آزمون زمستانی خودروسازان

به گزارش می متالز، در 2 ماه پایانی پاییز که وضعیت عمومی سهام، به خصوص در رابطه با گروه‌های بزرگ و کالایی، در مسیر اصلاح قرار گرفت روند معاملات دو گروه بانک‌ها و خودروسازان مسیری متفاوت را طی می‌کرد. جدا از ذات نوسان‌گیرانه این تغییرات قیمتی، در این مسیر بر اخباری از جمله افزایش نرخ فروش محصولات و تعیین آن بر اساس نرخ بازار تاکید می‌شد که عملی شدن آن به فصل زمستان موکول شد.

بارها تاکید شده بود که نمادهای خودرویی در فصل پاییز یکی از وخیم‌ترین برهه‌های عملکردی خود را سپری می‌کنند. افزایش کاملا محسوس و جهش‌وار هزینه مواد مصرفی، همزمان با سیاست‌های ناموجه ثابت نگاه‌داشتن نرخ خودرو این انتظار را به وجود می‌آورد که وضعیت عملکردی این بنگاه‌ها در پاییز نسبت به تابستان نیز نامساعدتر باشد. در کنار این عوامل باید به خروج شرکای اروپایی در سایه تحریم‌ها نیز اشاره کرد.

«خساپا» در پاییز چه کرد؟

سایپا اولین شرکت از 4 خودروساز بورسی است که صورت‌های مالی فصل گذشته را بر روی کدال قرار داد و به نظر می‌رسد وضعیت این خودروساز بزرگ در پاییز به مراتب بدتر از نمادهای هم‌گروه بوده است. «خساپا» در 3 ماه پاییزی با زیان 3314 میلیارد تومانی مواجه شده است؛ این عدد در تابستان 1724 میلیارد تومان زیان خالص بود و این در حالی است که سایپا توانسته بود سال مالی 97 و فصل بهار را با گریز از دامنه زیان آغاز کند و در اولین فصل سال سود 8.3 میلیارد تومانی را ثبت کند.

در انتهای فصل پاییز زیان انباشته این شرکت به حدود 6170 میلیارد تومان رسیده؛ در حالی که سرمایه این شرکت در حدود 3926 میلیارد تومان و ارزش بازار نماد «خساپا» در آخرین معاملات به 4633 میلیارد تومان رسیده است. قیاس این میزان از زیان با سرمایه شرکت به خطر ورشکستگی شرکت‌های خودروسازی اشاره دارد که طی ماه‌های اخیر مورد تاکید کارشناسان قرار گرفته بود. لازم به یادآوری است که سایپا و زیرمجموعه‌های آن در سال 94 افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی را به ثبت رسانده‌اند و معافیت مالیاتی در این رابطه به این شرکت‌ها تعلق نخواهد گرفت.

علاوه بر ارقام ریالی و درآمدی باید در نظر داشت که سایپا در آذر ماه بدترین عملکرد تولیدی خود طی سال جاری را به ثبت رسانده و مجموع کل دستگا‌ه‌های تولیدی این شرکت تنها 11490 عدد بوده است. بر خلاف آن‌چه گزارش‌های ماهانه و صورت‌های مالی نشان می‌دهد در آذر ماه مسئولان این شرکت مدعی شده بودند که تولید خودرو در این شرکت با رشد 20 درصدی نسبت به ماه سابق همراه شده است.

طی روزهای آینده گزارش عملکرد این شرکت در ماه دی منتشر خواهد شد و امید است که آزادسازی نسبی نرخ‌های فروش توانسته باشد اثر مثبتی بر عملیات این شرکت داشته باشد. بازگشت به سطوح معمول‌تر تولید می‌تواند از نشانه‌های مثبت این گزارش باشد و در صورتی که این امر نیز محقق نشده باشد به نظر می‌رسد وضعیت این شرکت در سال مالی 97 می‌تواند وخامت بیش از پیشی بیابد.

زیان هر سهم «خساپا» طی عملکرد 9 ماهه ابتدایی سال جاری به بیش از 128 تومان رسیده است. برآورد اثرات افزایش نرخ‌ بر خروج این شرکت‌ها از محدوده زیان با عدم قطعیت‌های فراوانی روبروست که از آن جمله می‌توان به تیراژ تولید اشاره کرد. باید دید تغییر شرایط خواهد توانست از عمق زیان این شرکت بکاهد یا خیر.

نگاهی به وضعیت عمومی خودروسازان در پایان عملکرد 9 ماهه

 همان‌گونه که جدول بالا نشان می‌دهد روند زیان‌سازی اگر چه در رابطه با دیگر خودروسازان نیز ادامه داشته، با این حال شتاب حرکت در مسیر نزولی برای تمامی نمادها به یک شکل نبوده است. 

جدول فوق میزان سود یا زیان خالص 4 خودروساز بزرگ بورسی را در 3 فصل سپری‌شده از سال نشان می‌دهد. میزان زیان انباشته برای 3 نماد «خساپا»، «خودرو» و «خپارس» از مرز نصف سرمایه ثبت‌شده شرکت گذر کرده و این 3 نماد مشمول ماده 141 قانون تجارت هستند. با این حال در پی مصوبه اخیر مجلس، تنها ایران‌خودرو از معافیت مالیاتی برای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی می‌تواند برخوردار شود.

ستون هشتم این جدول میزان افزایش سرمایه لازم هر شرکت برای خروج از شمولیت ماده 141 را نشان می‌دهد. مطالبی که اخیرا در رابطه با افزایش سرمایه «خودرو» منتشر می‌شود و گزارش تفسیری صورت‌های مالی 9 ماهه این شرکت نیز به آن پرداخته است از قصد ایران‌خودرو برای افزایش سرمایه از این محل خبر می‌دهند؛ این جدول نشان می‌دهد ایران خودرو نیاز به افزایش سرمایه‌ای دست‌کم 511 درصدی دارد تا بتواند میزان سرمایه خود را به بیش از 2 برابر زیان انباشته تا پایان آذر ماه برساند. در صورتی که روند زیان‌سازی این شرکت در 3 ماه پایانی سال نیز ادامه داشته باشد این عدد مستلزم رشد بیشتری خواهد بود. 

مجددا تاکید می‌شود جدا از نرخ‌های فروش، که باید دید تا چه میزان می‌توانند هزینه‌های این صنعت را پوشش دهند، مقادیر تولید این شرکت‌ها به سطوح کاملا بحرانی رسیده و برای چرخش روند در مسیر سودآوری لازم است تا تحول محسوسی را در این قسمت نیز شاهد باشیم.به روز رسانی ارزش‌گذاری دارایی‌ها به خودی خود نمی‌تواند تاثیری در روند عملیاتی این شرکت‌ها داشته باشد و همان‌گونه که بارها تکرار شده است این صنعت نیازمند تحولات بنیادین است. 

در ستون آخر جدول فوق نیز می‌توانید ارزش دفتری هر سهم را برای نمادهای مذکور مشاهده کنید. ارزش دفتری هر سهم از تقسیم حقوق صاحبان سهام هر شرکت بر تعداد سهام آن نماد به دست آمده است.