تلاش دلالان برای بازگشت رانت ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی خودرو

به گزارش می‌متالز، مهدی سوری، کارشناس ارشد بازار سرمایه با تاکید اینکه عرضه خودرو در بورس کالا در مقابل سایر روش‌های عرضه به ویژه آن‌هایی که به واسطه اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد در طول سالیان اخیر، توزیع رانت کرده اند، قطعا بهترین راهکار به شمار می‌رود، اظهار کرد: به صورت مطلق می‌توان گفت بهترین روش برای صنعت خودرو، دست برداشتن از حمایت بی دلیل از این صنعت و تسهیل شرایط واردات خودرو است تا در یک فضای رقابتی، پولی که از فروش خودرو به دست کارخانه می‌آید مستقیما به تولید باز گردد.

سوری ادامه داد: در لاتاری یا قرعه کشی و سهمیه بندی‌ها اختلاف قیمت قابل توجه و بعضا ۱۰۰ درصدی میان قیمت کارخانه و بازار آزاد اتفاق می‌افتاد، یعنی میزان درآمد یک خودروساز از فروش خودرو با سودی که دلالان می‌بردند برابر و بعضا سود دلالی از فروش به مراتب بالاتر بود و این سود نه به جیب تولیدکننده و نه مصرف کننده می‌رفت. نکته دیگری که وجود دارد این است که مصرف کننده ایرانی نسبت به سایر نقاط جهان خودرو را گران‌تر خریداری می‌کند و دلیل این امر چرخه دلالی است که باعث شده خودرو از کالایی مصرفی به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شود و تمامی افرادی که سهمیه خرید خودرو به عناوین مختلف به دست آورده اند عموما به دنبال مصرف خودرو نبودند بلکه به دنبال کسب سهم از مسیر دلالی بودند.

وی با بیان اینکه فرآیند دو نرخی در اقتصاد همواره ایجاد رانت و فساد می‌کند و خودرو نیز از این موضوع مستثنی نبوده و اختلاف قیمت بازار و کارخانه، رانت و فساد گسترده‌ای را به دنبال دارد، اظهار کرد: بورس کالا می‌تواند کمک کند دلال از این مبادلات خودرو حذف شده و نرخ‌ها واقعی شود. از سوی دیگر بورس کالا سبب می‌شود قیمت مصرف کننده پایین آمده و تولیدکننده نیز با قیمت‌های بهتری بفروشد و عملا سود دلال میان مصرف کننده و تولیدکننده تقسیم شود.

به گفته سوری تا زمانی که این فرآیند پایدار شده و به عرضه ۱۰۰ درصدی خودرو در بورس کالا برسیم ممکن است چالش‌هایی وجود داشته باشد که این موضوع اجتناب ناپذیر است و با عرضه کامل در بورس برطرف می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه شاهد آشناتر شدن مردم با فرآیند خرید خودرو از بورس کالا هستیم، گفت: زمانی که به یک روش پایدار برای عرضه برسیم و در مقابل حجم عرضه‌ها افزایش یابد، قطعا تقاضای سرمایه‌ای برای خودرو کاهش می‌یابد و در نهایت به افت قیمت خودرو منجر خواهد شد. قاعدتا افرادی که بعد از سال‌ها از دلالی خودرو تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان سود برده اند قدرت رسانه‌ای دارند و می‌توانند برخی مسئولان را تحت تاثیر قرار دهند و در مقابل شفافیت مقابله کنند. به عبارتی هیچ دلالی در مقابل کاهش سود خود سکوت نمی‌کند، اما منطق حذف رانت و قیمت گذاری به واسطه عرضه در بورس کالا، قوی‌تر از قدرت دلالان خواهد بود.

سوری افزود: زمانی که پای استدلال منطقی به میان می‌آید و فضای گفتگو ایجاد می‌شود هیچ عقل سلیمی بازگشت به قیمت گذاری دستوری و قرعه کشی را پیشنهاد نمی‌دهد؛ بنابراین به عقیده بنده عرضه خودرو در بورس کالا باید به صورت قوی ادامه پیدا کند. زمانی که می‌خواهیم رانت ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی را از بازاری حذف کنیم قطعا شاهد مقاومت‌های زیادی خواهیم بود و درخصوص خودرو نیز این جریان وجود دارد.

منبع: کالاخبر