گردهمایی سراسری مدیران و متخصصان صنعت آلومینیوم کشور توسط سندیکای صنایع آلومینیوم ایران برگزار شد

گردهمایی سراسری مدیران و متخصصان صنعت آلومینیوم کشور، عصر روز سه‌شنبه ۹۶/۱/۲۹ در محل هتل المپیک تهران برگزار شد. در این گردهمایی که علاوه‌ بر مدیران و متخصصان صنعت آلومینیوم کشور، نمایندگانی از ایمیدرو و تولیدکنندگان اصلی آلومینیوم کشور حضور داشتند، آقای مهندس هوشنگ گودرزی، رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران، مهندس آقاجانلو (مدیر صنایع معدنی) و آقای دکتر محمدتقی صالحی، رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی و رئیس مرکز تحقیقات آلومینیوم کشور به ایراد سخنرانی پرداختند.

مهندس هوشنگ گودرزی رئیس سندیکای آلومینیوم:

اولین سخنران این گردهمایی، آقای مهندس گودرزی، ضمن انتقاد از بالابودن هزینة تمام‌شدة تولید شمش آلومینیوم در ایران گفت: کشورهای کوچک حاشیة خلیج‌فارس که برخی از آن‌ها حتی در حد جزایر ایران هم نیستند، چندین میلیون تن آلومینیوم تولید می‌کنند و این درحالی است که با تمام تلاش و تبلیغات انجام‌شده، ظرفیت تولید آلومینیوم ایران به ۴۵۰ هزار تن رسیده است.

وی در ادامه گفت: وزارت صنعت و معدن و تجارت دچار یک غفلت بیست‌ساله نسبت به صنعت آلومینیوم ایران شده است و متأسفانه این صنعت هم‌اکنون هیچ متولی ندارد. وی همچنین با انتقاد از بالابودن هزینة تولید شمش آلومینیوم در کشور نسبت ‌به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس گفت: درحالی‌که بخش پایین‌دستی صنعت آلومینیوم با کمبود مواد اولیه مواجه است، بخش بالادستی تا ۱۵ هزار تن شمش آلومینیوم را در انبارهای خود انباشت می‌کنند!

مهندس آقاجانلو، مدیر صنایع معدنی ایمیدرو:

در ادامة این جلسه، آقای مهندس آقاجانلو، مدیر صنایع معدنی ایمیدرو به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: تولید آلومینیوم در ایران علی‌رغم سابقة بالا، بسیار پایین است و مجموع تولید سال گذشتة ایران حدود ۳۴۱ هزار تن بوده است و این درحالی است که ظرفیت تولید ما ۴۵۰ هزار تن یعنی حدود ۶ درصد منطقة خلیج‌فارس است و ۵/۰ درصد تولید جهانی است، این درحالی است که برای مثال کشور عمان با جمعیتی کمتر از ۱۰ میلیون نفر، ۳۸۰ هزار تن تولید داشته است انتظار می‌رود که منطقة خلیج‌فارس با سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری و با سرمایه‌گذاری در زیر ساخت‌ها تولید ۶/۵ میلیون تنی دارد و با سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری تولید خود را تا سال آینده به ۱۰ میلیون تن خواهد رساند.

وی ادامه داد: در حوزة آلومینا نیز تولید ما ۲۳۵ هزار تن بوده است و این ۱۲ درصد تولید منطقه است، و این درحالی است که با تکمیل پروژة شاهین امارات در سال آینده، عدد ۱۲ درصد تولید آلومینای ایران به چیزی حدود ۶ درصد منطقه تنزل خواهد کرد و این چیزی حدود ۲/۰ درصد جهان است.

آقاجانلو گفت: اگر جمعیت ایران درحدود یک‌درصد جمعیت جهان است و همچنین در ذخایر انرژی گاز رتبة اول یا دوم جهان را داراست و با توجه به اینکه مهمترین مسأله در تولید آلومینیوم بحث انرژی و گاز است، انتظار این است که تولید ما نیز حداقل یک درصد تولید جهانی باشد، اما متأسفانه فاصله بسیار زیاد است و این برازندة صنعت ایران نیست.

سرمایه‌گذاری ایران طی ۵۰-۴۰ سال گذشته تنها حدود ۵/۲ میلیارد دلار بوده است که این سرمایه‌گذاری بسیار کم دلایل گوناگونی دارد:

یکی از این دلایل، نداشتن متولی در صنعت آلومینیوم است. در گذشته، هولدینگ آلومینیوم وجود داشت که از بین رفته است و درحال‌حاضر دارای چند واحد مستقل هستیم که هریک ساز خود را می‌زنند و پایین‌دستی‌ها هم فقط دنبال این هستند که فعالیت‌های خودشان جلو برود.

وی ادامه داد: با اینکه در حوزة بازار و نیروی انسانی اعداد ما خیلی جذاب است و متأسفانه بازهم به این صنعت کمک نشده است و علی‌رغم نداشتن متولی، نیاز است که با ارائه راهکار و پیشنهادات، تلاش در جهت حل مشکلات این صنعت صورت گیرد.

