شاهد صنعتی رشد تورم

به گزارش می‌متالز، شاهد این ادعا میزان قیمت خرید مواد اولیه است که در هیچ‌یک از این ۱۲ رشته صنعت، کمتر از ۷۵ واحد نبوده است (۱۰۰ بدترین عدد برای قیمت مواد اولیه است). البته همه‌چیز در بخش صنعت منفی نیست و نشانه‌هایی از تداوم تلاش و تکاپو در رشته فعالیت‌های صنعتی ۱۲ گانه دیده می‌شود. برای نمونه میزان تولید محصول در ۱۱ رشته فعالیت صنعتی بالاتر از عدد ۵۵ است (۵۰ مرز رونق و رکود است). در عین حال ۹ رشته فعالیت صنعتی، فروشی بالاتر از عدد ۵۵ را برای خردادماه گزارش کرده اند. از آن سو به‌رغم این شواهد مثبت، برخی نشانه‌های منفی نیز وجود دارند. برای نمونه یکی از نشانه‌های افق دید نه‌چندان مثبت مدیران درباره آتیه صنایع، میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی است که فقط در سه صنعت بالاتر از عدد ۶۰ (۱۰۰ مناسب‌ترین عدد است) گزارش شده است.

به طور دقیق‌تر به جز گروه چوب و مبلمان، هیچ‌یک از صنایع، تمایلی به استخدام بیشتر منابع انسانی نداشتند و بیشترین عدد این بخش، ۶۴ واحد بوده است و مدیران خرید در ۱۱ رشته فعالیت دیگر وضعیت استخدام نیروی انسانی را کمتر از این اعداد گزارش کرده اند. شاید به همین دلیل است که مدیران تولیدکننده انتظار ندارند در ماه جدید با شدت بالایی تولید کنند؛ وضعیتی که در انتظار از تولید ماه آینده قابل لمس است. حتی گزارش شاخص مدیران خرید در خرداد ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که احتمالا وضعیت برخی صنایع در تیرماه، سخت‌تر شود. بررسی شامخ خرداد ۱۴۰۱ در ۱۲ رشته فعالیت صنعتی نشان می‌دهد که سه‌صنعت شرایطی پررونق را در این ماه پشت سر گذاشته اند و از آن سو، چهار صنعت نیز به وضعیت ناپایداری دچارند. صنایع تولیدکننده وسایل‌نقلیه، خودرو و قطعات وابسته در مقایسه با ۱۱ رشته فعالیت دیگر در مناسب‌ترین شرایط بوده اند. پس از صنایع خودرو و قطعه سازی هم دو بخش «ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی» و «صنایع کانی غیر‌فلزی» مناسب‌ترین شرایط را در انتهای بهار تجربه کرده اند.

سه‌صنعت «غذا»، «چوب، کاغذ و مبلمان» و «پوشاک و چرم» در کنار بخش «نساجی» با شرایطی دشوار به کار ادامه داده اند. البته تحلیل صنعت غذا گویای جدی بودن بحران تولید در این رشته‌فعالیت صنعتی است. از نکات مهم گزارش، وضعیت صنعت نساجی است که در ماه گذشته ورق در آن برگشت و نسبت به اردیبهشت بیش از ۱۸ واحد سقوط کرد. از آن سو نکته قابل توجه شامخ صنعت در خرداد ۱۴۰۱ رکوردزنی صادرات در رشته‌فعالیت «چوب، کاغذ و مبلمان» بود. شدت گرفتن استخدام نیروی انسانی در این صنعت می‌تواند در همین خصوص قابل فهم باشد. همچنین وضعیت بسیار مناسب مواد اولیه صنعت نساجی موتور محرک بنگاه‌های فعال در این بخش برای رشد تولید و افزایش فروش است. از آن سو وضعیت صنایع غذا به دلیل کمبود جدی مواداولیه و شعله کشیدن هزینه تامین این مواد، بعید است نامناسب‌تر از مقادیر کنونی شود.

در گزارش شامخ توجه به این نکته ضروری است که در تحلیل وضعیت هزینه تولید، متغیر‌های «قیمت خرید مواد اولیه» و «قیمت محصولات تولیدشده» را باید به این شکل تحلیل کرد که هرچه عدد به صفر نزدیک شود، به معنی عدم‌فشار تورم بر بنگاه و هرچه عدد به ۱۰۰ نزدیک شود، نشانه فشار بالاتر تورم بر تولید صنعتی است. در تحلیل باقی متغیر‌ها (از جمله میزان تولید یا صادرات) نیز هرچه عدد به ۱۰۰ نزدیک شود، وضعیت پایدارتر و متناسب‌تر است و هرچه به صفر نزدیک شود، وضعیت رو به هشدار می‌رود. نمره گزارش‌شده از سوی مدیران خرید برای برخی متغیر‌ها نظیر موجودی انبار هم تحلیلی است و بسته به آن صنعت، کمتر یا بیشتر بودن آن می‌تواند نشانه مثبت یا منفی فعالیت آن صنعت باشد. به طور کلی گزارش شاخص مدیران خرید و اعداد آن تحلیل کلی از وضعیت تولید ارائه می‌دهد.

