به گزارش میمتالز، ابر پروژه راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز یکی از پنج پروژه اولویت دار کشور محسوب میشود و با کمتر کردن زمان سفر و طول مسیر، کاهش قابل توجه آلودگیهای زیست محیطی را به همراه دارد که به همین دلیل به عنوان سبزترین محور ریلی ایران نام گرفته است.
ابر پروژه راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز در ۱۰ قطعه با هدف اتصال مناطق کمتر توسعه یافته به راه آهن سراسری و ایجاد زیربنای لازم با هدف توسعه اقتصادی و اجتماعی و بازرگانی منطقه، کاهش مسیر و اصلاح شبکه ریلی از شمال غرب به مرکز کشور در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.
افرایش سهم بخش ریلی در ترانزیت کالا و مسافر، افزایش ظرفیت جابهجایی حمل و نقل بار و مسافر، کاهش آلودگیهای زیست محیطی، توسعه اقتصادی گردشگری، ایجاد اشتغال و ارتقاء شاخصهای حمل و نقل ریلی از پیامدهای مثبت خط ریلی میانه- تبریز است.
این پروژه در سال اول بهرهبرداری ظرفیت جابهجایی ۲ میلیون تن بار و یک میلیون نفر مسافر را دارد و در سال بیستم این ظرفیت به ۷ میلیون تن بار و ۲ میلیون مسافر میرسد.
اعتبار راهآهن بستان آباد- تبریز ۲۰ هزار میلیارد ریال بوده و ارزش روز آن ۵۰ هزار میلیارد ریال برآورد شده است.
میزان صرفه جویی مصرف سالانه سوخت در این پروژه ریلی ۶۰ میلیون لیتر بوده و میزان تاثیر آن در کاهش آلایندههای هوا ۵ هزار تن در سال برآورد شده است.
اشتغالزایی یک هزار و ۸۰۰ نفری از دیگر ویژگیهای اقتصادی این خط ریلی در دوره ساخت به شمار میآید.
بر اساس برآوردهای شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور اجرای راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز منجر به کاهش خسارات ناشی از سوانح به میزان ۳۶۰ میلیارد ریال در سال میشود.
از سوی دیگر راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز با کاهش ۱۱۴ کیلومتری طول مسیر مرکز شمال غرب کشور را به شبکه ریلی سراسری متصل میکند.
همچنین بهرهبرداری از آن زمان سفر با قطار را ۴ ساعت کاهش میدهد.
بهرهبرداری از راهآهن میانه- تبریز سهم بخش ریلی در ترانزیت کالا و مسافر را نیز افرایش میدهد و درآمد حاصل از ترانزیت را به ۷ هزار میلیارد ریال در سال میرساند.
این پروژه با جذب بالای مسافر و بار جادهای و هدایت آنها به سمت ناوگان ریلی، به میزان ۸۰۰ هزار وسیله نقلیه از بار ترافیک میکاهد.
از جمله مشخصات ابنیه فنی این پروژه میتوان به ۲۹ دستگاه پل بزرگ و ۱۵۶ دستگاه پل کوچک اشاره کرد. طول مجموع پلهای بزرگ این پروژه ۲ هزار و ۸۰ متر میرسد و طول کل پلهای کوچک نیز یک هزار و ۱۵۶ متر اعلام شده است.
راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز ۲ دستگاه تونل به طول ۲ هزار و ۹۳۰ متر دارد و تعداد تقاطعهای آن به ۲۲ دستگاه میرسد.
برای این پروژه ریلی ۲ ایستگاه در نظر گرفته شده است.
حداکثر سرعت در نظر گرفته شده برای راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز در حوزه مسافری ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت و در حوزه باری ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت است. حداقل شعاع قوس افقی ۵۰۰ متر و عرض سطح تمام شده زیرسازی ۱۱.۷۰ متر است.
حجم عملیات خاکی راه آهن میانه- تبریز بیش از ۱۵ میلیون متر مکعب بوده و به منظور ساخت این طرح ریلی ۳۴۹ هزار متر مکعب بتن ریزی انجام شده است.
