه دهد که بر اساس شواهد موجود و برآورد کارشناسان چندان احتمال زیادی ندارد. در سناریوی دوم اما حفظ قیمت جهانی کالاها در محدوده فعلی می‌تواند با چاشنی دوم، یعنی گزارش‌های مناسب عملکرد 9ماهه و در ادامه عملکرد ماه دی به رونق در این گروه‌ها بیانجامد. بنابراین، برای فعالیت در این زمین که عموما هم بازیگرانی با ته‌مایه تحلیلی دارد و جریان‌های سفته‌بازی کمتر بر آن اثرگذارند باید به دقت وضعیت بازار جهانی و عملکرد شرکت‌های کالایی در گزارش‌های یکی، دو هفته آینده مد نظر باشد.

نکته بعدی به سهام سفته‌بازی برمی‌گردد که عموما روی موج‌های داغ خبری حرکت می‌کنند. بازی در این گروه‌ها استرس بالایی دارد و هر لحظه ممکن است روایتی تازه موج صعود یا نزول جدیدی را رقم بزند. جوسازی بر سر مسایلی مانند تجدید ارزیابی دارایی‌ها، هرچند از نگاه کارشناسان بسیار پرریسک است، اما افرادی بودند که سوار بر همین موج‌ها سودهای کلانی به دست آورده‌اند. بنابراین، به عنوان یک سرمایه‌گذار اولا باید در صورت نداشتن ریسک‌پذیری خیلی بالا به ریشه‌های اصلی غیرارزنده بودن این سهام از نگاه تحلیلی بپردازید تا از نظر ذهنی هرگونه عدم نفعی در این گروه‌ها را بپذیرید (مطالعه مطلب آزمون دارایی‌ها در بورس تهران توصیه می‌شود). ثانیا در صورت تمایل به مخاطره باید زمین فعالیت این گروه‌ها بشناسید و دیگر بر اساس معیارهای سودآوری معامله نکنید. شناسایی موج‌های خبری و جریان‌های پولی بازیگران این نوع از سهام مهم‌ترین ویژگی برای معامله‌گری در این گروه‌ها خواهد بود که دشوار، نیازمند شانس و به مراتب پرریسک است.  

سیگنال هشدار از دلار: مستقل از روند صعودی دلار در هفته گذشته و قرار گرفتن آن بالای سطح یازده هزار تومان، نکته بسیار مهمی در معاملات روزهای پایانی هفته وجود داشت. بعد از مدتی ثبات نسبی دلار در کانال 10 هزار تومان، مشاهده می‌شود تلنگری کوچک (نظیر شایعه خروج ایران از برجام) می‌تواند موجب التهاب‌آفرینی در این بازار شود. به بیان دقیق‌تر، هرچند بانک مرکزی توانسته در غیاب تقاضای موثر و واقعی (هم ضعف واردات و هم ضعف مصارف ارزی مانند سفرهای خارجی) نرخ‌ها را کنترل کند، اما هنوز انتظارات مربوط به تقاضای سفته‌بازی و یا پناهگاهی (خرید دلار برای حفظ دارایی) مدیریت نشده است. یعنی همچنان خریدار غیرمصرفی ارز نرخ‌های کنونی را برای دلار نپذیرفته است که ریشه آن در ریسک‌های کلان فضای اقتصادی-سیاسی کشور است و در نتیجه سیاست‌گذار به شدت باید نسبت به این مساله هشیار باشد. از نگاه سرمایه‌گذاری نیز چون مساله انتظارات مطرح است، هر کسی باید بر مبنای برآوردی که از آینده شرایط سیاسی و اقتصادی دارد نسبت به خرید یا عدم خرید دلار تصمیم‌گیری کند. دو دیدگاه در این زمینه وجود دارد؛ نخست گروهی که فضای سیاه‌تری را به ویژه در روابط سیاسی متصور هستند و در نتیجه نرخ‌های کنونی دلار را به عنوان کف ارزیابی می‌کنند. اما دسته دوم، بدترین سناریو را فضای فعلی می‌دانند و معتقدند رویدادهای بعدی در فضای کلان اقتصادی-سیاسی کشور به روندی بدتر منجر نخواهد شد.

