مهاجرت متخصصین حوزه معدن به سایر کشورها/ رشد ۱۳ درصدی بخش معدن یک شوخی بی‌مزه است

به گزارش می‌متالز، قدیر قیافه، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در نشست خبری دهه صنعت و معدن که در اتاق ایران برگزار شد، بیان کرد: صحبت از رشد ۱۳ درصدی در بخش معدن یک شوخی بی‌مزه است، حواسمان نیست که جنس توسعه ابتدا نرم‌افزاری و سپس سخت‌افزاری است، بخش نرم‌افزاری که فکر است اگر توسعه نیابد، هر چقدر هم امکانات داشته باشیم فایده ندارد.

قیافه افزود: معدن به جای نفت هم یکی دیگر از آرزو‌های ما است که به این سرعت قابل دسترسی نیست، چرا که سازمان‌های مزاحمی امروز حضور دارند که دست و پای بخش معدن را بسته‌اند و به یک تعبیری آن را به غل و زنجیر کشیده‌اند.

وی افزود: توسعه مناطقی مانند سیستان و بلوچستان به توسعه بخش معدن گره خورده است، اگر در سیستان و بلوچستان بخش معدن توسعه پیدا کند، قطعا این استان یکی از ثروتمندترین استان‌های کشور خواهد بود.

نایب رئیس اتاق ایران بیان کرد: رسیدن به توسعه بخش معدن الزاماتی دارد و اولین اقدام در این زمینه باید حمایت از بخش اکتشافات در کشور باشد، این در حالی است که بودجه سازمان زمین‌شناسی ناچیز است. ضمن این که غول‌های معدنی در دنیا توسط موسسات مالی و بیمه‌ها حمایت می‌شوند، در نتیجه اگر می‌خواهیم توسعه بخش معدن افزایش یابد، باید بانک‌ها و موسسات مورد حمایت دولت پشت بخش اکتشاف باشند.

قیافه افزود: استفاده از تکنولوژی‌های نو، یکی دیگر از الزامات توسعه بخش معدن است و برای تحقق آن و انتقال تکنولوژی به ایران باید ارتباطات با دنیا را بهبود ببخشیم. اگر تا به حال حوزه معدن پیشرفتی داشته به این دلیل بوده که بازار‌های جهانی به روی ما باز بوده و ما توانسته‌ایم صادرات و به تبع آن منابع ارزی به دست بیاوریم.

این فعال حوزه معدنی با بیان این که در حال از دست دادن سرمایه‌های انسانی کشور به مثابه یکی از مهمترین ابزار‌های توسعه هستیم، گفت: متاسفانه نیروی انسانی بخش معدن در کشور در حال کاهش است و تعداد زیادی از کارشناسان درجه یک ما در حال ترک کشور هستند. در حوزه اکتشاف می‌توانم از کارشناسانی نام ببرم که به کشور‌های دیگری، چون کانادا، استرالیا و آفریقا رفته‌اند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تاکید کرد: سرمایه‌های انسانی کشور خیلی با ارزش‌تر از منابع زیرزمینی کشور است که متاسفانه به آن توجه ویژه‌ای نمی‌شود. امیدوارم در دولت بعدی به این نکته توجه ویژه داشته باشند و یادشان نرود که باید برای سرمایه‌های انسانی ارج و قرب بیشتری قائل شوند.

قیافه گفت: امروز در حدود نیم درصد از مساحت کشور برای فعالیت‌های معدن‌کاری مورد استفاده است و پروانه بهره‌برداری دارند؛ در حالی که براساس داده‌های صندوق توسعه سازمان ملل متحد ارزش ذخایر طبیعی ما حدود ۲۷ تریلیون دلار است که به نظرم ذخایر ما حتی بیشتر از این آمار هم است.

به روز بودن در بخش معدن حرف اول را می‌زند

محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران نیز گفت: برنامه هفتم توسعه، رشد ۱۳ درصدی برای بخش معدن درنظرگرفته است، اما باید مشخص شود که این امر به چه صورت باید اتفاق بیفتد و به چه الزاماتی نیازمند است.

بهرامن اضافه کرد: اگر توسعه تکنولوژی نداشته باشیم و فولاد سبز تولید نکنیم، نمی‌توانیم توسعه پیدا کنیم. به روز بودن حرف اول را می‌زند، تکنولوژی به ما اجازه می‌دهد تا ارزش افزوده را چند برابر کنیم.

