به گزارش میمتالز، نخستین ذخیرهگاه معدنی نیترات کشور در بخش محروم دیشموک کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۸۰ توسط وزارت صنایع و معادن وقت کشف شد و از طریق رسانههای همگانی درباره وجود ماده کمیاب نیترات پتاسیم لیراب به مردم و جامعه اطلاع رسانی شد.
کشورهای آمریکا، چین و شیلی دارای بیشترین ذخیره ماده معدنی راهبردی نیترات در جهان هستند.
شماری از مردم بخش دیشموک از توابع شهرستان کهگیلویه و بویراحمد در تیرماه سال ۱۳۸۵ در نامهای به رییس جمهور وقت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، خواستار بهرهبرداری از معدن نیترات پتاسیم لیراب دیشموک شدند.
حجم ذخیره معدن نیترات دیشموک بیش از یک میلیون تن با عیار ۸.۱ درصد برآورد شده است.
نیترات ماده معدنی مهمی است که در حوزههای مختلفی از جمله صنعت نفت و گاز، پالایشگاه ها، صنایع داروسازی و دستگاههای سرمایشی و تهویه مطبوع کاربرد دارد.
به گفته کارشناسان پایداری این معدن حدود ۳۰۰ سال تخمین زده میشود.
«علیرضا نوروزی» روز سهشنبه در این رابطه، اظهار کرد: در راستای ایجاد اشتغال و توسعه پایدار منطقه در سال ۱۳۸۷ این معدن به پیمانکاری واگذار شد.
وی افزود: پس از گذشت این همه سال پیمانکار این پروژه کار را رها کرد و با اینکه یک سری تجهیزات هم خریداری کرده بود و بخشی از مراحل واکاوی و آزمایشگاهی را نیز انجام داد، اما اکنون این طرح بدون هیچ فعالیتی باقی مانده است.
بخشدار دیشموک ابراز کرد: چندین بار درخواست خلع ید این پیمانکار داده شده است، اما هیچ اقدامی انجام نشده و سراغ کار نیامده است.
نوروزی تاکید کرد: این معدن در روستای لیراب با ۹۷۲ نفر جمعیت واقع شده است که شغل بیشتر آنها کارگری، دامداری و کشاورزی است و بیشتر جوانان این منطقه برای کارگری به استانهای همجوار رفته اند.
وی بیان کرد: آسیبهای اجتماعی زیادی گریبان گیر این روستا و حومه آن شامل دشتک، تنگ تی، تنگ سوخته و سرتنگ لیراب شده است و بهرهبرداری از این معدن تا حد زیادی میتواند این آسیبهای اجتماعی را کاهش دهد.
دیشموک از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد ۱۰۴ روستا دارد که از این تعداد ۷۴ روستا دارای سکنه هستند و مابقی تنها در تابستان و بهار دارای سکنه میشود، همچنین ۳۸ روستا در این بخش دارای دهیاری اند.
۱۶ هزار نفر در روستاهای بخش دیشموک سکونت دارند و بالغ بر ۲۸ هزار نفر در بخش و شهر دیشموک ساکن هستند.
بخشدار دیشموک در ادامه ابراز کرد: مهمترین خواسته مردم دیشموک پمپاژ هزار هکتاری رودسمه، آب گندمکار، راهاندازی معدن نیترات دیشموک، اصلاح و بهسازی راههای روستایی است.