صنایع در تکاپوی مواد اولیه

به گزارش می‌متالز، در اسفندماه، بیشتر صنایع در شاخص میزان صادرات کالا بهبود داشته‏‏‌اند. همچنین اگرچه تولیدکنندگان در تامین مواداولیه مورد نیاز خود با مشکل روبه‌رو هستند، شاخص موجودی مواد اولیه خریداری‌شده (۵۲.۰۳) برای دومین بار طی ۹ماه، بالاتر از ۵۰ قرار گرفته‏‏ است. با این‏‏‌حال به‌رغم افزایش شاخص، موجودی در نیمی از فعالیت‏‏‌ها کمتر یا در محدوده خنثای ۵۰ قرار دارد.

اظهارات مدیران خرید صنایع نشان می‌دهد، شامخ کل گروه صنایع لاستیک و پلاستیک، بیشترین آهنگ بهبود و شامخ سایر صنایع بیشترین آهنگ افت را تجربه کرده است. به دلیل افزایش قیمت خرید مواد اولیه و کاهش موجودی محصول و عوامل دیگر، انتظارات تولید در ماه آینده در شرایط خوبی قرار ندارد و حتی در صنعت پوشاک و چرم به عدد ۱۰ رسیده است. البته باید توجه کرد که بخشی از این انتظارات تولید در ماه آینده به دلیل تعطیلات طولانی فروردین ماه و فعالیت کمتر بنگاه‌ها در این بازه زمانی است.

ردپای قیمت‌گذاری دستوری در صنایع لاستیک و پلاستیک

شامخ کل گروه صنایع لاستیک و پلاستیک، در اسفندماه، برابر ۶۱.۳ بوده که نسبت به دیگر صنایع، بیشترین شامخ کل گروه در اسفندماه را داشته است.

میزان سفارش‌های جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها، موجودی مواداولیه و میزان فروش محصولات، همگی روند رو به رشدی داشتند و آهنگ تغییر آنها نسبت به بهمن‌ماه، شیب صعودی بیشتری داشته است. از سوی دیگر، قیمت خرید مواد اولیه با شیب قابل‌توجهی در حال افزایش است و میزان صادرات کالا به‌رغم افزایشی بودن، نسبت به ماه گذشته کاهش پیدا کرده است. نکته قابل‌توجه در این صنعت، قیمت تولید محصولات تولیدشده است که نسبت به ماه قبل، با شیب کمتری افزایش داشته است و این امر، با توجه به شیب شدید افزایش قیمت خرید مواد اولیه، از فشار مضاعف تحمیل‌شده بر بنگاه‌ها خبر می‌دهد. به بیان صاحبان بنگاه‌های صنایع لاستیک و پلاستیک، انتظارات تولید در ماه آینده بی تغییر خواهد بود.

کاهش موجودی مواداولیه در صنایع فرآورده‌های نفت و گاز

این گروه از صنعت، در اسفندماه ۱۴۰۲، با شامخ کل ۵۵.۷ نسبت به ماه گذشته، با شیب ملایمی به سوی بهبود شرایط در حرکت بوده است. میزان تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها، میزان صادرات و میزان فروش محصولات در این ماه نسبت به ماه قبل بهبود داشته و با آهنگ تندتری به سوی بهتر شدن در حال حرکت است. بررسی اظهارات فعالان این حوزه نشان می‌دهد، رشد شاخص‌های گفته‌شده در این بخش کافی نبوده و به دلیل افت شاخص‌های دیگر، انتظارات تولید در ماه آینده کاهش شدیدی داشته است و صاحبان بنگاه‌ها به طور متوسط عدد ۳۰.۰ را پیش‌بینی کرده اند.

از مشکلاتی که این صنعت در اسفندماه با آن درگیر بوده است، می‌توان به کاهش میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی، به دلیل افزایش قیمت خرید مواد اولیه و رسیدن این عدد به ۷۶.۷ اشاره کرد. از دیگر سو، موجودی مواداولیه کاهش یافته است. با این حال افزایش قیمت محصولات تولیدشده، به این معناست که بنگاه‌ها توانسته اند بخشی از افزایش قیمت مواداولیه و افزایش مصرف حامل‌های انرژی را بر قیمت تمام‌شده لحاظ کنند. این بخش از صنعت نیز در اسفندماه روند رو به رشدی در میزان صادرات کالا داشته است.

