به گزارش میمتالز، بالاماندن انتظارات مثبت تورمی میان اهالی بازار، تثبیت نرخ ارز آزاد در کانال ۴۰هزار تومانی، رشد بهای جهانی کامودیتی ها، کاهش تولید و عدمنظارت کافی سیاستگذار بر فرآیند عرضه و تقاضا به این رشد قیمتی دامن زد. در این شرایط، نظارت نهادهای تنظیم گر بر فرآیند عرضه و تقاضا همچون رعایت کف عرضه مکفی، نظارت بر میزان تقاضا با استفاده از سمهیه بهین یابی، اعمال محدودیت بر ثبتسفارش خرید و... میتواند بخشی از التهابات قیمتی در این بازار را کاهش دهد. اما ذکر این نکته نیز ضروری است که بخش قابلتوجهی از رشد قیمتی نتیجه وضعیت اقتصاد کلان کشور و شرایط تورمی بوده و تا زمان حل معضل تورمی در کشور قابل اجتناب نیست. در عین حال، رقابت قابلملاحظه قیمتی برای کسب سهم از عرضه مواد اولیه صنعتی نشان داد که وعده سیاستگذار برای جداسازی بازار داخل از قیمت جهانی و نوسان نرخ ارز در بازار آزاد سیاستی غیرقابل اجرا و شکستخورده است.
سیگنالهای متعددی از رونق بازارهای کالایی کشور ظرف هفتههای اخیر حمایت کرده؛ به این ترتیب رینگ صنعتی بازار فیزیکی بورسکالای ایران در این مدت با استقبال بالای متقاضیان روبهرو شده است. استقبال متقاضیان از عرضه محصولات صنعتی در بازار فیزیکی بورسکالا به ثبت رقابت قابل ملاحظه قیمتی در بازارها برای کسب عرضهها منجر شده است؛ به نحوی که در هفته پایانی دیماه متقاضیان آهن اسفنجی حاضر به رقابت قیمتی تا ۴۶ درصدی و متقاضیان شمش آلومینیوم حاضر به رقابت تا ۴۰ درصدی برای کسب سهم از این عرضهها شدند. این رقابت در سایر گروههای کالایی عرضهشده در این بازار نیز مشهود بود؛ به نحوی که متقاضیان شمش روی نیز به رقابت ۲۰ درصدی دست زدند.
شکل گیری انتظارات تورمی مثبت میان فعالان بازارهای مالی و کالایی کشور، واهمه از رشد قیمتهای پایه در پی ایجاد جریان افزایشی در بازار جهانی فلزات و قطعی گاز برخی تولیدکنندگان مادر در شرایطی که کشور با سرمای قابلملاحظه و قطعی یا کاهش فشار گاز مصرفکنندگان خانگی روبهروست، به رونق رینگ صنعتی بورسکالای ایران در هفته پایانی دیماه دامن زد. سیگنالهای اقتصاد کلان حامی رشد قیمت و مهمترین عامل آن بود؛ اما سیاستگذار میتوانست با اعمال سیاستهای صحیح از بروز بخشی از این رقابتها جلوگیری کند. در حالی که اعمال محدودیت قیمتی برای جلوگیری از رشد نرخ سیاستی شکست خورده در مسیر تنظیم بازار است، نظارت بر روند عرضه و تقاضا میتواند به سرعت گیر رشد نرخ در بازارهای کالایی تبدیل شود.
وزیر صمت ظرف هفتههای ابتدایی امسال از عزم جدی این وزارتخانه برای جداسازی بازارهای داخل از نرخ ارز خبر داد. بورسکالا نیز با هدف قطع وابستگی قیمت محصولات صنعتی بازار داخل به نرخ ارز، فرمول قیمت پایه برخی محصولات از جمله شمش و محصولات فولادی را تغییر داد؛ اهدافی که از ابتدا با مخالفت جدی کارشناسان مواجه شد، چرا که جداسازی بازارهای کالایی از روند جهانی تقریبا امری غیرممکن است و به هر ترتیب نوسان قیمت محصولات در بازار جهانی و نرخ ارز، بهخصوص در دورههای افزایش قیمت، بر بازار داخل اثرگذار میشود. درواقع جداسازی بازار داخل از نوسان قیمت جهانی و نرخ ارز تنها در برهه کاهش این دو سیگنال امکان پذیر بوده و چسبندگی رو به بالای قیمت و انتظارات تورمی مانع از آن میشود که این هدف در دورههای افزایشی محقق شود. رقابت ۲۰ تا ۵۰ درصدی صنایع تکمیلی برای کسب سهم از عرضه محصولات مختلف، از جمله آلومینیوم، آهن اسفنجی و شمش روی در رینگ صنعتی بورسکالا از شکست سیاست جداسازی بازار داخل از نوسان نرخ ارز در بازار آزاد حکایت دارد.