آقاجانلو در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به پروژه‌های ایمیدرو که یکی از آن‌ها پروژة آلومینیوم جنوب است و در منطقة ویژة اقتصادی قرار دارد، گفت: ایرالکو و المهدی می‌گویند که قیمت تمام‌شدة ما بالاست و این بدان معناست که باید به بحث رقابت‌پذیری و مکان‌یابی مناسب برای تولید آلومینیوم توجه ویژه داشت.

یعنی به‌جای تولید آلومینیوم در وسط کشور که بحث رقابت‌پذیری را تضعیف می‌کند، در جایی تولید شود که هزینه‌ها کاهش پیدا کند و واحدهای مناسب‌تر با تولید بیشتر ایجاد شوند.

آقاجانلو با اشاره به پروژة جاجرم، از راه‌اندازی واحد ۴۰ هزار تنی تولید شمش آلومینیوم جاجرم تا پایان امسال خبر داد که مناقصة واحد بیلت آن نیز امسال برگزار می‌شود و اظهار امیدواری کرد که شرکت‌هایی که در حوزة مهندسی و پیمانکاری هستند در این مناقصه شرکت و سرمایه‌گذاری نمایند.

در بحث بوکسیت و آلومینا به‌عنوان مواد اصلی تولید آلومینیوم با توجه به اینکه بوکسیت در ایران تقریباً وجود ندارد و فقط واحد جاجرم است که آن‌هم درحدی است که آلومینیوم ایران به حیات خود ادامه دهد، لذا نیاز است که مانند پروژة شاهین امارات که با تهیة زیرساخت‌ها و ساخت اسکله‌هایی که امکان پهلوگیری کشتی‌های بالای ۲۰۰ هزار تن را داشته باشند، بوکسیت موردنیاز را از گینه با هزینة حمل بسیار پایین به کشور وارد کنیم. این بدان علت است که بحث هزینة حمل‌و‌نقل و حامل‌های انرژی در جهان کاهش پیدا کرده است و دیگر بوکسیت آن مزیت سابق برای احداث واحد تولید آلومینیوم را از دست داده و دنیا به‌سمت حمل بوکسیت حرکت کرده است مثل چین که با ۵۴ درصد ظرفیت تولید آلومینیوم جهان بخش عمده‌ای از بوکسیت خود را وارد می‌کند. پروژة معدن بوکسیت ایران در گینه نیز برای ۲۵ سال آینده تمدید شده و تنها مشکل آن فاصلة نسبتاً زیاد این معدن تا بندر است که با توجه به اینکه معادن بوکسیت در جهان به‌وفور یافت می‌شوند می‌توان در کوتاه‌مدت (۱۰ تا ۱۵ سال)، منابع دیگری را جایگزین آن کرد تا زیرساخت‌های آن آماده شود.

وی همچنین درمورد پروژة آلومینای خلیج‌فارس که چندی معلق مانده بود گفت: در هفتة گذشته، شرکتی توسط سازمان ایمیدرو، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر و شرکت آلومینیوم جنوب با سهم تقریباً مساوی برای احداث این کارخانه تأسیس شده است و تا دو ماه آینده شرکت مشاور بین‌المللی با بررسی معادن بوکسیت بین‌المللی بهترین مدل را به این شرکت جدید ارائه خواهد کرد تا این کارخانه به بهترین شکل تأسیس شود.

دکتر صالحی رئیس مرکز تحقیقات آلومینیوم ایران و رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی:

دکتر صالحی در صحبت‌های خود به بحث توسعة صنعت آلومینیوم و چالش‌های پیش روی آن پرداخت و در تکمیل صحبت‌های دو سخنران قبلی با ‌بیان دقیق‌تری، مشکلات توسعة این صنعت را تصویر کرد. وی با نشان‌دادن آماری از توسعة صنعت آلومینیوم در جهان و منطقه طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ بر روند افزایشی تولید در بین این سال‌ها صحه گذاشت و بیان کرد: میزان تولید جهانی در پایان سال ۲۰۱۶ به حدود ۶۰ میلیون تن رسیده است و در بین قاره‌های مختلف جهان بیشترین روند افزایش تولید آلومینیوم در چین اتفاق افتاده است، این درحالی است که طی ۲ سال گذشته، این روند افزایشی در چین متوقف شده است.

وی گفت: این روند افزایشی در منطقه نیز وجود داشته است و با توجه به مزیت منطقه، انتظار می‌رود که این روند افزایشی ادامه داشته باشد. همچنین با توجه به پیش‌بینی افزایش مصرف آلومینیوم در جهان و منطقه تا سال ۲۰۲۵، انتظار می رود که کشورهای تولیدکنندة آلومینیوم در منطقه و جهان به سرمایه‌گذاری و توسعه در این بخش نگاه ویژه‌ای داشته باشند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ تولید جهانی به ۸۰ میلیون تن برسد. با توجه به اینکه چین دارای منابعی محدود در این زمینه است این افزایش تولید احتمالاً باید در جای دیگری اتفاق بیافتد و انتظار می‌رود که طرح‌های توسعه‌ای در این منطقه رخ دهد؛ لذا فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این زمینه وجود دارد.