رئیس خانه معدن ایران به صادرات سنگ‌های تزئینی اشاره کرد و گفت: سهم ما از صادرات سنگ‌های تزئینی باید ۳ میلیارد دلار باشد، در حالی طی ۷ سال گذشته به ۳۵۰ میلیون دلار رسیده است. ترکیه سهم ۳ میلیارد دلاری در صادرات سنگ‌های تزئینی دارد در حالی که میزان ذخایر ما خیلی بیشتر از این کشور است.

معدن‌کاری در کشور ما با هزاران مشکل مواجه است

بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران نیز در این نشست خبری گفت: معدن‌کاری در کشور ما با هزاران مشکل مواجه است، پتانسیل‌های خوبی داریم، اما با این مدل نظام حکمرانی کشور در بخش معدن به نتیجه نخواهیم رسید.

از تکنولوژی در حوزه معدن غافل شده‌ایم

محمدرضا مرتضوی، دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز در این نشست خبری بیان کرد: در مسائل عادی حوزه معدن درجا می‌زنیم و از تکنولوژی‌های این حوزه هم غافل شده‌ایم. معدن‌کاری در حجم‌های بزرگ و حتی کوچک بدون استفاده از ابزار‌های مدرن ممکن نیست.

مرتضوی افزود: استفاده از فناوری و هوش مصنوعی در بخش معدن می‌تواند ما را به معدن‌کاری ایمن و با ارزش افزوده بالا سوق دهد. بدون بهره‌گیری از تکنولوژی رویای ما در بخش معدن مبنی بر رشد دو رقمی ممکن نخواهد بود.

با کمبود نیروی انسانی در بخش معدن مواجه خواهیم شد

رضا بستامی، رئیس سازمان نظام مهندسی معدن نیز در این نشست خبری بیان کرد: انتظار بخش غیرمعدنی از بخش معدنی بالا رفته است، اما هیج کمکی به آن نمی‌شود.

بستامی افزود: در ۴ درصد از سطح کشور فعالیت معدنی انجام می‌شود که ۳.۳ درصد از آن دارای پروانه اکتشاف و بهره‌برداری است.

وی ادامه داد: در مورد رشد ۱۳ درصدی برای بخش معدن با هیچ یک از فعالان معدنی مشورت نشده است و مشخص نیست که این موضوع بر چه اساسی تعیین شده است.

رئیس سازمان نظام مهندسی معدن تصریح کرد: بیشترین ریسک در زنجیره معدن را در بخش اکتشافات داریم. ۴۲ درصد از ناوگان مورد استفاده در این بخش پیر است و عمری بیش از ۲۰ سال دارد و واردات ماشین آلات معدنی نیز خیلی سخت است.

بستامی اظهار کرد: هشدار دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد پیرشدن نیروی انسانی بخش معدن است. در این حوزه به سه دسته نیروی کار نیاز داریم که شامل نیروی کارگر، کارشناس و تکنسین است. نظام مهندسی معدن ۵۰ هزار عضو دارد که حدود ۴۲ درصد اعضا بین ۳۰ تا ۴۰ سال سن دارند و ده سال دیگر توان کار ندارند، بنابراین جذب نیروی کار یکی از معضلات ما است و با این وضعیت ۱۰ سال دیگر با کمبود نیروی انسانی مواجه خواهیم شد.

باید از پروژه‌های بی‌مورد، بی‌منطق و بلندپروازانه پرهیز کنیم

علیرضا کلاهی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران نیز در این نشست خبری بیان کرد: غیرواقع بینانه بودن و نداشتن استراتژی مشخص سبب شده تا ما به دنبال تولید همه چیز باشیم.

کلاهی افزود: سیاست‌های مشوق ما هم همیشه سمت احداث واحد‌های صنعتی بوده است. واحد‌های صنعتی احداث می‌کنند تا زمین و ارز بگیرند، اما اهلیت لازم را ندارند و خروجی این وضعیت اتلاف منابع کشور و تعدد واحد‌ها در رشته‌های مختلف است.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی بیان کرد: این در حالی است که مشوق‌ها باید به سمت عملکرد و خروجی کار برود و از صادرات‌مان به صورت منطقی حمایت کنیم.

کلاهی گفت: دوره نفت ۱۵۰ دلاری تمام شده، باید از پروژه‌های بی‌مورد، بی‌منطق و بلندپروازانه پرهیز کنیم.

منبع: اقتصاد آنلاین