لوازم خانگی همچنان در تکاپو

در گروه ماشین سازی و لوازم‌خانگی، میزان شاخص مدیران خرید ۵/ ۶۸ واحد بوده است. در این صنعت همچنین، میزان تولید محصولات ۱/ ۷۷ واحد و میزان سفارش‌های جدید ۸/ ۷۷ واحد بوده است. در بخش میزان سفارش‌های جدید نیز، میزان سفارش‌های ثبت‌/ شده، ۸/ ۷۰ واحد و سرعت رسیدن کالا‌ها به دست مصرف‌کنندگان نهایی، ۹/ ۷۲ واحد بوده است. به‌رغم این دو ویژگی مثبت، موجودی مواد اولیه در خردادماه کمی کمتر از ۵۰ واحد بود. میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی در خردادماه به ۶/ ۶۴ واحد رسیده که نشا‌ن‌دهنده امید تولیدکنندگان به آینده این صنعت است. قیمت خرید مواد اولیه در رشته فعالیت ماشین‌سازی و لوازم خانگی، رشد کرده و به ۶/ ۸۹ واحد رسیده که از گران‌تر شدن تولیدات این بخش در ماه‌های آتی خبر می‌دهد؛ حال آنکه نیروی سرکوب قیمت در سال‌های اخیر از تعدیل بهای محصولات این صنعت ممانعت به عمل آورده و تشدید آن در ماه‌های آتی احتمال تکرار پدیده ارج کشی را ایجاد می‌کند.

جالب اینکه در این صنعت با وجود اینکه قیمت خرید مواد اولیه افزایش یافته، میزان تقاضا در این بخش تغییر چندانی نکرده و همان ۹/ ۷۲ واحد مانده که این موضوع نشانه احتمالی افت قدرت مصرف‌کنندگان است. از آنجا که میزان صادرات این بخش کمی بالاتر از مرز رونق و رکود بوده و به ۱/ ۵۲ واحد می‌رسد، باید وضعیت این بخش در آینده محور برخی سیاست‌های اهالی وزارت «صمت» باشد. انتظار تولید این صنعت در ماه آینده، ۴/ ۶۰ واحد بوده است که عددی معمولی به شمار می‌رود.

دور تند معدن کاری غیرفلزی

گروه دیگری که توانست در خردادماه، شامخ خود را به ردیف‌های بالای جدول برساند، گروه صنایع کانی غیرفلزی بود. شاخص مدیران گروه «صنایع کانی غیرفلزی» در خردادماه ۱۴۰۱، به ۵/ ۶۴ واحد رسید. میزان تولیدات این گروه در خردادماه، ۹/ ۶۷ واحد بود. با اینکه نرخ تورم نقطه به نقطه خرداد، ۵۲ واحد بوده و عدد ۳/ ۹۸ واحدی قیمت خرید مواد اولیه همین مساله را نشان می‌دهد، این گروه حدود ۴/ ۷۱ واحد سفارش‌های جدید داشت و توانست به ۳/ ۶۴ واحد تقاضا در بازار پاسخ دهد. این گروه در خردادماه، ۷/ ۶۰ واحد نیروی جدید استخدام کرده که نشان می‌دهد نگاه مدیران و تولیدکنندگان این صنعت به آن، مثبت است. با این حال، میزان صادرات در این گروه تنها ۷/ ۳۵ واحد بوده است. این در حالی است که این میزان در ماه پیش، بیش از ۵۰ واحد بوده و افت قابل‌توجهی را تجربه کرده است. موجودی محصول در انبار این صنایع در خردادماه ۵۰ واحد بوده که نسبت به ماه پیش افزایش یافته است. با بررسی میزان مواد اولیه خریداری‌شده و میزان دپوی محصولات در دوماه اخیر، می‌توان دریافت که احتمالا قیمت محصولات این گروه افزایش می‌یابد. میزان مصرف انرژی در این گروه، ۳/ ۶۳ واحد و قیمت محصولات تولیدشده در این بخش به میزان ۷/ ۸۵ واحد بود.

بهبود ملموس در صنعت گرفتار!

