مرتضی عزتی، تحلیلگر اقتصادی: اقدامات بانک مرکزی در بازار ارز بدون رفع تحریم، مُسَکن کوتاه‌مدت است

به گزارش می‌متالز، مرتضی عزتی تحلیلگر اقتصادی درباره اظهارات رییس بانک مرکزی مبنی بر نرخ ارز بر پایه ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان باید باشد گفت: به نظر می‌آید ایشان می‌خواهند سعی کنند که بازار آزاد را کوچک کند یا دامنه نیمایی را گسترش بدهند تا تقاضا‌های مختلفی را دربرگیرد. ظاهرا براین باور هستند تقاضا با ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار جواب داده می‌شود.

وی تصریح کرد: اگر ارز به حد کافی داشته باشند می‌توانند تقاضا‌های مورد نیاز اقتصاد یا بخش واقعی اقتصاد که واردات کالا و خدمات است یا مبادلات اقتصادی دیگر با خارج را در این حد انجام دهند. البته به شرطی که بتوانند نظارت و کنترل داشته باشند تا ارز خارج از مسیری که بدان تخصیص داده می‌شود، نرود. هر چند با چنین کاری ممکن است وضعیت اقتصادی از نظر رفاهی بهتر شود، ولی از سوی دیگر رانت ایجاد می‌شود و مشکلات دیگری برای اقتصاد ایجاد می‌کند. عده‌ای به هر حال این پول‌ها را دریافت می‌کنند، ولی آنچه تعهد کردند را انجام نخواهند داد.

عزتی بیان کرد: اگر چنین سیاستی پیاده شود احتمالا در کوتاه مدت قیمت ارز پایین می‌آید، اما اگر تنها به این اقدام بسنده کنیم، در میان‌مدت و بلندمدت قطعاً نرخ افزایش خواهد داشت.

این استاد دانشگاه درباره اینکه باید چه سیاستی پیش گرفت تا بتوان قیمت ارز را ثابت نگه داشت پاسخ داد: ارز یک کالای واسطه‌ای محسوب می‌شود که باید بعنوان یک کالا ببینیم که عرضه و تقاضای آن قیمت را تعیین می‌کنند. اگر بتوانیم عرضه و تقاضا‌هایی که با هدف و استفاده بخش واقعی اقتصاد که در بازار نیست را کاری کنیم می‌توان انتظار داشت نرخ ارز‌های خارجی رشد چندانی نداشته باشند. ما باید سیاست گذاری‌های خود را براساس قیمت یک کالا به نام ارز تنظیم کنیم.

وی در ادامه اشاره کرد: اساس و پایه تعیین نرخ ارز، عرضه و تقاضا هستند. باید تمام سیاست‌هایی که می‌تواند عرضه ارز خارجی را در داخل کشور اضافه کند و تمام سیاست‌هایی که می‌تواند تقاضای ریال را برای خارجی‌ها یا تقاضای خرید کالای ایرانی را برای خارجی‌ها افزایش دهد انجام دهیم تا بتوانیم عرضه و تقاضا ارز را به سمت متعادل‌تر برویم تا فشار روی قیمت ارز‌های خارجی وارد نشود که مستلزم این است رشد اقتصادی خوبی داشته باشیم.

این تحلیلگر اضافه کرد: برای داشتن رشد اقتصادی خوب باید روابط اقتصادی، سیاسی خارجی خود را بهبود دهیم تا بتوانیم صادرات، رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی خوبی در ایران داشته باشیم. همچنین هزینه‌های اضافه برای واردات ایجاد نکنیم. اگر چنین چیزی شود و تقاضای خارجی‌ها برای کالای ایرانی و ریال افزایش یابد و قدرت صادرات بالا رود و به تبع آن عرضه ارز خارجی در کشور افزایش می‌یابد که می‌تواند به سمت تعادل بهتری بازار را پیش ببرد.

عزتی با بیان اینکه آشفتگی که در بازار ارز مشاهد می‌کنیم مربوط به مدیریت بانک مرکزی است خاطرنشان کرد: هر اتفاقی در بازار ارز و پول رخ بدهد مسئول بانک مرکزی است. ولیکن اساس مشکل اقتصادی کشور ما مشکلات بزرگ‌تری که در سیاست‌های کلان‌تر و بالادست بانک مرکزی القا می‌شود. وقتی تحریم‌ها برطرف نمی‌شود، وقتی روابط اقتصادی با خارج بهبود نمی‌یابد، وقتی نمی‌توانیم سرمایه خارجی‌ها را برای سرمایه‌گذاری در داخل کشور جذب کنیم، وقتی اجازه نمی‌دهیم فعالان اقتصادی آزادانه با خارج از کشور مبادله کنند، وقتی اجازه نمی‌دهیم فعالیت‌های صادراتی ما توسعه یابد نباید انتظار داشت بازار ارز چندان متعادل باشد. آن‌ها اساس مشکلات اقتصادی کشور بشمار می‌آید.

وی اضافه کرد: دولت نه توان سیاست‌گذاری داخلی دارد، نه در بخش خارجی کار درستی کرده است. حتی در سطح بالاتر نیز چنین مشکلاتی وجود دارد. به تبع آن انتظار غلطی که ثبات را در اقتصاد کشور خود توقع داشته باشیم.

عزتی گفت: با توجه به سیاست‌های کلی که در کشور‌ها وجود دارد توقع ثبات اقتصادی توقع غلطی است. ممکن که سیاست‌های بانک مرکزی کمی مسائل را تعدیل کند، ولی نباید انتظار داشت بانک مرکزی در هر کشوری بتواند در بی‌ثباتی و عدم‌تعادل‌های اقتصادی و سیاسی و ... بازار ارز را متعادل کند. این توقع نادرستی که ما داریم. هرچند می‌توان انتظار داشت اندکی تاثیر بگذارد و مختصری برخی سیاست‌های اعمال شده و کمی فضای بازار را بهتر کند وگرنه توقع این فضا از بانک مرکزی برای اینکه تحول، بهبود اساسی، ثبات و پایداری در قیمت‌ها و نرخ ارز ایجاد کند توقع درستی نیست.

منبع: خبرگزاری انتخاب