چین؛ پیشتاز در تولید فولاد خام از گذشته تاکنون

به گزارش می‌متالز، چین با بیش از یک میلیارد و ۳۳ میلیون تن تولید فولاد خام، ۵۳ درصد از سهم کل تولید جهانی فولاد خام در سال ۲۰۲۰ را از آن خود کرد. فولاد خام به دو روش تهیه مذاب در کوره بلند «BOF» و تولید فولاد در کانورتور‌های اکسیژنی و روش احیای مستقیم سنگ آهن و آهن اسفنجی در کوره‌های الکتریکی «DRI» تولید می‌شود. چین در سال ۲۰۲۱ بیش از ۹۰ درصد فولاد خام خود را از طریق کوره بلند تولید کرده است.

روش‌های تولید فولاد خام با توجه به تنوع گستره مصرف فولاد در جهان و پیشرفت تکنولوژی با تغییرات زیادی همراه بوده است. به طور کلی فولاد خام به دو روش تهیه مذاب در کوره بلند و یا روش احیای مستقیم سنگ آهن و آهن اسفنجی در کوره‌های الکتریکی تولید می‌شود. فولاد مذاب تهیه شده توسط ماشین‌های ریخته‌گری مداوم به بیلت، بلوم و اسلب تبدیل می‌شود. متداول‌ترین روش تولید فولاد خام در دنیا از طریق کوره بلند با استفاده از سنگ آهن و زغال‌سنگ کک‌شو است. بیلت و بلوم برای تولید محصولات طویل مانند میلگرد و مقاطع فولادی و اسلب برای تولید محصولات تخت مانند انواع ورق‌های فولادی، لوله و پروفیل به کار گرفته می‌شود.

میانگین تولید جهانی فولاد خام طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱، حدود یک میلیارد و ۷۴۲ میلیون تن بوده است. تولید جهانی فولاد خام در سال ۲۰۲۱ با ۴ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۲۰، به حدود یک میلیارد و ۹۵۳ میلیون تن رسید. همچنین بر اساس محاسبات آتورپات، میانگین رشد سالیانه تولید جهانی فولاد خام طی دوره زمانی مورد بررسی حدود ۳ درصد برآورد شد. نمودار ۱، تولید جهانی فولاد خام را نشان می‌دهد. عمده تولید فولاد خام در جهان در قاره آسیا متمرکز بوده است؛ به طوری که در سال ۲۰۲۱، بیش از ۷۰ درصد فولاد خام جهان در این قاره تولید شده است.

چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد خام در دهه اخیر

بزرگ‌ترین تولیدکننده‌‍‌های فولاد خام جهان در سال ۲۰۲۱ کشور‌های چین، هند و ژاپن بوده‌اند. چین با بیش از یک میلیارد و ۳۳ میلیون تن تولید فولاد خام، ۵۳ درصد از سهم کل تولید جهانی فولاد خام در سال ۲۰۲۰ را از آن خود کرد. گفتنی است چین بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد خام در دهه اخیر نیز بوده است. میانگین رشد تولید سالانه چین طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ برابر ۴ درصد بوده است. این کشور آسیایی در سال ۲۰۱۱ نیز با تولید حدود ۷۱۶ میلیون تن فولاد و سهم ۴۶ درصدی، رتبه اول تولید فولاد خام جهان را در اختیار داشت.

دومین تولیدکننده بزرگ فولاد خام در سال ۲۰۲۱ کشور هند بوده که سهمی برابر ۶ درصد از کل تولید فولاد خام جهان را به خود اختصاص داده است. تولید فولاد خام هند از ۷۸ میلیون تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۱۱۸ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ رسیده است. میانگین رشد تولید سالانه هند طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ حدود ۵ درصد بوده است. گفتنی است کشور هند در سال ۲۰۱۲ با سهمی برابر ۵ درصد از تولید کل فولاد خام جهان، در رتبه چهارم تولید جهانی قرار داشت. کشور ژاپن با سهم تولید ۵ درصدی از تولید جهانی فولاد خام، سومین تولیدکننده بزرگ جهان در سال ۲۰۲۱ بوده است. همچنین ژاپن در سال ۲۰۱۲ با سهم تولید ۷ درصدی در جایگاه دوم جهانی از نظر تولید فولاد خام قرار داشت، اما تولید فولاد خام ژاپن طی دوره مورد بررسی با میانگین نرخ سالانه یک درصد کاهش یافت. تولید فولاد خام ژاپن از ۱۰۷ میلیون تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۹۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ رسید.