رینگ صنعتی بورسکالا روز دوشنبه ۲۶ دیماه میزبان عرضه ۸هزار تن انواع شمش آلومینیوم بود. از این میزان شمش ۳هزار تن به شکل سلف عرضه شد. عرضه ۳۷درصد محصولات به شکل سلف در شرایطی که بازار با استقبال قابل ملاحظه متقاضیان روبهروست و انتظارات تورمی نیز افزایشی است، به التهابات قیمتی در این بازار دامن زد. میزان تقاضا برای گریدهای مختلف شمش آلومینیوم متفاوت بود، کمترین میزان تقاضا برای شمش آلومینیوم p-۹۹.۱ و برابر ۱۱درصد و بیشترین میزان رقابت برای کسب سهم از عرضه شمش p-۹۹.۸۵ بود که میانگین نرخ فروش آن نسبت به قیمت پایه رشد ۴۱ درصدی داشت. ایجاد جریان رشد نرخ آلومینیوم در بازار داخل، وابستگی صنایع آلومینیوم به دلار در تامین مواد اولیه و افزایش انتظارات تورمی میان صنایع تکمیلی از مهمترین دلایل رونق رینگ آلومینیوم بود.
آخرین عرضه آهن اسفنجی در رینگ صنعتی بورسکالای ایران برای دیماه امسال مربوط به هفته ابتدایی دیماه بود. در حالی که واهمه از قطعی گاز صنایع و انتظارات مثبت تورمی در کشور باعث شد تا متقاضیان این محصول برای کسب سهم از عرضه ۲۰هزار تن آهن اسفنجی و ۲۰هزار تن بریکت آهن اسفنجی دست به رقابت قیمتی ۴۰ تا ۵۲ درصدی بزنند، بورسکالا نسبت به ابطال این معاملات اقدام کرد. ابطال معاملات آهن اسفنجی با هدف جلوگیری از سرایت این رشد نرخ در بازار سایر محصولات فولادی شامل شمش و محصولات نهایی اتخاذ شد. ظرف دوهفته بعد نیز آهن اسفنجی در رینگ صنعتی بورسکالا عرضه نشد.
کاهش تولید این محصول در پی کاهش فشار یا قطعی گاز واحدهای صنعتی باعث شد تا سیاستگذار برای جلوگیری از رقابت قابل ملاحظه قیمتی از عرضه این محصول در رینگ صنعتی بورسکالا خودداری کند. در نهایت ظرف هفته پایانی دیماه واحدهای احیا بالغ بر ۳۲هزار تن آهن اسفنجی و ۱۰هزار تن بریکت آهن اسفنجی را در رینگ صنعتی بورسکالای ایران عرضه کردند. از ۳۲هزار تن آهن اسفنجی عرضهشده در این بازار ۳۰هزار تن به شکل نقدی و ۲هزار تن به شکل سلف عرضه شد. در شرایطی که بازار با استقبال بالای خریداران روبهروست و متقاضیان برای کسب سهم از بازار حاضر به رقابت قیمتی هستند، عرضه سلف بر رقابت بازار افزوده و درواقع از جریان رشد قیمت در بازارها حمایت میکند.
عرضه ۳۲هزار تن آهن اسفنجی در رینگ صنعتی بورسکالا در هفته پایانی دیماه در شرایطی که ظرف سههفته ابتدایی این ماه، هیچ محصولی در این رینگ معامله نشده بود، طبیعتا به بروز رقابت قیمتی قابل ملاحظه منجر میشد. در عین حال وزارت صمت کف عرضه هفتگی آهن اسفنجی را برابر ۹۰هزار تن تعیین کرده است. اما چالش کاهش تولید این محصول در پی قطع یا افت فشار گاز واحدهای تولیدی به بروز این معضل منجر شده و بعید است که بتوان بهسادگی آن را رفع کرد.
منبع: دنیای اقتصاد