بحران برندینگ پس‏‏ از تعطیلی تبلیغات آنلاین

‌می‌متالز - تقاضای مصرفی چگونه تحریک می‌شود؟ تحقیقات علمی نشان می‌دهد که روند‌های مختلفی بر میزان مصرف خانوار‌ها تاثیر می‌گذارد؛ اما یکی از بخش‌های مهمی که روی تحریک تولید و افزایش تقاضا در کشور موثر است، مساله تبلیغات است. از آنجا که طی سال‌های اخیر مساله تبلیغات آنلاین به جریان اصلی صنعت تبلیغات در کشور تبدیل شده و نقش اصلی را در تحریک مصرف محصولات صنعتی یا محصولات تندمصرف داشته است، فیلترینگ و قطع اینترنت به این بخش ضربه بزرگی زده و شواهد موجود گویای اثر ثانویه مرگ تبلیغات آنلاین است.

به گزارش می‌متالز، این اثر در بخش اول روی کسب‌وکار‌های تبلیغاتی اثر سوئی گذاشت و درآمد و اشتغال بنگاه‌های فعال در این بخش را به‌شدت کاهش داد. اثر ثانویه این وضعیت، اما ضربه‌ای است که به بخش تولید از منظر تحریک تقاضا وارد شده و در یک‌ماه اخیر فشار زیادی به واحد‌های صنعتی وارد کرده است. «دنیای‌اقتصاد» روز گذشته در گزارشی با اشاره به ویترین خالی تبلیغات آنلاین، ضربه فیلترینگ به این صنعت بزرگ را بررسی کرد. اما آنچه مخفی مانده، زاویه تاریکی است که باید به اثر مرگ تبلیغات آنلاین بر بخش تولید بپردازد. از این منظر آنچه مشخص است اینکه در فقدان کمپین‌های تبلیغاتی، تبلیغات آنلاین و بازنمایی محصولات صنعتی جدید در بازار، نه‌تن‌ها تولید با تقاضا‌های جدید تحریک نمی‌شود، بلکه به دلیل بی ثمر ماندن سرمایه‌گذاری‌های قبلی برای تولید کالا‌های جدید، انگیزه سرمایه‌گذاری برای ساخت محصولات تازه نیز کم می‌شود که هردو اثر در نهایت بنیه بخش صنعت را تضعیف می‌کنند.

گفت‌وگو با شماری از فعالان بخش اقتصاد و صنعت نشان می‌دهد، شرکت‌هایی از صنایع غذا (فروش و صادرات زعفران)، لوازم‌خانگی، نساجی و پوشاک، دارو و صنایع شوینده- بهداشتی با تایید این موضوع از خلأ به وجود آمده در زمینه مسیر‌های انتشار تبلیغات و آگهی در فضای اینترنتی و آنلاین تبلیغات گلایه کرده اند. از آنجا که معرفی محصولات جدید، به‌ویژه در صنایع تندمصرف، اعم از تولیدات غذایی یا محصولات بهداشتی و شوینده به وجود بستر‌های فراگیر اینترنتی نیازمند است، خلأ کنونی ضربه سنگینی به تولید صنعتی در این ماه و ماه‌های آینده خواهد زد. برندینگ که بازنده بزرگ این فضاست نیز تا پیش از این از طریق تبلیغات آنلاین و کمپین‌های اینترنتی امکان این را داشت که ابتکار عمل را برای رقابت برای محصولات داخلی و خارجی در دست گیرد و از طریق سرمایه‌گذاری در نوآوری‌های جدید چهره و تصویری روشن از خود در افکار عمومی ایجاد کند. با این حال در نتیجه قطع اینترنت، شبکه وسیعی از بازیگران و کنشگران به هم پیوسته بخش تبلیغات دچار گسست شده و امکان برندینگ را از صنعتگران داخلی گرفته اند. با اینکه در روز‌های گذشته مساله تجارت خارجی، بازرگانی و فروش داخلی، تامین قطعات و مواد اولیه موردنیاز تولید، مسائل بانکی و گمرکی یا مقوله ارتباط و تعامل با شرکا در نتیجه فیلترینگ شرایط بغرنجی پیدا کرده اند؛ اما برندینگ به‌عنوان مهم‌ترین و اساسی‌ترین چهره بنگاه صنعتی بزرگ‌ترین قربانی خاموشی چراغ اینترنت و تبلیغات آنلاین است. فرزین فردیس، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، در آخرین جلسه این نهاد اعلام کرده که مجموع هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم قطع و فیلترینگ اینترنت بر صنایع و کسب‌وکار‌ها بیش از ۴۵هزار میلیارد تومان بوده که رقمی معادل ۵/ ۱میلیارد دلار است. در این باره بررسی نکاتی که برخی از مهم‌ترین صنعتگران و تجار کشور به «دنیای‌اقتصاد» گفته اند، جالب توجه است. برای نمونه علی شریعتی‌مقدم، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در این باره توضیح می‌دهد: قطع اینترنت باعث اختلال در روند تبلیغات ما شده است. البته این همه ماجرا نیست؛ ارتباط ما با مشتریان داخلی، به‌خصوص مشتریان خارجی به مشکلات جدی خورده است. بسیاری از فرآیند‌های فروش ما متکی به اینترنت بود و بین ۶۰ تا ۸۰‌درصد مشکلات فعلی ما به همین مساله مربوط است. اگر در حالت عادی در یک‌ماه مه توانسته ایم ۱۰۰بار با مشتریان ارتباط بگیریم، این عدد اکنون به ۲۰بار رسیده است.