وی گفت میزان تولید آلومینیوم در ایران در چشم‌انداز چند سال آینده، ۵/۱ میلیون تن است که به‌نظر من با توجه به پتانسیل موجود در ایران، این عدد حتی می‌تواند به ۵ میلیون تن برسد و عدد ۵/۱ میلیون تن عدد محدودی است و امیدواریم که متولیان صنعت آلومینیوم (اگر هستند!) به این مسأله توجه و نگاه ویژه‌ای داشته باشند.

صالحی ادامه داد: اما برای این نگاه توسعه‌ای، چالش‌هایی وجود دارد که این چالش‌ها در ۲ بخش خود صنعت آلومینیوم و دیگری کل اقتصاد قابل بررسی و تفکر است.

وی گفت: برای بخش اول باید ابتدا به وضعیت کنونی صنعت آلومینیوم نگاه کرد که در این بخش متأسفانه تصمیمات سال‌های گذشته ما را وارد بحران‌هایی کرده است و باید با یک رویکرد علمی در تصمیم‌سازی‌ها به مسائل نگاه شود. اگر بخواهیم بحران‌های موجود در صنعت را نام ببریم حتی تا ۲۰۰ مورد هم قابل شمارش هستند که در بین آن‌ها بحران بازار کار، مشکلات مالی دولت و کشور، نظام بانکی، شرایط نامتوازن بیکاری در مناطق مختلف کشور، عدم دسترسی یکسان به امکانات در مناطق مختلف، چالش‌ها و بحران‌های تأمین انرژی برای صنعت، نظام بنگاه‌داری غیررقابتی و شرایط دشوار کسب‌و‌کار و ... در صدر لیست این بحران‌ها وجود دارند.

صالحی ادامه داد: متأسفانه این بحران‌های به‌وجود آمده در کشور به دلایلی چون دعواهای جناحی که در کشور وجود دارد و باعث ازبین رفتن اعتماد بین افراد برای حل این مشکلات شده است، وضعیت بی‌ثباتی منطقه و از بین رفتن تکیه به نفت برای کشور‌ در سال‌های آینده بسیار عمیق‌تر هم شده است. به‌نظر من اگر نقش دولت یازدهم این بود که بحث تحریم‌ها را ازبین ببرد، دولت دوازدهم باید برای از بین بردن این چالش‌ها، آن‌را در رأس امور خود قرار دهد و برای این کار نقش دانش و مهارت و رویکرد علمی در مدیریت بسیار بااهمیت‌تر از گذشته است. باید دولتی داشته باشیم که دعواهای جناحی را کنار بگذارد و تصمیمات سخت و شجاعانه‌ای بگیرد. برای حل این مشکلات نیاز به دولتی داریم که برای مثال به حل ریشه‌ای کاهش سود بانکی و نه حل بخشنامه‌ای بپردازد، و ما به دولتی نیاز داریم که جدا از عناوین اقتصاددان و حقوق‌دان، دیپلمات و ... یک مدیریت منسجم داشته باشد که در شرایط گوناگون قادر به حل با هم مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و روابط خارجی باشد. وی همچنین در ادامه، ایجاد یک بانک مرکزی مستقل و استفاده از اجماع در تصمیم‌سازی‌ها را راه‌حل موجود در حل مشکلات اقتصادی کشور دانست و تأیید کرد که اگر به این سمت‌و‌سوها نرویم، اقتصاد ما با این همه بحران و چالش مانند یک بمب کشور را منهدم خواهد کرد.

صالحی افزود: بحثی که وجود دارد این است که ما چگونه در تشکل‌های صنعتی‌مان در شرایط بحران ابتدا بتوانیم مسائل خودمان را حل کنیم و انتظار می‌رود که این تشکل‌های صنعتی را حمایت کند.

صالحی در انتها با اعلام زمان کنفرانس بین‌المللی آلومینیوم سال آینده (روز‌های ۶ و ۵ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷) از دوستان، همکاران و صنعتگران خواست با ارایه مقالات و مشارکت در هرچه بارورترشدن این کنفرانس، مرکز تحقیقات آلومینیوم را یاری رسانند.

در ادامة این گردهمایی، جلسة پرسش و پاسخی توسط کارشناسان صنعت آلومینیوم برگزار شد که مشروح آن را در شمارة بعد نشریة آلومینیوم می‌خوانیم.

در پایان برگزاری گردهمایی سراسری مدیران و متخصصان صنعت آلومینیوم کشور از ۵ شرکت ایرالکو، آلومینیوم المهدی، آلومرول نوین، آلومینیوم پارس و گروه کارخانه‌های تولیدی نورد آلومینیوم به عنوان شرکت‌های برتر صنعت آلومینیوم کشور و حامی برگزاری این مراسم تقدیر شد.

در پایان از مدعوین حاضر در این این گردهمایی به صرف شام پذیرایی صورت گرفت.