لیتیوم عنصر استراتژیک عصر جدید

می متالز - لیتیوم یک فلز به نسبت کمیاب با وزن مخصوص بسیار پایین است که در آب و حتی روغن به صورت معلق باقی می‌ماند.

به گزارش می متالز، این فلز سبک‌ترین فلز شناخته شده است که ترکیبات آن در سال۱۸۱۷ میلادی (۱۱۹۶ خورشیدی) از سوی یک زمین‌شناس سوئدی کشف شد و استحصال آن در سال ۱۸۵۵ میلادی (۱۲۳۴ خورشیدی) در حد چند گرم بود، به صورت یک کالای تجاری و بیشتر برای موارد پزشکی نیز مصرف داشت که در سال ۱۹۲۵ میلادی (۱۳۰۴ خورشیدی) از سوی شرکت آلمانی متالور گسل شافت به بازار جهانی عرضه شد.
در امریکا نیز این فلز در جنگ جهانی اول به وسیله شرکت فوت مینرال کمپانی به بازار عرضه شد. انتظار می‌رود استفاده از فلز لیتیوم در آینده‌ای نزدیک با رشد سریع روبه‌رو شود. دلیل این چشم‌انداز، کاربرد وسیع این فلز در باتری‌های لیتیومی و آلیاژهای هواپیماست. همچنین دیگر کاربرد لیتیوم در ساخت رآکتورهای هسته‌ای است. این صنعت به حجم زیادی از این فلز احتیاج دارد.
مصرف لیتیوم در گذشته فقط محدود به مصارف دارویی و شیمیایی بود اما امروز، ساخت باتری‌های لیتیومی و مصرف آن در تلفن‌های همراه، رایانه‌ها، صنایع هواپیمایی و رآکتورهای هسته‌ای، توسعه ساخت خودروهای هیبریدی و همچنین خودروهای برقی که باتری‌های چند صد کیلویی آنها نیاز به حجم زیادی فلز لیتیوم دارد، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا تولید و منابع تامین این فلز می‌تواند جوابگوی مصرف رو به رشد آینده باشد یا نه.
منابع معدنی شناخته شده فلز لیتیوم در جهان گوناگون است و تا چند دهه قادر به تامین ماده اولیه برای استحصال این فلز است اما مسئله مهم، استحصال لیتیوم خالص از این منابع است که با روش‌های مختلف و به نسبت پیچیده و هزینه‌بر انجام می‌شود.
منابع تامین لیتیوم، سنگ‌های آذرین پگماتیتی، شورابه‌ها، چشمه‌های آبگرم ژیزری و شورابه‌های چاه‌های نفت است و به میزان کمتر در برخی از رس‌‌ها وجود دارد. بیشتر معادن پگماتیتی در امریکا، کانادا و افریقا حاوی فلز لیتیوم هستند.
شورابه‌های امریکا و امریکای جنوبی نیز از دیگر منابع تولید به شمار می‌آیند. پگماتیت‌ها نیز حاوی سیلیکات‌های آلومینیوم لیتیوم‌دار از قبیل لپیدولیت، آمبلوگونیت و اسپودومن هستند که این کانی‌ها به طور معمول به همراه کواتز و فلدسپات پیدا می‌شوند. لیتیوم در آنها، حدود ۲ درصد وجود دارد و تولید لیتیوم از شورابه‌های جهانی ۲۵ درصد است. یک منبع لیتیوم باید دست‌کم یک صدم درصد محتوای لیتیوم داشته باشد که فرآوری آن از نظر اقتصادی به صرفه باشد.
منبع دیگری که می‌توان از آن لیتیوم استحصال کرد، بعضی از رس‌هاست که استحصال لیتیوم از آن جزئی است و در صورت نیاز بازار و کمبود تولید، از منابع دیگر این نوع رس‌ها نیز می‌توان لیتیوم استحصال کرد. به‌طور کلی می‌توان گفت در شرایط کنونی، ذخایر قابل استخراج جوابگوی مصرف هستند. درباره میزان ذخایر و مصرف فعلی فلز لیتیوم، ارقام متفاوتی ارائه شده است.
به نظر می‌رسد در پگماتیت‌ها و شورابه‌ها ذخیره ۳۷ میلیون تنی قابل قبول بوده و مصرف سالانه فعلی در حد ۳۷ هزار تن کربنات لیتیوم است که حاوی حدود ۶هزار و ۹۰۰ تن فلز لیتیوم است.
بر اساس پیش‌بینی‌ها، میزان مصرف لیتیوم برای باتری‌سازی تا سال ۲۰۲۷ میلادی (۱۴۰۶ خورشیدی) به ۲برابر مصرف فعلی افزایش می‌یابد.