از اتفاقات جالب در صنایع لاستیک و پلاستیک، شامخ کل گروه است که در خردادماه ۱۴۰۱ افزایش یافته و از ۴۸ به ۵۶ واحد رسیده است. تحلیل جزئی‌تر این گروه از صنایع هم نشان می‌دهد با وجود نرخ تورم نقطه به نقطه کشور که به سطح بی سابقه ۵۰ درصد رسیده، میزان تولید محصولات، سفارش‌ها و سرعت انجام و تحویل سفارش در این گروه افزایش یافته است. نکته قابل‌توجه در این گروه این است که با وجود اینکه قیمت خرید مواد اولیه از ۸/ ۹۳ واحد به ۸۵ واحد رسیده، میزان نیروی کار استخدام‌شده و انتظارات تولید در ماه جدید از دیدگاه مدیران این بخش، کاهش یافته است؛ یعنی با وجود رشد خوب و کاهش هزینه ها، این صنعت نسبت به آینده تولید در ماه بعد چندان امیدوار نیست.

صنعت نفت در یک‌قدمی رکود

گروه صنایع فرآورده‌های نفت و گاز در خردادماه جزو صنایع پررونق نبود. شامخ کل این رشته فعالیت در این ماه از ۹/ ۵۹ واحد به ۸/ ۵۱ واحد رسیده است. این در حالی است که مدیران خرید، در ماه آینده نیز افق روشنی برای خود نمی‌بینند و انتظار ندارند که میزان تولیدشان در ماه آینده افزایش چندانی یابد. همسو با این وضعیت، میزان تولید محصولات، میزان سفارش‌ها و سرعت انجام و تحویل بوده که در مقایسه با ماه بدون تغییر باقی مانده است. ضمن اینکه کمترین تقاضا برای استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی جدید در همین رشته فعالیت به ثبت رسیده است.

سقوط در صنعت نساجی

در بخش صنایع نساجی، شامخ کل از ۸/ ۸۱ واحد در اردیبهشت، به ۳/ ۶۳ واحد در خردادماه رسیده است. با این حال این گروه تولید و تقاضای یکسانی داشته و توانسته‌اند تقاضای کالا در بازار را تامین کنند. این صنعت امیدوارترین گروه در جدول شامخ خردادماه بوده است؛ زیرا انتظارات تولید ماه آینده مدیران و تولیدکنندگان در این بخش، ۷۰ واحد بوده است. همچنین میزان خرید مواد اولیه در این صنعت به ۷۵ واحد رسیده که با توجه به موجودی انبار که ۵۰ واحد است، احتمال افزایش قیمت این محصول را تقویت می‌کند.

نوسان صنایع فلزی در محدوده کوچک

در بخش صنایع فلزی، سطح شامخ کل از ۳/ ۶۵ واحد به ۷/ ۶۲ واحد رسیده است. میزان تولید محصولات در خردادماه ۱۴۰۱ معادل ۶/ ۶۵ واحد بود که نسبت به تولید اردیبهشت‌ماه ۵ واحد افت داشت. میزان سفارش‌های این گروه در خرداد نیز ۷/ ۶۶ واحد گزارش شده است که از نرخ تولید همین ماه بیشتر بود و نشانه تداوم رونق تولید در ماه‌های آتی است. در واقع با بررسی شامخ خردادماه صنایع فلزی، می‌توان نتیجه گرفت که احتمالا انتظار تولید در این گروه، افزایش می‌یابد؛ اما هم میزان استخدام نیروی کار کاهش یافته و هم از انتظار مدیران از میزان تولید در ماه آینده کاسته شده است. احتمالا دو بال کاهش این دو عامل، برنامه قطعی برق در تابستان و همچنین دامپینگ روسیه در بازار جهانی فلزات بوده است. قرار بود وزارت نیرو برق صنایع فولادی را سهمیه بندی کند که کمی پس از انتشار تکذیب شد؛ اما در جریان حمله سایبری به مجتمع‌های فولادمبارکه و خوزستان گزارش‌هایی در خصوص ناکام ماندن حمله سایبری به این کارخانه‌ها به دلیل قطعی برق منتشر شد که موید اثر خاموشی بر صنایع تولید فلزات اساسی کشور در خرداد ۱۴۰۱ است.

