اغراق در انقلاب تکنولوژیک

به گزارش می‌متالز، با‌این‌حال بررسی‌های جدید حاکی از آن است که بازار‌های مالی این انتظارات را تایید نمی‌کنند و انتظار زیادی از شتاب گرفتن رشد ناشی از هوش مصنوعی را در حداقل یک افق زمانی ۳۰ تا ۵۰ساله ندارند. برای قضاوت میان این دو دیدگاه می‌توان از تاریخ نیز بهره برد؛ تاریخچه پیشرفت‌های تکنولوژیک حاکی از آن است که حتی انقلاب صنعتی نیز ناشی از عوامل متعددی بوده و هیچگاه یک تکنولوژی به‌تن‌هایی نتوانسته به رشد سریعی در اقتصاد بینجامد. البته هیچ‌کس قادر نیست آینده را با گذشته پیش‌بینی کند و در نهایت تمام تحلیل‌ها به درجاتی از احتمال وابسته است. اما مهم‌ترین سوال افراد که با نگرانی آن را مطرح می‌کنند، درباره اثر هوش مصنوعی بر شغل آن‌ها در آینده است؛ مطالعات ناامیدکننده و ترسناکی در این زمینه وجود دارد، اما با بررسی تاریخچه تکنولوژی‌های نو می‌توان دریافت که این‌گونه تحلیل‌ها جدید نیستند و معمولا با اشتباهات بزرگی همراه بوده‌اند.

بازار داغ هوش مصنوعی

هوش مصنوعی به یکی از سوژه‌های ثابت رسانه‌ها تبدیل شده است. بسیاری بر این باورند که عصر هوش مصنوعی تولیدکننده فرارسیده و پیشرفت روزافزون این تکنولوژی این نظر را تقویت می‌کند. همین مساله موجب شده بسیاری توقعات بزرگی از هوش مصنوعی داشته باشند. برای مثال تحقیقات جدید بانک گلدمن ساکس نشان می‌دهد که «به‌کارگیری گسترده هوش مصنوعی درنهایت می‌تواند باعث افزایش ۷درصدی یا تقریبا ۷تریلیون دلاری تولید ناخالص داخلی سالانه جهانی در یک دوره ده‌ساله شود». از سوی دیگر مطالعات آکادمیک حاکی از آن است که هوش مصنوعی منجر به افزایش سه‌درصدی رشد سالانه بهره‌وری نیروی کار در شرکت‌هایی می‌شود که از این فناوری استفاده می‌کنند، که نشان‌دهنده افزایش عظیم درآمد در طی سال‌های متمادی است.

نظر متفاوت بازار‌های مالی

بازار‌های مالی به کم‌اثرتر بودن این تکنولوژی نوظهور اشاره می‌کنند. در سال گذشته، قیمت سهام شرکت‌های درگیر در حوزه هوش مصنوعی پایین‌تر از میانگین جهانی بوده است، اگرچه در ماه‌های اخیر قیمت این سهم‌ها افزایش یافته است. نرخ بهره سرنخ دیگری است. اگر مردم تصور می‌کردند که این فناوری فردا همه را ثروتمندتر می‌کند، نرخ بهره افزایش می‌یابد، زیرا نیاز به پس‌انداز کاهش می‌یابد. با این حال، از زمان شروع تبلیغات در مورد هوش مصنوعی در ماه نوامبر، نرخ‌های بهره بلندمدت کاهش یافته است. محققان از این مشاهدات نتیجه می‌گیرند که بازار‌های مالی «انتظار زیادی از شتاب رشد ناشی از هوش مصنوعی را در حداقل یک افق زمانی ۳۰ تا ۵۰ساله ندارند».

قضاوت بر اساس تاریخ

این دو نظر متفاوت درباره آینده هوش مصنوعی موجب سردرگمی می‌شود. در نهایت باید معیاری وجود داشته باشد که بر اساس آن یکی از این این دو دیدگاه را بتوان بر دیگری ارجح دانست. توجه به تاریخچه رشد تکنولوژی و اثراتی که بر رشد اقتصادی بر جای گذاشته می‌تواند مفید باشد. به طور کلی شناسایی موردی که در آن رشد یک تکنولوژی موجب رشد چشمگیری در اقتصاد شده باشد بسیار دشوار است. حتی در مورد انقلاب صنعتی اواخر دهه ۱۷۰۰، که بسیاری از مردم معتقدند نتیجه اختراع ناگهانی ماشین ریسندگی بود، درواقع به دلیل گرد هم آمدن عوامل مختلفی از جمله استفاده روزافزون از زغال‌سنگ، حقوق مالکیت باثبات‌تر، ظهور اخلاق علمی و مواردی از این دست به وجود آمد. البته، هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت پیش‌بینی کند که یک فناوری اساسا غیرقابل‌پیش‌بینی مانند هوش مصنوعی انسان را به کجا می‌برد.