افزایش میزان صادرات در صنایع نساجی

شامخ کل گروه صنایع نساجی نسبت به ماه گذشته بدون تغییر بوده و مقدار تولید محصولات جدید در این بخش کاهش یافته است. همچنین میزان سفارش‌های جدید و میزان فروش محصولات کاهش داشته، اما میزان صادرات، پیشرفت خوبی را تجربه کرده است. در این بخش قیمت خرید مواداولیه با شیب بیشتری نسبت به ماه گذشته افزایش داشته است. انتظارات تولید این صنعت در ماه آینده ۲۷.۸ است که نشان می‌دهد با شیب نسبتا بالایی به سمت بدتر شدن حرکت خواهد کرد.

افزایش قیمت خرید مواد اولیه ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی

شامخ کل این گروه صنعت، نسبت به ماه قبل، با شیب بیشتری به سوی بهتر شدن حرکت می‌کند. مقدار تولید و سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها، در این بخش بهبود داشته و موجودی مواد اولیه ثابت مانده است.

مشکلی که فعالان ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی در اسفندماه با آنها مواجه بودند، افزایش قیمت خرید مواد اولیه بود که عدد ۸۰.۴ اظهار شده است. همچنین علاوه بر افزایش قیمت خرید مواداولیه، ثابت ماندن موجودی مواد اولیه، افزایش مصرف حامل‌های انرژی و کاهش میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و قیمت محصولات تولیدشده در بازار داخلی، افزایش شیب رشد نداشته و مانند ماه گذشته است که از قیمت‌گذاری دستوری در این بخش حکایت دارد. رد پای دولت در ثابت نگه‌داشتن هزینه‌ها زمانی دیده می‌شود که عوامل تولید گران شده باشند، ولی بنگاه نتواند افزایش هزینه‌ها را بر قیمت محصول اعمال کند.

صنایع کانی و غیرفلزی؛ رکورددار شیب افزایش قیمت خرید مواد اولیه

بررسی وضعیت صنایع کانی و غیرفلزی نشان می‌دهد شیب بهبود میزان سفارش‌های جدید در این گروه در اسفندماه کاهش داشته است. طبق اظهارنامه‌ای که صاحبان بنگاه‌ها ارائه کرده اند، میزان سفارش‌های جدید، موجودی محصول انبار و میزان فروش محصولات در داخل کشور کاهش یافته، ولی میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی افزایش پیدا کرده و میزان صادرات کالا نیز بهبود داشته است. به همین دلیل، با وجود آنکه این بخش از صنعت بیشترین افزایش قیمت خرید مواد اولیه را با عدد ۹۵.۵ تجربه کرده است، تنها صنعت اسفندماه بود که فعالان آن، انتظارات تولید در ماه آینده را با تخمین ۶۳.۶ رو به بهبود برآورد کرده اند.

شیب ملایم مقدار تولید محصول در صنایع فلزی

شامخ کل این گروه از صنعت براساس اظهار صاحبان بنگاه ها، در اسفندماه ۵۳.۳ بوده است که نسبت به ماه گذشته، با اندکی افزایش شیب به سمت بهبود در حرکت است. ولی میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و موجودی مواداولیه در آن بخش از صنعت، نسبت به ماه قبل بی تغییر مانده است. علاوه بر این دو شاخص، افزایش قیمت خرید مواداولیه و همچنین افزایش مصرف حامل‌های انرژی، موجب شده است تا انتظارات تولید صاحبان بنگاه‌های صنایع فلزی در ماه آینده کاهش چشمگیری داشته باشد و آنها بر این باورند که در ماه آینده، روند به سوی بدتر شدن پیش خواهد رفت.

افزایش صادرات صنایع غذایی

به بیان صاحبان بنگاه‌های صنایع غذایی، این بخش در اسفندماه، با افزایش شیب بهبود نسبت به ماه قبل همراه بوده است. مصرف حامل‌های انرژی، مقدار تولید محصولات، موجودی محصول (انبار) و میزان فروش محصولات افزایش داشته است. همچنین موجودی مواد اولیه صنایع غذایی ثابت مانده و میزان صادرات کالا افزایشی بوده است. از دیگر سو قیمت خرید مواد اولیه، نسبت به ماه گذشته با شیب کمتری افزایش داشته و انتظارات تولید در ماه آینده برای این بخش، برابر ۳۹.۷ پیش‌بینی شده است.