بحران بزرگ صنایع غذایی

صنایع غذایی پس از پوشاک و چرم، نامناسب‌ترین شرایط را در شامخ صنعت خرداد داشتند. همزمان با پرش تورم خوراکی‌ها در خردادماه به ورای ۸۱ درصد، شامخ کل صنایع غذا به ۱/ ۴۹ واحد سقوط کرد. همزمان با سقوط این صنعت به زیر مرز رکود، میزان تولید محصولات نیز از میزان سفارش‌ها پیشی گرفت که از شدت گرفتن رکود در این حوزه حکایت دارد. افت فروش و صادرات این بخش تا مرز ۴۰ واحد به‌خوبی بحران تقاضا در صنایع خوراکی-آشامیدنی را نشان می‌دهد. از آن سو با توجه به اینکه صنایع غذایی جزو سبد مصرفی خانوارهاست، کاهش قدرت خرید مردم در نرخ نازل فروش این بخش منعکس شده است. از آن سو با بررسی میزان قیمت خرید مواد اولیه که به سطح کم سابقه ۹/ ۹۲ واحد رسیده، می‌توان نتیجه گرفت که احتمالا قیمت تولید در این صنعت بازهم بالا رفته و تقاضا را کاهش دهد. در عین حال موجودی محصول انبار در این بخش که در خردادماه ۴/ ۵۱ واحد بوده به دلیل شرایط حاکم بر زنجیره جهانی تولید غذا در ماه بعد بازهم افزایش خواهد یافت. انتظار تولید این صنعت برای تیر ۱۴۰۱ به یک‌قدمی رکود و مرز ۵۰ رسیده و از روز‌های سخت این رشته فعالیت مهم صنعتی خبر می‌دهد.

فشار تورم بر صنایع شیمیایی

در بخش گروه صنایع شیمیایی، میزان تولید جدید، تقاضا را برای محصولات این گروه کاملا پوشش داده، همچنین میزان سرعت عرضه این محصولات در بازار هم قابل قبول بوده است. با این حال قیمت خرید مواد اولیه این بخش هم بیش از ۸۰ واحد بود که از تورم این محصولات در خردادماه خبر می‌دهد. با این حال، مدیران این صنایع در ماه اردیبهشت انتظار داشتند میزان تولید در ماه آینده، ۶۶ واحد باشد که در این ماه به ۵۴ واحد تنزل یافت و از کاهش افق دید مدیران خرید این صنعت خبر می‌دهد.

افت شدید صنعت محبوب

شامخ کل گروه صنایع چوب، کاغذ و مبلمان، در خردادماه ۱/ ۶۴ واحد بوده است. این گروه در خردادماه نسبت به ماه پیش افت قابل‌توجهی داشت. نرخ تولید کل صنایع چوب، کاغذ و مبلمان، از ۸۵ واحد به ۵۹ واحد فروکاسته شد و سفارش‌های جدید هم از ۸۰ واحد به ۵۴ واحد تنزل یافت. این در حالی است که قیمت خرید مواد اولیه در اردیبهشت‌ماه، ۹۰ واحد بود که در خردادماه بهبود یافت و با ۱۳ پله نزول، به ۷۷ واحد عقبگرد کرد. جالب‌تر اینکه سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها در این گروه، دومین و بهترین ستون گروه شامخ را به خود اختصاص داد.

ناامید بزرگ تیرماه

کمترین شامخ کلی خردادماه، متعلق به گروه پوشاک و چرم است. شامخ کلی این گروه در خرداد، ۱۰ واحد افت کرد و به ۱/ ۴۷ واحد رسید. کمترین میزان سفارش‌های جدید هم در همین گروه بوده است؛ میزان تقاضا برای گروه پوشاک و چرم به ۳/ ۳۳ واحد رسیده است. خبر بد این است که قیمت خرید مواد اولیه، ۷/ ۹۱ واحد رشد داشته است که احتمالا موجب افزایش قیمت این گروه در ماه‌های آتی شود. با این حال، قیمت محصولات تولیدشده در این رشته فعالیت صنعتی رشد چندانی نداشته و در ۷/ ۶۶ واحد متوقف شده است. مدیران و تولیدکنندگان این گروه، ناامیدترین مدیران لیست شامخ در خردادماه هستند و انتظار دارند که در ماه بعد، تن‌ها ۷/ ۴۱ واحد تولید کنند.

ثبات صنایع کوچک

شامخ کلی در گروه سایر صنایع، ۸/ ۶۰ واحد بود و نسبت به ماه پیش تغییر تغییر چندانی نداشت. تنها ستون قابل‌توجه در این گروه، ستون خرید مواد اولیه است که عدد ۷/ ۹۱ واحد را نشان می‌دهد؛ این یعنی مدیران در این گروه مواد اولیه را گران تهیه کردند، ولی، چون میزان سفارت جدید آن‌ها کم شده، موفق نشدند کالای خود را به فروش برسانند. با این حال انتظار دارند در ماه جدید تولید رونق یابد.

منبع: دنیای اقتصاد