علیرضا کلاهی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران نیز اظهار می‌کند: ما بیشتر در بخش صنعتی فعالیت داریم، اما در همین فضا هم کسب‌وکار‌هایی که تبلیغات خود را مبتنی بر اینستاگرام برنامه ریزی کرده اند دچار زیان‌های غیرقابل جبرانی شده اند. اتاق تهران هم درباره زیانی که قطعی اینترنت به کسب‌وکار‌ها زده است، گزارشی تهیه کرد، اما به طور کلی ما در حوزه بین‌المللی و خارجی دچار زیان غیرقابل جبرانی شدیم.

مهراد عباد، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز تصریح می‌کند: بخش عظیمی از تبلیغات در فضای مجازی بوده است. بیشتر کسب‌وکار‌های کوچک و متوسط طی چند سال گذشته، به سمت فضای تبلیغاتی آنلاین رفته اند؛ زیرا تبلیغات چاپی برای صاحبان کسب‌وکار‌های کوچک به‌صرفه نیست و تاثیرگذاری تبلیغات آنلاین سرعت بیشتری هم دارد. از سوی دیگر سرمایه و رتبه بندی سایت‌های ما در گوگل از بین رفته است. در همین فضا، کسب‌وکار‌هایی که کوچک و آنلاین هستند بسیار متضرر شده اند و کسب‌وکار‌های خانگی نیز در شرف از بین رفتن هستند؛ زیرا به‌جز بحث تبلیغات، خرید و فروش این مجموعه‌ها نیز در فضا‌های مجازی انجام می‌شد. به نظر می‌رسد این مساله فروش شرکت خود ما را نیز حدود ۲۰‌درصد کاهش داده است.

ابوالفتح نیکنام، فعال صنایع غذایی نیز در همین مورد بیان می‌کند: فعالیت‌های تولیدی دست به تولید می‌زنند تا محصولات را به دست مصرف‌کننده نهایی برسانند. آن‌ها باید به گونه‌ای برنامه ریزی کنند که کالا‌ها در اسرع وقت به دست مشتریان برسند. وقتی به هر دلیل بحرانی به وجود می‌آید و امکان بازنمایی کالا در تبلیغات وجود ندارد، مجبوریم با روش‌های مختلف، دست به رفع و رجوع این مساله بزنیم و اقدامی جایگزین انجام دهیم.

نگین شاه‌ابراهیمی، فعال صنایع نساجی و پوشاک نیز درباره تاثیر سوء قطعی اینترنت بر تبلیغات و روند فروش این صنایع یادآوری می‌کند: در دوران همه‌گیری کرونا مجبور شدیم از اینترنت برای تبلیغات و فروش خود استفاده کنیم و هم ما و هم مشتریان ما به این شیوه عادت کرده بودند. تازه چند وقت بود که همه‌چیز به کمک اینترنت به روال عادی خود بازگشته بود که دوباره با قطعی اینترنت همه سازوکار‌های ما تحت‌الشعاع قرار گرفت؛ زیرا همه ابعاد تبلیغات ما چه در کسب‌وکار خودمان و چه در برند‌هایی که با آن‌ها همکاری می‌کردیم متکی به اینترنت و اینستاگرام بود. می‌توان گفت بیش از ۹۰‌درصد فروش و تبلیغات ما از همین مجرا انجام می‌شد و حالا همه این راه‌های ارتباطی بسته شده است، به حدی که اکنون نمی‌توانیم محصولات پاییزه خود را به فروش برسانیم.

منبع: دنیای اقتصاد