گرهی که بعد از حدود سه دهه باز شد/ تیتان ارومیه در مسیر استحصال

به گزارش می‌متالز، تیتانیوم یا تیتان یک فلز واسطه براق نقره‌ای رنگ است که چگالی کم و مقاومت بالایی دارد؛ این فلز به شدت در برابر خوردگی در آب دریا، تیزآب سلطانی و کلر مقاوم بوده و همین امر ارزش آن را به شدت بالا برده است.
‌
می‌توان تیتانیوم را با آهن، آلومینیوم، وانادیوم و مولیبدن آلیاژ کرد تا ماده‌ای سخت‌تر و سبک‌تر بدست آورد که در ساخت سامانه‌های هوایی مانند موتور جت، موشک و فضاپیما، کاربرد‌های نظامی و فرایند‌های صنعتی، خودروسازی، کشاورزی و ساخت اندام‌های مصنوعی، درون‌کاشت‌های استخوانی، ابزار‌های دندانپزشکی و ریشه درمانی، برسازی درون‌کاشت دندانی، کالا‌های ورزشی، گوهرسازی و گوشی همراه کاربرد دارد.

در حال حاضر بخش مهمی از نیاز کشور به این ماده معدنی، از خارج از کشور تامین می‌شود، ولی استفاده بهینه از معدن تیتان با ظرفیت قابل توجه در ارومیه می‌تواند این ماده را از یک محصول وارداتی به یک محصول تولید داخل تبدیل کند.

تا پیش از دولت سیزدهم و البته راهبری‌های مدیریت عالی استان (استاندار آذربایجان غربی) روند استفاده از ظرفیت‌های معدنی از جمله تیتان ارومیه مغفول مانده بود و تنها به چند خبر در خصوص وضعیت معادن محدود می‌شد، اما پس از روی کار آمدن دولت مردمی، تلاش برای بهره مندی از معادن استان بیشتر شد و اینک شاهد تحقق آرزوی دیرینه مردم این منطقه با تعیین تکلیف معدن تیتان هستیم.

معدنی که در دهه ۷۰ کشف شده، ولی هنوز به نتیجه درآمدی نرسیده است

به نظر می‌رسد کشف این معدن مهم در دهه ۷۰ اتفاق افتاده باشد؛ در گشت و گذاری که برای بررسی موضوع تیتان ارومیه داشتم، به این خبر رسیدم که «یک معدن تیتان در ارومیه کشف شد»؛ این خبر مربوط به ۲۴ خرداد ۱۳۷۵ است که در آن به نقل از «علی قره باغیان» مدیرکل معادن و فلزات آن زمان آذربایجان غربی گفته شده از این معدن پس از فراوری حدود ۱۵۰ میلیون تُن کانسنگ، بیش از ۱۰ میلیون تُن فلز تیتان و افزون بر ۲ میلیون تُن فسفات استحصال خواهد شد.

البته بعد از این خبر، در هر دوره‌ای بنا به شرایط، برخی مسوولان از فعالیت برای استحصال این ماده معدنی در ارومیه خبر می‌دادند که هر بار به نتیجه نمی‌رسید و خبری از افتتاح این معدن نبود.

تا اینکه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و انتخاب معتمدیان به عنوان استاندار آذربایجان غربی، این مهم مورد توجه قرار گرفت و چندی پیش معتمدیان در جلسه شورای معادن استان بر حل و فصل سریع موضوع معدن تیتانیوم ارومیه تاکید و حتی برای آن ضرب الاجل تعیین کرد.

با این اقدام استاندار آذربایجان غربی و البته راهبری اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان، معدن تیتان ارومیه به یک کنسرسیوم سپرده شد که این کنسرسیوم، در سریعترین زمان ممکن روند استحصال این ماده معدنی و استفاده از این ظرفیت مهم را در دستور کار قرار خواهد داد.

سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیون یورویی در معدن تیتانیوم ارومیه

استاندار آذربایجان غربی چندی پیش در یک گفت وگوی خبری گفته بود، ۵۰۰ میلیون یورو در معدن تیتانیوم ارومیه سرمایه گذاری می‌شود.

معتمدیان با بیان اینکه با تدابیر دولت سیزدهم و مدیریت استان، موانع پیش روی سرمایه گذاری در این خطه از کشور برداشته شده است، افزود: علاوه بر ده‌ها میلیارد تومان سرمایه گذاری که از طریق بخش خصوصی در استان جذب شده، زمینه سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیون یورویی یک کنسرسیوم داخلی در بزرگترین معدن تیتانیوم کشور و منطقه نیز فراهم شده است.

وی تاکید کرد: این سرمایه گذاری سه ساله خواهد بود و قرار است فلز تیتانیوم در ارومیه تولید شود.

معتمدیان با بیان اینکه آذربایجان غربی صاحب یکی از ذخایر بزرگ تیتانیوم است، گفت: در گذشته روی این امر سرمایه گذاری نشده بود، ولی اکنون مقدمات سرمایه گذاری در این بخش فراهم شده است.

و بالاخره تفاهم نامه امضا شد

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی با اشاره به اینکه روند اجرایی آغاز به کار معدن تیتان ارومیه به زودی آغاز می‌شود، گفت: در صورت بهره برداری کامل از این معدن مهم، بیش از نصف نیاز کشور به این ماده معدنی مهم تامین خواهد شد.

عبدالحمید سرتیپی از امضای تفاهم‌نامه تعیین تکلیف معدن تیتان ارومیه خبر داد و افزود: طبق این توافق، در مرحله نخست ۵۰۰ میلیون یورو برای استخراج و احداث کارخانه استحصال تیتان در ارومیه هزینه خواهد شد.

وی درباره نیاز کشور به این ماده مهم معدنی اظهار کرد: در حال حاضر نیاز به تیتان در کشور برای استفاده در صنایع هوا فضا، کاغذسازی، پلاستیک‌سازی، رنگ، سرامیک و جوهرسازی ۱۴۰ هزار تن در سال است که برای واردات آن ۶۰۰ ملیون دلار ارز از کشور خارج می‌شود.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی ادامه داد: با راه اندازی و بهره برداری از معدن تیتان ارومیه بیش از نیمی از نیاز کشور به این ماده معدنی مهم تامین خواهد شد.

سرتیپی اضافه کرد: ظرفیت تخمینی این معدن ۵۶ میلیون تُن با عیار ۶ درصد است و این میزان ذخیره معدنی تیتان در ۲۵ سال استخراج خواهد شد.

وی ظرفیت اشتغال این معدن را هم قابل توجه عنوان کرد و گفت: با اجرای این طرح، یک‌هزار و ۵۰۰ نفر به صورت مستقیم مشغول به کار خواهند شد و با اجرای طرح‌های پایین دستی، این تعداد افزایش خواهد یافت.

سرتیپی یادآور شد: در صدد هستیم عملیات اجرایی این طرح را در کمتر از ۲ ماه آینده شروع کنیم و به‌زودی تجهیز کارگاه برای استخراج تیتان و احداث کارخانه استحصال صورت می‌گیرد.

معدن تیتانیوم قره‌آغاج ارومیه در ۳۷ کیلومتری شهر ارومیه در منطقه صومای برادوست و ۲ کیلومتری شمال روستای قره آغاج واقع شده است.

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) آذربایجان غربی