روزهای خوب بازار جهانی در فضای تردید: هفته گذشته بازار جهانی با اوج‌گیری خوش‌بینی به مذاکرات چین و آمریکا و امید به تبدیل آتش‌بس به صلح تجاری میان دو کشور با فضای مثبتی همراه بود. به طور خاص بازار نفت با جهش‌هایی مداوم توانست بار دیگر بالاتر از مرزهای روانی 50 دلار برای نفت خام آمریکا و 60 دلار برای نفت برنت قرار گیرد. این خبر خوشی برای سرمایه‌گذاران بورس تهران است. با این حال، در پایان معاملات هفتگی بازار جهانی شاهد عقب‌نشینی نسبی قیمت‌ها بودیم که البته هنوز بالاتر از سطوح قبلی است. علت این امر نیز به نگرانی‌ها از آینده اقتصاد جهانی برمی‌گردد؛ جایی که کارشناسان زیادی احتمال رکود در اقتصاد آمریکا را بالا ارزیابی می‌کنند. به این مساله تعطیلی دولت آمریکا نیز چاشنی تازه‌ای بخشیده است؛ جایی که ترامپ بر سر بودجه ساخت دیوار در مرز مکزیک با مجلس نمایندگان درگیری شدیدی پیدا کرده است.

رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: بانک مرکزی دستورالعمل پذیرش اوراق اسناد مالی اسلامی به عنوان ضمانت تسهیلات پرداختی به پیمانکاران مجری طرح‌های عمرانی را ابلاغ کرد. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت با ارسال نامهای به سازمان های خود در استان‌ها بخشنامه تعهد ارزی صادرکنندگان و برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور را ابلاغ کرد. پیش‌تر هم رضا رحمانی؛ وزیر صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای به رئیس کل گمرک‌ها صادرات آخال حبوبات، انواع گوجه فرنگی، رب و سایر محصول‌ها آن را بلامانع اعلام کرد.

واردات نفت کره جنوبی از ایران از اواخر ژانویه آغاز شد. کره جنوبی در ماه نوامبر که تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران آغاز شد، یک معافیت شش ماهه از واشنگتن برای ادامه خرید نفت ایران دریافت کرد، اما این کشور از سپتامبر هیچ وارداتی از ایران نداشته است. در همین حال مدیران وزارت نفت از عرضه بنزین مازاد در بورس انرژی برای صادرات خبر می‌دهند. به گفته معاون وزیر نفت با توجه به راه اندازی فاز 3 پالایشگاه ستاره خلیج فارس، طرح های صادرات و ذخیره سازی بنزین مازاد را در دستور کار داریم و می توان از ظرفیت بورس انرژی استفاده کرد.

ب) صنایع: عباس تابش؛ مدیرعامل سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان از برنامه‌ریزی این سازمان برای تحقق ساماندهی بازار خودرو در قالب مجموعه‌ای از سیاست‌های کلان و اقدامات اجرایی در مدت معین خبر داد. پیش‌تر گروه صنعتی ایران خودرو، نرخ‌ جدید برخی محصول‌های خود شامل انواع سمند و پژو ۴۰۵ را منتشر کرد.

ج) شرکت‌ها: بانک پارسیان از شرکت لوله و ماشین‌سازی ایران که یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان لوله‌های چدنی نشکن برای انتقال آب آشامیدنی است حمایت و پشتیبانی می‌کند. همچنین بهروز اعتمادی؛ رئیس اداره‌کل سرمایه‌گذاری و امور شرکت‌های بانک صادرات ایران از فروش ١٢ شرکت غیرابزاری این بانک خبر داد.

در همین حال سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران در جلسه تحلیل و بررسی این شرکت، از عرضه ١٠ درصد از سهام شرکت بازرگانی و خدمات بندری ایران نیز خبر داد. این به سهامداری بانک صنعت و معدن سود هر سهم برای سال‌مالی ٩٨ را 135 تومان اعلام کرد. مهدی پارچینی؛ سرپرست عملیات بورس تهران علت ابطال معاملات داروسازی عبیدی که بعداز افزایش سرمایه ۲۰۰ درصدی با افزایش تعجب آور ۱۰۰ درصدی قیمت به تنهایی ۱۰۰۰ واحد شاخص را افزایش داده بود، را اعلام کرد.

به گزارش بیزینس استاندارد، پرداخت پول نفت ایران به روپیه به 9 بانک ایرانی صورت می‌گیرد که در دور قبلی تحریم‌ها 15 بانک این مبالغ را دریافت می‌کردند. چاران سینگ؛  مدیر اجرایی بانک دولتی UCO گفت پالایشگاه‌های هندی قبلا پرداخت‌های خود را به 15 بانک ایرانی انجام می‌دادند که اکنون به 9 بانک کاهش یافته است زیرا یکی از این بانک‌ها بسته شده و 5 بانک دیگر نیز تحت تحریم آمریکا قرار گرفته‌اند. این 9 بانک، بانک‌های سامان، پاسارگاد، اقتصاد نوین، کارآفرین، سرمایه، خاورمیانه، شهر، حکمت ایرانیان و گردشگری هستند.