تنظیم بازار با هزار خودروی خارجی؟

‌می‌متالز - ترخیص خودرو‌های خارجی از گمرکات کشور در حالی طبق ادعای مسوولان کمی سرعت گرفته که به نظر می‌رسد با توجه به تعداد اندک این خودروها، عرضه‌شان به بازار سبب کاهش قیمت نخواهد شد و احتمال دپوی آن‌ها نیز بالاست. تقریبا یک سال از ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو می‌گذرد، با‌این‌حال تعداد خودرو‌های واردشده بسیار کمتر از انتظار و وعده‌های وزارت صمت بوده است. قرار بود تا انتهای خرداد امسال ۲۰۰هزار دستگاه خودرو وارد کشور شود، با‌این‌حال گفته می‌شود تعداد کل خودرو‌های وارد‌شده به گمرکات حتی به ۱۰هزار دستگاه نیز نمی‌رسد.

به گزارش می‌متالز، مساله دیگری که واردات خودرو با آن مواجه است، به ترخیص قطره‌چکانی خودرو‌ها از گمرکات مربوط می‌شود. درحالی‌که چند هزار دستگاه خودرو به گمرکات کشور رسیده، این خودرو‌ها به صورت قطره‌چکانی ترخیص می‌شوند. نکته دیگر اینجاست که در این مدت ترخیص خودرو‌ها معمولا به واسطه حضور مستقیم رئیس سازمان ملی استاندارد در گمرکات کشور انجام شده؛ گویی تا وی به گمرک نرود و شخصا در جریان خودرو‌های وارد‌شده قرار نگیرد، خودرویی ترخیص نمی‌شود. به عنوان مثال، مهدی اسلام‌پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد، اوایل مرداد با حضور در گمرک غرب تهران در جریان وضعیت خودرو‌های وارداتی قرار گرفت و پس از آن خبر رسید که بخشی از خودرو‌های حاضر در آنجا ترخیص می‌شود.

وی همچنین دیروز از گمرکات هرمزگان بازدید کرد و خبر از ترخیص هزار دستگاه خودرو داد. برخی مسوولان معتقدند ترخیص حتی هزار دستگاه خودرو بر تنظیم بازار اثر می‌گذارد، حال آنکه نیاز بازار بسیار بیشتر است و بعید به نظر می‌رسد هزار دستگاه یا دوهزار دستگاه و حتی چند هزار دستگاه خودروی خارجی بتواند قیمت‌ها را بشکند. هرچند اصل ماجرای ترخیص خودرو‌ها از گمرک نکته مثبتی است، اما باید دو مساله را در نظر گرفت. نخست اینکه چرا هماهنگی لازم بین نهاد‌های مختلف برای ترخیص سریع خودرو‌های وارداتی وجود ندارد؟ چرا ترخیص خودرو‌ها به‌نوعی به حضور رئیس سازمان ملی استاندارد در گمرکات گره خورده، درحالی‌که می‌توان به واسطه ایجاد هماهنگی‌های لازم، پروسه ترخیص را به صورت سیستمی و در کمترین زمان ممکن عملی کرد؟

نکته دوم اینجاست که ترخیص قطره‌چکانی خودرو‌های خارجی حاضر در گمرکات کشور کمک خاصی به تنظیم بازار خودرو نمی‌کند و حتی شاید نتیجه عکس هم بدهد. هدف سیاستگذار از واردات خودرو، تنظیم بازار بود و برای تحقق این هدف اولا باید خودرو در تعداد بالا وارد شود و ثانیا ترخیص تا حد امکان به‌سرعت انجام شود. اما در‌حال‌حاضر هیچ‌کدام از این دو پیش‌شرط لحاظ نشده و نه خودرو در تعداد بالا به گمرکات آمده و نه روند ترخیص مناسب است؛ بنابراین با توجه به عطش بازار، بسیار بعید است عرضه این تعداد اندک خودرو به بازار بتواند تاثیر خاصی بر بازار گذاشته و قیمت را کاهشی کند. حتی این امکان نیز وجود دارد که با توجه به تعداد اندک خودرو‌های واردشده، این خودرو‌ها پس از عرضه دپو شوند و این اتفاق می‌تواند قیمت آن‌ها را در بازار بالا ببرد.

از طرفی، تعداد اندک خودرو‌های خارجی جدید ممکن است سبب شود قیمت آن‌ها در بازار (با توجه به کمبود این خودروها) بسیار بالا از آب در‌بیاید و نه‌تن‌ها به کاهش قیمت مدل‌های قدیمی منجر نشود، بلکه قیمتشان را تحریک نیز بکند. از همین رو تنظیم بازار خودرو از مسیر واردات وقتی اتفاق می‌افتد که خودرو‌های خارجی در تعداد بالا وارد شوند و از طرفی در گمرک معطل نشوند؛ روندی که فعلا شاهد آن نیستیم.

منبع: دنیای اقتصاد