به گزارش میمتالز، صنایـع کشور از وضعیت اقتصاد کلان تاثیر میپذیرند؛ زمانی که وضعیت اقتصادی بهصورت عام مناسب، باثبات و دارای چشمانداز مثبت باشد، صنایع هم میتوانند به خوبی عمل کنند و درصورتیکه در این شرایط صنایع عملکرد مناسبی نداشته باشند، نیاز به اعمال تغییرات در این حوزه ضروری است. صنعت خودرو درحالحاضر با مشکلی بهنام قیمتگذاری مواجه است. قیمتها با تورم موجود همخوانی ندارد و در این شرایط افزایش تولید هم سخت و البته زیانده خواهد بود. عرضه خودرو در بورس کالا در این شرایط حداقل باعث میشود تا سود حاصل به جیب خودروساز برود و شرایط برای افزایش تولید و افزایش عرضه فراهم شود. در همین راستا مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خواستار خروج خودروهای عرضهشده در بورس از شمول قیمتگذاری دستوری شد تا مانند دیگر کالاهای بورسی صرفا در بورس کشف قیمت شوند. با اینحال در این شرایط نیاز به تقویت قدرت خرید مردم نیز احساس میشود. چراکه درآمدهای مردم مطابق با تورم رشد نکرده و دست بسیاری از خرید خودرو کوتاه شده است. در این شرایط دولت باید مانند وام خرید مسکن یک وام هم برای خرید خودرو و وام تهیه لوازم خانگی در نظر بگیرد؛ وام ارزان و کمسودی که بتواند در این وضعیت پرتورم مردم را صاحب خودرو کند. بررسی وضعیت بازار خودرو و اینکه عرضه خودرو در بورس با چه شرایطی میتواند منجر به ایجاد تغییرات مثبت برای خودروساز، سهامدار و مصرفکننده شود را با فعالان و کارشناسان اقتصادی کشور در میان گذاشتیم.
بازار خودرو با کمبود خودرو مواجه است. هر زمانی که خودروساز خودروهای بیشتری فاکتور و به این بازار تزریق میکند، شاهد تغییر شرایط هستیم. اما بهطورکلی درحالحاضر عرضه و تقاضا همخوانی ندارد. اقدام اخیر در راستای برداشتن قرعهکشی و امکان ثبتنام برای خرید خودرو و همچنین تولید مستقیم و بدون کسری توسط خودروساز، تاثیر مثبتیبر این صنعت و بازار خواهد داشت.
ادامه این روند یعنی تولیدات در موعد مقرر، آماده تحویل خواهند بود و مشتری خودرو را تحویل خواهد گرفت؛ بنابراین سیگنال مثبتی به بازار وارد خواهد شد. چراکه هم قرعهکشی بسیاری از خودروها برداشته شده و هم تولید ناقصی در کار نخواهد بود و خودروها به سرعت تحویل مشتری میشود؛ بنابراین اگر در ماههای آینده این روند به صورت ثابت ادامه داشته باشد، قیمت خودرو در بازار ریزش پیدا خواهد کرد. مگر اینکه بازار باز هم دچار تورم شدیدی شود و مانع از ریزش در بازار شود.
مورد مهم دیگر؛ بحث عرضه خودرو در بورس است. اگر تولید رشد کند و عرضه خودروهای پرتیراژ در بورس افزایش یابد و همچنین اگر تحویل خودروهایی که در بورس خریداری میشود، یکماهه باشد میتوانیم به کاهش شدید قیمت خودرو در بازار امیدوار باشیم.
البته این شروط باید رعایت شود تا بازار تغییر کند. در غیر این صورت باتوجه به پایین بودن قدرت خرید مردم همچنان شاهد هجوم تقاضا برای خرید خودرو به قصد کسب سود
خواهیم بود.
در این شرایط، نیاز واقعی مشخص نمیشود و دلالی همچنان در بازار ادامه پیدا میکند. در این صورت، عرضه در بورس هم تاثیری بر بازار نابسامان خودرو نخواهد داشت.
تقویت قدرت خرید مردم در شرایطی که کشور دچار تورم شدید است ضروری است. عرضه وامهایی که بتواند مردم را به خودرودار شدن امیدوار کند، میتواند به نفع تولید هم باشد.
چراکه در این شرایط تورمی هزینه تولید بالاست و خیلی نمیتوان انتظار کاهش قیمت تمامشده ازسوی تولیدکنندگان را داشت، مگر اینکه دولت بتواند تورم را کنترل و طی چند سال به شدت کاهش دهد. این مورد بسیار بعید به نظر میرسد و نمیتوان به یکباره تورم را حتی به زیر۲۰درصد رساند.
