از حیاط‌خلوت دولت چه خبر؟

به گزارش می‌متالز، این در حالی است که دو تحقیق و تفحص از شستا در ادوار گذشته انجام شده، اما گزارش آن در صحن علنی قرائت نشده است؛ سرنوشتی که به نظر می‌رسد گریبان سومین تحقیق و تفحص از شستا را هم گرفته و تاکنون گزارش این تحقیق و تفحص در صحن علنی مجلس قرائت نشده است. در ادامه انتقادات از نحوه عملکرد شستا روز گذشته صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای پاسخ به سوال مجتبی محفوظی، نماینده آبادان پیرامون علت بی‌برنامگی در شرکت شستا و تاپیکو در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد. اما در نهایت دفاعیات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نتوانست نماینده سوال‌کننده را قانع کند و نماینده سوال‌کننده اعلام کرد که این سوال را به رای می‌گذارد. بر این اساس سوال محفوظی از وزیر به رای مجلس گذاشته شد و نمایندگان با ۱۳۳ رای موافق، ۷۵ رای مخالف و ۵ رای ممتنع از مجموع ۲۲۸ نماینده حاضر در مجلس از توضیحات وزیر قانع شدند.

در مسیر ناکجاآباد

مجتبی محفوظی، نماینده آبادان در مجلس با اشاره به جلسه سوال از وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، گفت: شستا با فرمانی که پیش می‌رود به سمت ناکجاآباد قدم بر می‌دارد و در این شرایط عاقبت و آینده خوبی برای شستا متصور نیستیم. روز گذشته نیز من وظیفه‌ام را انجام دادم. مجلس با لابی‌گری قانع شد. روز گذشته شاهد گسیل نفرات متعدد به مجلس بودیم. هر کدام از این معاونین پیش ۵ نماینده می‌رفتند و رای آن‌ها را تغییر می‌دادند و نماینده در رودربایستی قرار می‌گرفت. او مدعی شد: آقای وزیر بیش از ۳۰ تا ۴۰ واسطه فرستادند تا سوال منتفی شود و در این شرایط قطعا برای تغیر رای تک تک نمایندگان افرادی را فرستاده‌اند و رای را برگرداندند.

روز گذشته مجلس در رای به وزیر نمره قبولی نگرفت و کارت زرد حق وزیر محترم کار، رفاه و تامین اجتماعی بود، اما حاصل نشد. این نماینده مجلس با اشاره به وضعیت شستا، تاکید کرد: برای مثال در پتروشیمی آبادان هزینه تمام شده پی‌وی‌سی که تولید می‌کنند، از قیمت فروش آن بیشتر است، پی‌وی‌سی را در انبار‌ها نگه می‌دارند که تخفیف بخورد و خارج از بورس آن را بفروشند، چون فروش خارج از بورس در اختیار خود آن‌ها است. از سوی دیگر در فروش اوره از پتروشیمی مسجد سلیمان هم تخلف گسترده‌ای صورت گرفته است و رانت‌هایی در کار بود و اوره را به امارات فروختند.

محفوظی خاطرنشان کرد: همچنین در خصوص مدیران، آقای مرتضوی تاکنون نتوانسته اقدامی انجام دهد. یعنی نتوانسته برخی از مدیران را تغییر دهد و این بزرگ‌ترین ضعف برای یک وزیر است که نتواند زیرمجموعه خود را جابه‌جا کند. این درحالی است که وزیر کار از عملکرد بسیاری از مدیران شستا راضی نیست، اما نمی‌تواند آن‌ها را جابه‌جا کند. بسیاری از مدیران در پتروشیمی غیر‌بومی هستند و خیلی از هیات مدیره‌ها تخصص آن جایگاه را ندارند.

دست درازی به منافع کارگر

همچنین سمیه محمودی، دبیر هیات تحقیق و تفحص از شستا، با انتقاد از وضعیت شستا، گفت: شستا حیاط‌خلوتی برای دولت است. شستا برای کارفرما و کارگر است و از منابع کارگر ایجاد شده، اما به‌جای آنکه بتواند مدافع منافع کارگران باشد، حیاط‌خلوتی نه برای این دولت بلکه برای همه دولت‌ها بوده است. هیات‌مدیره شرکت‌های شستا حقوق‌های نجومی می‌گیرند و شاهد موضوعات مختلفی هستیم که دست درازی به منافع کارگر است. او با اشاره به تحقیق و تفحص از شستا، تاکید کرد: هیات رئیسه هیات تحقیق و تفحص از شستا مشخص شد، اما متاسفانه خبری از آن نیست و آقای خضریان به عنوان رئیس تحقیق و تفحص از شستا باید پاسخ دهند که چرا خبری از این تحقیق و تفحص نیست.

این عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس ادامه داد: تحقیق و تفحص از شستا را خیلی وقت بود که درخواست داده بودیم و سال گذشته به تصویب رسید و هیات رئیسه آن هم تشکیل شد، اما جلسه‌ای تشکیل نشد و پیگیری هم انجام نشد که آقای خضریان باید در این خصوص پاسخگو باشند. محمودی تصریح کرد: شرکت‌های شستا سود‌ده نیستند و تنها یکسری افراد با سفارش آقایان در جایگاهی قرار گرفتند و حقوق‌های نجومی می‌گیرند. اگر شرکت‌های زیرمجموعه شستا به بخش خصوصی سپرده شود می‌تواند کشور را از برخی جهات نجات دهند، اما متاسفانه کاری در این شرکت‌ها انجام نمی‌شود. مجموعه شستا بسیار بزرگ است و حتی می‌توان گفت که به اندازه یک وزارتخانه است.

او با اشاره به جلسه سوال از وزیر کار در خصوص علت بی‌برنامگی در شرکت شستا و تاپیکو، گفت: من از پاسخ‌های وزیر کار قانع نشدم و رای منفی دادم. اما جالب است که آقای خضریان که رئیس تحقیق و تفحص از شستا بود اعلام می‌کرد که از پاسخ‌های وزیر قانع شده است. البته جالب است که تحقیق و تفحص از شستا کاری به این دولت ندارد و مربوط به دولت قبل است، باید از ایشان پرسید که چرا تحقیق و تفحص را رها کردید.

لایه‌های چندگانه مدیریتی

الله‌وردی‌ دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز گفت: شستا یک نهاد عمومی غیر‌دولتی است، اما در واقع به این شکل نیست و دولت مدیران این شرکت را عزل و نصب می‌کند. متاسفانه شستا حیاط خلوت است و بودجه عظیمی دارد. شستا جزو شرکت‌های درآمد-هزینه است. درآمدی که شستا دارد بیش از نصف بودجه عملیاتی کشور است. او ادامه داد: در سال ۱۴۰۱، بودجه شستا بیش از هزار هزار میلیارد تومان بود؛ در حالی‌که بودجه کشور در آن سال ۱۸۰۰ همت بود. اما خروجی شستا چیست؟ درآمدی که برای شستا هزینه می‌شود باید خروجی آن ۳۰ تا ۴۰ درصد سود باشد و برای کشور ارزش افزوده داشته باشد. اما متاسفانه در بدنه شستا فرسودگی وجود دارد و شاهد لایه‌های چندگانه مدیریتی در شرکت‌های زیر‌مجموعه شستا هستیم.

تعداد زیادی از شرکت‌های زیر مجموعه شستا زیان‌ده هستند، اما هنوز به فعالیت خود ادامه می‌دهند و بر این فعالیت اصرار دارند. این عضو کمیسیون صنایع و معادن تاکید کرد: تخلفات آشکار و پنهانی در شستا وجود دارد و این یک مجموعه‌ای است که سالانه حدود ۱۲۰۰همت درآمد دارد و ۹۰ درصد آن را هزینه می‌کند و خروجی ندارد. این رقم را اگر در بانک بگذاریم حدود ۳۰۰ میلیارد تومان سود به آن تعلق می‌گیرد، اما این سود را هم از شستا شاهد نیستیم. دهقانی افزود: شستا نیاز به بازنگری از نظر مدیریتی و ساختاری دارد. سرمایه هنگفت اقتصادی و صنعتی و زیر‌ساخت‌ها در دست شستا است، اما کارآمد نیستند. در شستا نیاز به به‌کارگیری مدیران توانمند داریم.

از سوی دیگر غنی‌نظری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرد: شستا به صورت جزیره‌ای اداره می‌شود و به کسی پاسخگو نیستند. روز گذشته سوالی از وزیر کار پرسیده شد، اما ما از صحبت‌های وزیر به نتیجه‌ای نرسیدیم و قانع نشدیم. سیستم مدیریتی، سرمایه‌گذاری و هزینه شستا مشخص نیست و نارضایتی در آنجا زیاد است.

منبع: دنیای اقتصاد