ایالات متحده آمریکا، روسیه، کره جنوبی، ترکیه، آلمان، برزیل و ایران از دیگر کشور‌های بزرگ تولیدکننده فولاد خام در جهان در سال ۲۰۲۰ بودند. مجموع سهم ۱۰ کشور برتر تولیدکننده فولاد خام از کل تولید جهانی این نیمه‌ساخته فولادی در سال ۲۰۲۰ برابر ۸۳ درصد بوده است. همان طور که در نمودار ۲ مشاهده می‌شود، در میان کشور‌های بزرگ تولیدکننده فولاد خام جهان، سهم تولید ژاپن، ایالات متحده آمریکا، روسیه، کره جنوبی و آلمان طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ از مجموع تولید جهانی فولاد کاهش یافته است. بیشترین میانگین نرخ رشد سالیانه تولید در میان کشور‌های بزرگ تولیدکننده به ایران تعلق می‌گیرد. تولید فولاد خام ایران از حدود ۱۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۲ با نرخ رشد سالیانه ۸ درصد، به حدود ۲۹ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است. گفتنی است ایمیدرو در سال ۲۰۲۱ در میان شرکت‌های تولیدکنندگان فولاد خام جهان در جایگاه ۲۲ قرار داشته است.

فولاد خام در جهان از طریق تکنولوژی‌ها و روش‌های مختلفی تولید می‌شود. همان طور که پیش‌تر گفته شد، به طور کلی فولاد خام به دو روش تهیه مذاب در کوره بلند «BOF» و تولید فولاد در کانورتور‌های اکسیژنی و روش احیای مستقیم سنگ آهن و آهن اسفنجی در کوره‌های الکتریکی «DRI» تولید می‌شود. گفتنی است تولید فولاد خام از روش‌های دیگری مانند روش کوره باز «Open Heart» نیز انجام می‌پذیرد. در روش تولید فولاد خام از طریق کوره بلند، سنگ‌آهن دانه‌درشت و سنگ‌آهن آگلومره شده همراه آهک و کک وارد کوره بلند می‌شود و سپس آهن خام یا چدن مذاب به دست می‌آید. در مرحله بعد آهن خام در یک کانورتور به فولاد مذاب تبدیل شده، کربن و ناخالصی‌های دیگر آن به کمک اکسیژن خارج و فولاد خام تولید می‌شود. در روش تولید فولاد خام از طریق کوره‌های الکتریکی نیز آهن اسفنجی همراه قراضه فولادی به کار گرفته می‌شود. در سال ۲۰۲۱، بیش از ۷۰ درصد فولاد خام جهان به روش کوره بلند و بیش از ۲۸ درصد آن نیز به روش احیای مستقیم و استفاده از کوره‌های الکتریکی تولید شده است. لازم به ذکر است که در ایران بیشتر فولاد تولید شده از طریق ذوب آهن اسفنجی در کوره‌های قوس الکتریکی به دست می‌آید. متداول‌ترین روش تولید فولاد خام در کشور چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد خام جهان روش کوره بلند است. چین در سال ۲۰۲۱ بیش از ۹۰ درصد فولاد خام خود را از طریق کوره بلند تولید کرده است. همچنین سهم تولید فولاد خام به روش کوره‌های الکتریکی در این کشور در سال ۲۰۲۱ حدود ۹ درصد بوده است.

منبع: فلزات آنلاین