افزایش قیمت خرید مواد اولیه صنایع شیمیایی

براساس اظهارنامه فعالان صنایع شیمیایی، این بخش با شیب آرامی در حال بهبود بوده است. میزان سفارش‌های جدید در این ماه افزایش داشته است، ولی به دلیل کاهش شیب افزایش میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و افت موجودی محصول (انبار) و همچنین افزایش قیمت خرید مواد اولیه، پیش‌بینی صاحبان این بنگاه‌ها از میزان انتظارات تولید در ماه آینده کاهشی است. همچنین باید توجه کرد که میزان فروش محصولات در این ماه شرایط خوبی داشته است و قیمت حامل‌های انرژی با شیب کمتری افزایش می‌یابد.

کاهش صادرات صنایع چوب، کاغذ و مبلمان

شامخ کل این گروه با شیبی کمتر از ماه گذشته در حال بهبود است. قیمت نهایی محصول این صنعت نسبت به ماه گذشته بی تغییر مانده است. همچنین میزان سفارش‌های جدید، با شیبی بیشتر از ماه قبل در حال بهبود است. کاهش میزان موجودی انبار، میزان صادرات کالا، میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی، به علاوه افزایش قیمت خرید مواد اولیه، به کاهش انتظارات در ماه آینده منجر شده است.

وسایل نقلیه و قطعات وابسته

شامخ کل گروه وسایل نقلیه و قطعات وابسته، در اسفندماه سال ۱۴۰۲، برابر ۵۲.۲ اظهار شده است. میزان سفارش‌های جدید، میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و میزان فروش محصولات کاهش یافته است. همچنین افزایش شدید قیمت خرید مواد اولیه با عدد تخمینی ۸۰.۴ بر انتظارات تولید در ماه آینده صاحبان بنگاه‌ها سایه انداخته است و آنها چشم انداز روشنی برای فروردین‌ماه ترسیم نمی‌کنند. مورد مهم دیگر در این قسمت از صنعت، کاهش مصرف حامل‌های انرژی است که دلیل آن می‌تواند نزدیک شدن به روز‌های گرم سال و کاهش مصرف گاز بخش خانگی باشد.

افت فروش پوشاک و چرم

شامخ کل گروه پوشاک و چرم در اسفندماه برابر ۴۶.۴ اظهار شده است. این گروه که با شیب ملایمی به سوی بدتر شدن پیش می‌رود، در دسته‌ای از صنایع قرار می‌گیرد که نیاز بیشتری به حامل‌های انرژی دارند. در خوداظهاری صاحبان بنگاه‌های تمامی صنایع، بیشترین میزان نگرانی برای تامین انرژی متعلق به بخش پوشاک و چرم برآورد شده است.

از دیگر سو، قیمت خرید مواد اولیه افزایش چشمگیری داشته و افت میزان فروش محصولات باعث شده است تا فعالان این بخش، نسبت به باقی صنایع، بدترین چشم انداز را برای ماه آینده داشته باشند و عدد هشداردهنده ۱۰ را اظهار کنند. این بخش از صنعت که با شیب ملایمی به سوی بدتر شدن می‌رود، با تحمل فشار‌های گفته‌شده، پیش‌بینی می‌شود در ماه آینده با افت مواجه شود.

سایر صنایع، در مسیر بدتر شدن

سایر صنایع در اسفندماه، برخلاف ماه گذشته، روندی کاهشی داشته و رو به بدتر شدن حرکت کرده اند. این بخش از صنعت با شامخ کل گروه ۴۱.۷، بیشترین شیب افت را به خود اختصاص داده است و در تمامی فاکتور‌های اندازه گیری‌شده، این بخش از صنعت به سوی بی رضایتی پیش رفته است و تنها سرعت انجام و تحویل سفارش است که در مقایسه با ماه قبل ثابت بوده که حاکی از ثبات نسبی در این بخش است. به دلیل کاهش استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و موجودی مواد اولیه، پیش‌بینی می‌شود در ماه آتی مقدار محصول تولیدشده کاهش یابد. فعالان حوزه سایر صنایع ابراز کرده‌اند که قیمت خرید مواد اولیه تغییری نکرده است، ولی تغییرات نرخ ارزی که در فروردین‌ماه شاهد هستیم این امر بدیهی را بازتاب می‌دهد که این گروه از صنایع، در این بخش نیز شاهد چالش خواهند بود. به دلیل کاهش چشمگیر مقدار تولید محصولات، کاهش موجودی محصول در انبار، میزان فروش محصولات و مصرف حامل‌های انرژی انتظارات تولید در ماه آینده این بخش، ۳۵ واحد کاهش یافته و ۲۵ تخمین زده می‌شود.

منبع: دنیای اقتصاد