بررسی کارشناسانه موضوعات روز صنعت فولاد

به گزارش می متالز، تبدیل این رویداد تخصصی به عاملی بسیار تاثیرگذار در بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای بازار زنجیره صنعت فولاد، موضوعی است که به لطف بررسی دقیق محتوایی همایش در هر سال و پرداختن ویژه به مهم‌ترین موضوعات جاری این صنعت میسر شده است. در نهمین دوره همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار که ۱۰ و ۱۱ بهمن ماه برگزار خواهد شد،‌ به تحولات ۱۰ ماهه عرضه و تقاضای فولاد کشور توجه ویژه‌ای شده است که خلاصه‌ای از آن در ادامه ارائه می‌شود. سال ۱۳۹۷ به دلیل بازگشت مجدد تحریم‌های ظالمانه و یکسویه از سمت ایالات‌متحده، بازه زمانی مهمی برای فعالان و صنعتگران زنجیره صنعت فولاد بوده است. این در حالی است که بر اساس طرح جامع فولاد و افق تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴،‌ تولیدکنندگان در مسیر افزایش کمی و کیفی محصولات خود گام برداشته‌اند. آمارهای موجود همگی حاکی از افزایش تولید و مصرف فولاد در جهان است و چین در جایگاه بزرگ‌ترین تولید‌کننده و مصرف‌کننده فولاد جهان در سال ۲۰۱۸ نسبت به ۲۰۱۷ قرار دارد.  این در حالی است که قیمت محصولات فولادی، همچنین سنگ‌آهن در ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ از رشد نسبتا خوبی نسبت به بازه دوسال گذشته برخوردار بوده است.

افزایش میزان مصرف، همچنین قیمت‌های جهانی فولاد و سنگ‌آهن، فرصت خوبی را برای توسعه بازار صادراتی پیش‌روی کشورهای تولیدکننده فولاد قرار می‌دهد. در ایران نیز در طول ۸ ماه منتهی به آبان سال ۱۳۹۷، تولید محصولات فولادی با رشد همراه بوده‌اند، به نحوی که تولید کنسانتره سنگ‌آهن با رشد حدود ۲۰ درصدی از ۲۵ به ۳۰ میلیون تن، گندله با رشد حدود ۳۰ درصدی از ۲۱ به ۲۸ میلیون تن،‌ آهن اسفنجی با رشد ۲۰ درصدی از ۵/ ۱۴ به ۵/ ۱۷ میلیون تن، فولاد خام با رشد ۱۸ درصدی از ۱۴ به ۵/ ۱۶ میلیون تن،‌ محصولات تخت فولادی (ورق گرم) با رشد ۱۰درصدی از ۵ به ۵/ ۵ میلیون تن و محصولات طولی فولادی با رشد ۱۵ درصدی از ۳/ ۵ به ۱/ ۶ میلیون تن رسیده است. رشد تولید در محصولات فولادی و سنگ‌آهن، در ۸ ماه منتهی به آبان امسال در حالی است که میزان صادرات سنگ‌آهن‌ ۳۰ درصد و فولاد خام حدود ۱۳ درصد کاهش و محصولات تخت و طولی فولادی به ترتیب ۶۰ و ۱۵۰ درصد رشد داشته‌اند. 

این ارقام در حالی رقم خورده‌اند که مصرف ظاهری محصولات فولادی در کشور در ۸ ماه منتهی به آبان در حدود ۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد. بر اساس افق ۱۴۰۴ و برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام،‌ نیازمند ۱۶۲ میلیون تن سنگ‌آهن، ۸۰ میلیون تن کنسانتره آهن، ۷۵ میلیون تن گندله و ۵۲ میلیون تن آهن اسفنجی هستیم که برای توازن این زنجیره حدود ۳۲ میلیون تن سنگ‌آهن کسری خواهیم داشت. از سویی دیگر، در افق ۱۴۰۴، از کل تولید فولاد باید حدود ۲۰ میلیون تن آن صادر شود، در حالیکه پیش‌بینی‌های مختلف صادرات را بین ۶ تا ۱۵ میلیون تن تخمین زده‌اند و بر این اساس ۵ تا ۱۴ میلیون تن از بازار هدف صادراتی ممکن است با مشکلاتی روبه‌رو شود. پیش‌بینی‌ها از بازار مصرف کشور نیز حاکی از مصرف ۲۵ تا ۵/ ۲۷ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ است. بازار صادرات و مصرف داخلی در افق ۱۴۰۴ حاکی از تولید حدود ۱۲ تا ۲۴ میلیون تن فولاد خام بیش از مجموع مصرف داخل و صادرات است که موضوع بسیار مهم و قابل‌تاملی خواهد بود. این پیش‌بینی‌ها در حالی است که اتفاقات و مراودات سیاسی و بین‌المللی ممکن است فرصت‌ها و تهدیدهایی را نیز سبب شود.

آمار و ارقام فوق همگی حاکی از آن هستند که با توجه به میزان تولیدات، همچنین بازار مصرف داخلی و میزان صادرات محصولات فولادی در سال ۹۸ و سال‌های آتی تا افق ۱۴۰۴ و نظر به مشکلات و چالش‌هایی که بر اثر تحریم‌ها بر صنعت فولاد اثر خواهند گذاشت،‌ بررسی صادرات محصولات فولادی،‌ مشکلات احتمالی در روند واردات مواد اولیه مورد نیاز و همچنین مدیریت اثرات اقتصادی شرایط کشور بر صنعت فولاد و مصرف داخلی آن موضوعات بسیار مهمی هستند که باید توجه دوچندان به آنها داشت. در همایش آتی چشم‌انداز صنعت فولاد، اثرات شرایط اقتصادی سال‌جاری بر صنعت فولاد، همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای صادرات محصولات و واردات مواد اولیه و تجهیزات، موضوعات و محورهای اصلی هستند که طی دو میزگرد تخصصی به آنها پرداخته خواهد شد. محتوای این میزگردها در جلسات متعددی پیش از همایش مورد بحث قرار داده شده و مشروح این مطالب در همایش پیش‌رو برای فعالان ارائه خواهد شد. همچنین به منظور مدیریت صحیح و به‌موقع اثرات تحریم بر واردات مواد اولیه و تکنولوژی‌های موردنیاز صنعت فولاد و لزوم اقدامات مقتضی و استفاده از توانمندی‌های داخلی،‌ میزگرد تخصصی شتابدهی صنعتی واحدهای تخصصی کوچک مقیاس و دانش‌بنیان و بومی‌سازی در صنایع معدنی در روز دوم همایش برگزار خواهد شد. به‌نظر می‌رسد به‌رغم تاثیرات منفی تحریم‌ها بر بازارهای صادراتی، همچنین کم‌شدن بازار مصرف داخلی به دلیل رکودهای احتمالی،‌ با بررسی کارشناسانه و ارائه نقطه‌نظرات صحیح و به‌موقع به مسوولان، بتوان ضمن جلوگیری از برخی از ضررهای احتمالی ملی،‌ بعضا برخی از تهدیدها را به فرصت‌های ارزنده‌ای برای کشور مبدل کرد.