این مهم نیازمند یک ثبات سیاسی و اقتصادی در کشور و ایجاد چشمانداز مثبت در اقتصاد کشور است؛ بنابراین باید قدرت خرید مردم در حوزههای مختلف تقویت شود تا چرخ اقتصادی به حرکت دربیاید و رکود فعلی که در بسیاری از بازارها شاهد هستیم از بین برود.
مانند دو سال گذشته وضعیت صنعت و بازار خودرو را مناسب نمیبینم و بازخورد مناسبی هم از سوی مصرفکننده دریافت نمیکنیم. بهنظر میرسد این صنعت و بازار دچار یک بیماری عجیبی است که کسی هم به فکر درمان آن نیست.
بهطورکلی، مشکلات بسیاری در عرضه تولید و عرضه خودرو و بهتبع آن بازار خودرو میبینیم. اگر بخواهیم بازار را بررسی کنیم، میبینیم قیمتها بهشکل سرسامآوری بالا رفته، فارغ از اینکه این افزایش قیمت منطقی است یا خیر، اما در حوزه خرید میبینیم مردم دیگر قدرت خرید ندارند. خودرویی که مردم در گذشته با ۶۰میلیونتومان خریداری میکردند، طی مدت کوتاهی به بیش از ۳۰۰میلیونتومان رسیده است.
طبیعتا فرقی نمیکند همین خودروها به بازار عرضه شوند یا خودروهای جدیدی به بازار بیایند. یعنی تا زمانی که قدرت خرید مردم پایین است، طراحی و تولید و عرضه محصولات جدید برای آنها تغییری ایجاد نمیکند. به نظر من مهمتر از طراحی و تولید خودرو بحث قیمت است که مصرفکننده بتواند آن را خریداری کند. یکی از مشکلات و معضلاتی که طی سالهای ۹۲ و ۹۳ هم درخصوص آن در مجلس هشدار دادیم، چینیسازی صنعت و بازار خودرو ایران است. ما بهطور کامل به سمت چینیشدن حرکت میکنیم و خیابانهای ما پر است از خودروهای چینی. طبیعتا کیفیت را در این حوزه نمیبینیم. البته نه اینکه خودروهای چینی بیکیفیت باشند، بلکه مشکل این است که ما خودروهای باکیفیت و بهصرفهای را وارد نکردیم. بهموازات این مباحث، بحث واردات هم با حمایت مجلس و دولت به سمت عملیاتی شدن حرکت میکند. با اینحال به نظر نمیرسد واردات خودرو تاثیری بر بازار خودرو داشته باشد. زیرا پایین بودن قدرت خرید مردم از یکسو بر بازار تاثیرگذار خواهد بود و ازسویدیگر سیستم دولتی و بانکی هم برای افزایش قدرت خرید مردم عملا اقدامی انجام نمیدهد. در این شرایط، باید وامهای کمبهره برای افزایش قدرت خرید مردم پرداخت شود و بهتر است برای آن سازوکاری در نظر گرفته شود که این تسهیلات در اختیار مصرفکننده قرار گیرد. همانطور که برای خرید و اجاره مسکن وامهایی در نظر گرفتهایم، برای خرید خودرو هم یک وام مشخص تعریف شود. چراکه قیمتها بسیار افزایش پیدا کرده و باید مبلغ قابلتوجهی از قیمت خودرو به صورت وام تامین شود. بهنظرم میتوان با این اقدام مردم را صاحب خودرو کرد و در کنار آن خودروساز هم منتفع شود.
بحث دیگری که الان در جریان است و ارزیابی مثبتی از آن وجود دارد، بحث عرضه خودرو در بورس کالاست. به نظر من عرضه خودرو در بورس کالا یک اقدام بسیار مثبت است و این تفاوت قیمت به جیب خودروساز میرود و نه دلالها. ضمن اینکه مصرفکننده هم احساس میکند که کلاه سرش نرفته است. چراکه قیمت خودرو در بورس کمتر از قیمت خودرو در بازار آزاد است. اما حتی اگر قیمت خودرو در بورس کالا برابر با قیمت بازار آزاد هم باشد، به مراتب بهتر از این است که پول اضافه به جیب دلال برود. بر این اساس، محصولاتی را که در بورس کالا عرضه میشوند باید به مرور از شمول قیمتگذاری خارج کرد. اینکه سود به جیب تولیدکننده برود و صرف تحقیق و توسعه و طراحی و توسعه محصول شود، یک قدم مثبت است.
اما باتوجه به اینکه تولید خودرو پایین است، سیاستهای دولت و مجلس باید در قبال واردات تغییر کند و در بحث واردات هم که اشاره کردیم، سیاستهایی باید اعمال شود تا خودروهایی به بازار عرضه شوند که رقابت را به دنبال داشته باشند. ضمن اینکه باید شرایط بهگونهای پیش برود که فضای تولید تغییر و کیفیت هم افزایش پیدا کند. به نظر من دولت و مجلس باید در مورد این بحث تصمیمگیری کنند.