هوش مصنوعی مشاغل را درو می‌کند؟

مهم‌ترین نگرانی نسبت به هوش مصنوعی همچنان از بین بردن مشاغل است. بسیاری از شاغلان با نگرانی اخبار مربوط به هوش مصنوعی را دنبال می‌کنند. برخی مطالعات جدید نیز بر این نگرانی‌ها صحه می‌گذارند و پیش‌بینی می‌کنند که هوش مصنوعی تاثیر عمیقی بر بازار کار بر جای خواهد گذاشت. با‌این‌حال این اولین بار نیست که اقتصاددانان پیش‌بینی‌های ناامیدکننده از اقتصاد ارائه می‌دهند. در دهه ۲۰۰۰ بسیاری از تاثیرات برون‌سپاری بر وضعیت کارگران کشور‌های ثروتمند جهان می‌ترسیدند.

در سال ۲۰۱۳، دو نفر در دانشگاه آکسفورد مقاله‌ای منتشر کردند که به طور گسترده مورداستناد قرار گرفت و نشان می‌داد اتوماسیون می‌تواند ۴۷درصد از مشاغل آمریکایی را در دهه بعدی یا دوره‌‎ای طولانی‌تر از بین ببرد. حتی برخی دیگر معتقد بودند در صورت عدم وقوع بیکاری، مشاغل با درآمد بالا جای خود را به مشاغل با درآمد پایین می‌دادند. اما آنچه در واقعیت اتفاق افتاد همه را غافلگیر کرد. در دهه گذشته متوسط نرخ بیکاری در اقتصاد‌های پیشرفته جهان تقریبا نصف شده است. سهم افراد در سن کار در اشتغال در بالاترین حد خود قرار دارد. کشور‌هایی مانند ژاپن، سنگاپور و کره جنوبی با بالاترین نرخ اتوماسیون و استفاده از ربات کمترین بیکاری را دارند. مطالعه اخیر اداره آمار کار آمریکا نشان داد که در سال‌های اخیر مشاغلی که به عنوان «در معرض خطر» فناوری‌های جدید طبقه‌بندی می‌شوند، «هیچ گرایش عمومی به از دست دادن سریع مشاغل نشان نمی‌دهند». معیار‌های رضایت شغلی در طول دهه ۲۰۱۰ افزایش یافت. در بیشتر دهه گذشته، فقیرترین آمریکایی‌ها رشد دستمزد سریع‌تری نسبت به ثروتمندترین‌ها داشته‌اند. باید توجه داشت که از بین بردن مشاغل از سوی تکنولوژی‌های جدید با سرعتی کمتر از تصور کاهش می‌یابد. اما به نظر می‌رسد هوش مصنوعی در نهایت برخی مشاغل و کسب‌وکار‌ها را برای همیشه بایگانی می‌کند.

باخت غول‌های تکنولوژی

یادداشت درزکرده مهندس گوگل به گمانه‌زنی‌ها درباره آینده هوش مصنوعی و قدرت شرکت‌های بزرگ تکنولوژی در این حوزه جان دوباره بخشید. این یادداشت که روز پنجشنبه انتشار یافت، از سوی سخنگوی شرکت گوگل صحتش تایید شد؛ اما سخنگوی گوگل گفت که این نظر یک کارمند ارشد این شرکت است و نظرات دیگران را منعکس نمی‌کند.

یادداشت این مهندس گوگل ادعا می‌کند که شرکت‌های بزرگ عرصه فناوری به سرعت در حال از دست دادن مزیت خود در فناوری هوش مصنوعی هستند و هوش مصنوعی با دسترسی باز به‌سرعت در حال پیشرفت است. شرکت‌های بزرگ حوزه فناوری سال‌ها سرمایه و زمان زیادی را صرف توسعه هوش مصنوعی کردند، اما به نظر می‌رسد مدل‌های هوش مصنوعی دسترسی آزاد به‌سرعت در حال از بین بردن مزیت‌های خاص شرکت‌های بزرگ حوزه فناوری هستند، به طوری که در حال حاضر به نظر می‌رسد آن انحصاری که پیش‌تر بیم آن می‌رفت قرار نیست هیچ‌گاه رخ دهد. به نظر می‌رسد در حالی که دغدغه دیروز در برابر هوش مصنوعی، قابلیت‌های انحصاری و گسترده شرکت‌های حوزه تکنولوژی بود، امروز پیش‌بینی می‌شود که این شرکت‌ها از رقبای بسیار کوچک‌تر خود شکست بخورند.

منبع: دنیای اقتصاد