همچنین برای ساخت این خط ریلی ۶.۱ هزار تن ریل تولید شده در داخل کشور، ۸۴ هزار اصله تراورس و ۲۶ دستگاه سوزن به کار به کار رفته است.
نوع تراورس آن B ۷۰ و نوع ریل ۶۰ EI است.
بخش اول این راه آهن ۲۰۳ کیلومتری، حدفاصل میانه تا بستان آباد به طول ۱۳۲ کیلومتر از ایستگاه موجود میانه شروع شده و با گذر از شهرهای ترکمانچای و تیکمه داش به ایستگاه بستان آباد متصل میشود که این بخش در سال ۱۳۹۸ افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت.
قطعه اول این پروژه ریلی ۱۰ قطعهای (ایستگاه میانه و ایستگاه زاویه) به طول ۲۸ کیلومتر، قطعه دوم (ایستگاه نقلان) به طول ۲۲ کیلومتر، قطعه سوم (ایستگاه ترکمانچای) به طول ۱۵ کیلومتر، قطعه چهارم به طول ۲۰ کیلومتر، قطعه پنجم (ایستگاه شهریار) به طول ۲۰ کیلومتر و قطعه ششم (ایستگاه تیکمه داش) به طول ۲۳ کیلومتر در دست بهرهبرداری قرار دارد.
بخش دوم نیز از ایستگاه بستان آباد تا ایستگاه خاوران در شهر تبریز، ۴۴ کیلومتر طول دارد که هم اکنون اتمام یافته و در دست افتتاح است.
شایان ذکر است که راهآهن دو خطه بستان آباد- تبریز (خاوران) در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ به اتمام رسید.
عباس خطیبی معاون ساخت وتوسعه راه آهن بنادر و فرودگاههای شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور این خط آهن را بخشی از کریدور ریلی شرق به غرب کشور اعلام کرده بود.
این بخش شامل قطعات ۷ و ۸ و ۹ و ایستگاههای بستان آباد، ایمناب و خاوران میشود.
از جمله مشخصات ابنیه فنی این پروژه میتوان به ۲۹ دستگاه پل بزرگ و ۱۵۶ دستگاه پل کوچک اشاره کرد. طول مجموع پلهای بزرگ این پروژه ۲ هزار و ۸۰ متر میرسد و طول کل پلهای کوچک نیز یک هزار و ۱۵۶ متر اعلام شده است.
راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز ۲ دستگاه تونل به طول ۲ هزار و ۹۳۰ متر دارد و تعداد تقاطعهای آن به ۲۲ دستگاه میرسد.
برای این پروژه ریلی ۲ ایستگاه در نظر گرفته شده است.
ایستگاه راهآهن خاوران به مساحت ۲۳۰ هزار متر مربع و با سبک معماری مدرن و توجه به هنر غنی شهر تبریز در این بخش قرار داشته و به عنوان نماد ابر پروژه راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز شناخته میشود.
مساحت ساختمان اصلی آن ۳ هزار و ۶۶۵ مترمربع و مساخت کل ساختمانهای این ایستگاه ۹ هزار و ۷۵ متر است.
بخش سوم راهآهن میانه- بستان آباد - تبریز از ایستگاه خاوران تا ایستگاه فعلی راهآهن تبریز به طول ۲۷ کیلومتر که هدف ترانزیت به اروپا را محقق میکند در آینده نزدیک مورد بهرهبرداری قرار خواهد گرفت.
این بخش شامل ایستگاههای ایل گلی، ترمینال و تبریز میشود.
گفتنی است، استان آذربایجان شرقی به دلیل قرار گرفتن در مسیر کریدورهای مهم بینالمللی از اهمیت بالایی برخوردار است.
از پنج کریدور مهم در اتصال شرق آسیا به اروپا، سه کریدور مهم از ایران عبور میکند که راهآهن بستان آباد-خاوران یکی از بخشهای مهم این کریدورها است.
توسعه خطوط ریلی به منظور بهرهگیری هرچه بیشتر از جذب بار کشورهای خارجی و افزایش درآمدهای ترانزیتی یکی از برنامههای اصلی وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۴۰۲ است.