به گزارش میمتالز، لیتیوم فلزی نرم و نقرهای رنگ است و کمترین چگالی را در بین تمام فلزات دارد. این فلز به شدت با آب واکنش نشان میدهد. این فلز به صورت جامد در طبیعت وجود ندارد، اما به مقدار کم در تقریبا تمام سنگهای آذرین و در آبهای بسیاری از چشمههای معدنی ترکیب شده است. اسپودومن، پتالیت، لپیدولیت و آمبلیگونیت مهمترین کانیهای حاوی لیتیوم هستند. در شیلی از آب نمکهایی که وقتی با کربنات سدیم تصفیه میشوند، کربنات لیتیوم حاصل میشود، لیتیوم تولید میکنند. مهمترین کاربرد لیتیوم در باتریهای قابل شارژ تلفن همراه، لپ تاپ، دوربینهای دیجیتال و وسایل نقلیه الکتریکی است. رشد سریع مصرف لیتیوم، ناشی از تقاضای خودروهای الکتریکی است.
لیتیوم اغلب به دلیل نقش پررنگ آن در ساخت وسایل نقلیه الکتریکی به عنوان «طلای سفید» شناخته میشود. با توجه به اینکه چند کشور متعهد به حذف تدریجی خودروهای جدید با موتورهای بنزینی و دیزلی تا سال ۲۰۴۰ هستند، رشد اخیر در استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی (EV) باعث رونق جهانی تقاضای لیتیوم شده است. پیشبینی میشود که مصرف جهانی لیتیوم به دلیل رشد زیاد مصرف در باتریهای قابل شارژ، با سرعت بالا به رشد خود ادامه دهد. پیشبینی میشود مصرف جهانی لیتیوم از ۸۱۴ هزار تن به ۱۳۵۰ هزارتن در دوره چشمانداز (۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵) برسد. تقاضای در حال رشد در بخش باتری به دلیل استفاده از لیتیوم برای باتریهای خودروهای الکتریکی (EV) است. انتظار میرود تقاضای خودروهای الکتریکی سهم فزایندهای از کل تقاضای لیتیوم را به خود اختصاص دهد که دلیل آن افزایش نفوذ خودروهای الکتریکی است. همچنین انتظار میرود فروش جهانی خودروهای برقی از ۱۴درصد به ۲۵درصد از کل فروش خودرو در طول دوره چشمانداز (از ۱۱میلیون به ۲۳ میلیون خودرو در سال) افزایش یابد که نشاندهنده سطح بالای حمایت از سیاست انرژی سبز در سراسر جهان است. به طور کلی، تقاضا در بخش باتری (به استثنای خودروهای برقی) ۲۳درصد از تقاضای لیتیوم را در سال ۲۰۲۲ تشکیل داده است و انتظار میرود تا سال ۲۰۲۵، ۱۵درصد در سال رشد کند. استفاده از لیتیوم همچنین با رشد پایدار در زمینه تقاضای صنعتی از جمله سرامیکها که به خوبی تثبیت شدهاند، پشتیبانی میشود. کارشناسان عقیده دارند، تقاضای صنعتی برای لیتیوم در طول ۳ سال منتهی به ۲۰۲۵، مطابق با روند رشد تاریخی، ۲/۲ درصد در سال رشد داشته باشد.
کشورها پس از جنگ جهانی دوم به تولید مقادیر قابل توجهی لیتیوم با حجم سالانه به طور متوسط ۵۰۰۰ تن بین سالهای ۱۹۵۵ و ۱۹۸۰ پرداختند. ایالات متحده تا سال ۱۹۹۵ بزرگترین تولید کننده لیتیوم بود و پس از آن زیمبابوه و استرالیا قرار داشتند. از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰، شیلی با رونق معدن لیتیوم Salar de Atacama، بزرگترین منطقه نمکی این کشور، به تولیدکننده اصلی تبدیل شد. تولید لیتیوم بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰ به طور پیوسته رشد کرد و از ۹۵۰۰ تن به ۲۸۰۰۰ تن رسید. اما ظهور باتریهای قابل شارژ و وسایل نقلیه الکتریکی موج جدیدی از تقاضا را به همراه آورد و به افزایش نمایی تولید دامن زد. به همین دلیل، تولید لیتیوم بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ بیش از دو برابر شد و از ۴۰۰۰۰ تن به ۸۶۳۰۰ تن رسید. پیشبینی میشود که تولید جهانی لیتیوم که با افزایش سریع تقاضای جهانی ناشی از حرکت به سمت انرژیهای پاک و قیمتهای بالای ناشی از کسری بازار لیتیوم در سالهای اخیر تحریک شده است، به رشد سریع خود ادامه دهد. همچنین پیشبینی میشود که تولید لیتیوم جهان از ۷۳۷ هزارتن به ۱۴۷۲ هزارتن در دوره ۲۰۲۲-۲۰۲۵ افزایش یابد. این افزایش در نتیجه افزایش سرمایهگذاری در استخراج از طریق آب نمک و استخراج سنگهای سخت از جمله اسپودومن و لپیدولیت خواهد بود. برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد لیتیوم، سرمایهگذاری جهانی در تصفیه لیتیوم باید افزایش یابد. افزایش استخراج منابع لیتیوم منعکس کننده تولید بیشتر در تمام کشورهای تولیدکننده اصلی در کنار افزایش سطح تولید برخی تولیدکنندگان کوچکتر است. عدم قطعیت اصلی برای این پیشبینی به اطلاعیههای اخیر دولتهای شیلی و چین مربوط میشود. اعلامیههای بعدی این دولتها ممکن است تاثیر مهمی بر رشد استخراج جهانی لیتیوم داشته باشد. در سال ۲۰۲۲ استرالیا با سهم ۵۰درصدی، پیشتاز استخراج جهانی لیتیوم بوده است. انتظار میرود شیلی (دومین منبع بزرگ استخراج لیتیوم) در آینده شاهد رشد بیشتری در تولید لیتیوم باشد. پیشبینی میشود که استخراج لیتیوم شیلی از ۱۶۱ هزارتن به ۲۳۶ هزارتن در دوره ۵ساله افزایش یابد. در حالی که شیلی برنامههای خود را برای ملی کردن صنعت لیتیوم در آوریل ۲۰۲۳ اعلام کرد، دولت اعلام کرده است که نسبت به قراردادهای قبلی متعهد خواهد بود. در نتیجه، فرض بر این است که این اعلامیه تا سال ۲۰۲۵ تاثیر مهمی بر تولید نخواهد داشت. عرضه جهانی لیتیوم نه تنها در حال افزایش است، بلکه در حال متنوع شدن نیز است که منعکسکننده تلاش دولتها برای تامین امنیت مواد معدنی حیاتی از جمله لیتیوم است. برای لیتیوم، ظرفیت تصفیه جهانی نسبتا متمرکزتر از استخراج است. افزایش ظرفیت تصفیه لیتیوم در چین و شیلی منجر به افزایش لیتیوم تصفیه شده میشود. با این حال، توسعه بیشتر برای کشورهایی مانند آرژانتین، استرالیا و ایالاتمتحده دیده میشود. پیشبینی میشود چین حدود ۶۰ درصد از تولید لیتیوم تصفیه شده جهان را در نتیجه سرمایهگذاری برای ایجاد ظرفیت تصفیه بیشتر حفظ کند. در بخش عرضه از طریق بازیافت نیز تخمین زده میشود بازیافت ۲ تا ۳ درصد از عرضه لیتیوم را تا سال۲۰۲۵ پوشش دهد.
قیمت لیتیوم در سال ۲۰۲۲ به طور چشمگیری افزایش یافت، زیرا تقاضای جهانی از عرضه پیشی گرفت. این افزایش به دلیل سرعت بیسابقه رشد تقاضای خودروهای برقی در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ بود. این در تضاد مستقیم با دو سال قبل بود. رشد ناکافی در فروش جهانی خودروهای برقی طی سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ باعث شد تولید لیتیوم از تقاضا پیشی بگیرد و منجر به افزایش موجودیهای لیتیوم و کاهش شدید قیمت لیتیوم در آن سالها شد. قیمتهای نامطلوب در آن دوره منجر به ورشکستگی چند معدن شد. علاوه بر این، رکود در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ انگیزه کمتری برای سرمایهگذاری در بخش عرضه لیتیوم ایجاد کرد و به پیشی گرفتن تقاضای جهانی از عرضه جهانی در سالهای اخیر کمک کرد. در سال ۲۰۲۲، قیمت نقدی اسپودومن به طور متوسط ۴۳۶۸ دلار در هر تن بود که بسیار بالاتر از میانگین قیمتی ۶۷۱ دلار در هر تن طی ۳ سال منتهی به ۲۰۲۱ بوده است. قیمت نقدی لیتیوم هیدروکسید در سال ۲۰۲۲ به طور متوسط ۶۹۳۷۰ دلار در هر تن بود که به طور چشمگیری بالاتر از میانگین قیمتی ۱۲۱۶۳ دلار در هر تن طی ۳ سال منتهی به ۲۰۲۱ است. پیشبینی میشود که قیمتها در سال ۲۰۲۳ همچنان بالا باقی بمانند، سپس در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به میزان قابل توجهی کاهش یابد، زیرا عرضه لیتیوم پاسخگو تقاضا خواهد شد. در مجموع پیشبینی میشود قیمت لیتیوم کاهش یابد، اما این کاهش به اندازه سطوح پایین مشاهده شده در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ نخواهد بود. همچنین پیشبینی میشود که میانگین قیمت اسپودومن در سال ۲۰۲۳ اندکی افزایش یابد (به حدود ۴۳۵۷ دلار در هر تن) و سپس در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ کاهش یابد. انتظار میرود قیمت نقدی لیتیوم هیدروکسید با سرعت بیشتری کاهش یابد و در سال ۲۰۲۳ به حدود ۴۶۷۴۶ دلار رسیده و سپس به حدود ۳۵۴۱۶ دلار در هر تن در سال ۲۰۲۴ و ۳۰۳۵۷ دلار در هر تن در سال ۲۰۲۵ کاهش یابد. /منبع: ماهنامه تحلیلی کارخانه
منابع:
MINING.COM
گزارش معادن استرالیا