به گزارش میمتالز، به گفته دکتر رضا شهبازی، با توجه به شرایط آب و هوایی ممکن است هر سال نسبت به سال قبل منبع و میزان گرد و غبار تغییر کند، مثلاً یک سال داخلی بیشتر باشد و سال بعد گرد و غبار خارجی بیشتر به هوا بلند شود.
وی خاطرنشان کرد: اولین بار در ایران با گردوغبار با جدیت حدود ۱۵ سال پیش یعنی سال ۱۳۸۸ مواجه شدیم که البته با منشأ خارجی مشهد را تحت تاثیر قرار داد و قبلا در خوزستان و سیستان و بلوچستان هم این پدیده را داشتیم.
شهبازی گفت: مساله مهم این است که در تمام این سالها آن طور که باید به این پدیده توجه نکردیم و بر منابع زیستی از جمله منابع آبی فشار آوردیم و امروز شهرهای زیادی درگیر گرد و غبار هستند
مدیرکل مخاطرات زیستمحیطی و مهندسی سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه شهری مانند قم وسعت چندانی ندارد، اما ۳۰ درصد درگیر این پدیده است، تصریح کرد: امید است این نتایج به همکاری خوبی میان کشورهای منطقه و درگیر گرد و غبار منجر شود تا به نتایج مطلوبی در راستای مقابله با آن برسیم.
به گفته وی، به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران سال گذشته روز ۱۲ جولای هر سال بعنوان روز جهانی مقابله با توفانهای ماسه و گردوغبار تعیین و در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد.
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست:
عملیات اجرایی مقابله با گرد و غبار در منطقه هر چه زودتر آغاز شود
معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت مخیطزیست نیز گفت: با توجه به اهمیت مقابله با پدیده گرد و غبار باید عملیات اجرایی آن در منطقه هر چه زودتر آغاز شود.
علی سلاجقه افزود: ایران در قالب یک دیپلماسی قوی و رایزنیهای مختلف پدیده نوظهور گرد و غبار را به عنوان میثاق جهانی معرفی و جهان را متقاعد کرد که برای کاهش آن از تمام ظرفیتهای خود استفاده کنند.
معاون رئیسجمهور افزود: امروز در این زمینه یک ادبیات مشترک شکل گرفته که کار بسیار سختی بود، چون اولویت خیلی از کشورها گرد و غبار نبود، اما ایران موفق شد و توانستیم به کلیدواژه مشترک برسیم و کشورها به یک میثاق بینالمللی تن دادند.
وی ادامه داد: ایران محل دپوی گرد و غبار منطقه است از این رو در نشستهای مختلف به این نتیجه رسیدم که دنیا میتواند بر اساس کلید واژههای مشترک این شرایط را مدیریت کند در نتیجه دیپلماسی محیطزیست به عنوان پیش قراول دیپلماسی سیاسی در دستور کار دولت قرار گرفت.
سلاجقه افزود: از همه کشورهای همسایه برای شرکت در اولین نشست منطقهای گرد و غبار تشکر میکنم و به میثاقی منطقهای رسیدیم که در کنار هم پدیده گرد و غبار را مدیریت کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در این نشست ایجاد سازمان منطقهای محیط زیست، صندوق منطقهای محیط زیست و دبیرخانه منطقهای محیط زیست پیشنهاد شد تا تشکیل شود؛ همچنین مطالعات زیادی در این زمینه انجام شد و گامهای برای ایجاد صندوق برداشته شده است.
وی گفت: ایران برای مقابله با گرد و غبار ۲ برنامه عمل زیرمنطقهای برای جنوب و جنوب غرب و شمال و شمال شرق تهیه کرده و درصدد است از ظرفیت کشورهای همسایه برای اجرایی شدن آن استفاده و نقشه آن را تهیه کند.
وی در ادامه با اشاره به تاکید شهید آیتالله رئیسی بر مقابله با گرد و غبار گفت: شهید جمهور بر حل مشکل گرد و غبار با منشا خارجی تاکید داشت و ایران با همکاری وزارت امور خارجه رایزنیهایی متعددی با سازمانهای بینالمللی و کشورها انجام داد در نتیجه تلاشهای صورت گرفته توانستیم قطعنامه مقابله با طوفانهای ماسهای و گرد و غبار را در مجمع محیط زیست ملل متحد به تصویب برسانیم و روز ۲۱ تیر ماه (۱۲ جولای) به عنوان روز جهانی مقابله با طوفانهای ماسهای و گرد و غبار تصویب شد به این ترتیب جهان برای استفاده از تمام ظرفیتهای خود برای کاهش اثرات طوفانهای ماسهای و گرد و غبار متعهد شده است.
سلاجقه با بیان اینکه به پیشنهاد ایران یک دهه به عنوان دهه مبارزه با طوفانهای ماسهای و گرد و غبار نامگذاری شده، افزود: مردم ۱۵۰ کشور جهان از این معضل رنج میبرند و شرایط به گونهای است که میتوان تغییرات در جدول مندلیف را علاوه بر هوا در موجودات هم مشاهده کرد، چرا که انواع فلزات در هوا وجود دارد این وضعیت هشداری جدی تلقی میشود، چون موجب افزایش بیماریها شده، بنابراین باید همکاریها بین کشورها جدیتر دنبال شود، در واقع دگردیسی حیوانات و گیاهان را تحت تاثیر قرار داده و گونه آنها در حال تغییر است بنابراین باید آلودگیها را جدی بگیریم.
وی با تاکید بر اینکه باید پیمان اجرای میدانی عملیات مقابله با گرد و غبار را جدی بگیریم، خاطرنشان کرد: ایران به عنوان کشوری که پهنه زیادی از آن تحت تاثیر گرد و غبار قرار دارد میتواند پرچم دار این میدان باشد.
به گفته معاون رئیسجمهور، کشورهایی مانند عراق، عربستان، سوریه و یمن که منشا گرد و غبار زیادی دارند میتوانند در این زمینه با ما همکاری کنند تا هر چه زودتر این پدیده کمرنگ شود و تبادل و رایزنی با کشورهای همسایه انجام شده است.
معاون دبیرکل سازمان ملل متحد:
همکاری منطقهای برای حل توفانهای شن و غبار ضروری است
همچنین معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی در مراسم بزرگداشت روز جهانی مقابله به توفانهای ماسه و گرد و غبار افزود: با افتخار این بیانیه را به نمایندگی از FAO به عنوان ریاست متنوع ائتلاف سازمان ملل برای مبارزه با طوفانهای شن و غبار ارائه میدهم.
خانم ارمیدا آلیسجابانا با بیان اینکه طوفانهای شن و غبار مسالهای بینالمللی به اهمیت روزافزونی هستند، گفت: این موضوع تاثیرات زیادی بر سلامتی انسان، امنیت غذایی، حملونقل، انرژی و محیط زیست دارند. حدود دو میلیارد تن گرد و غبار سالانه وارد جو میشوند که بر بیش از ۱۵۰ کشور در تمام قارهها تاثیر میگذارند و تهدیدی برای دستیابی به ۱۱ از ۱۷ اهداف توسعه پایدار و اهداف مرتبط دارند، زیانهای اقتصادی ناشی از یک طوفان شن و غبار میتواند به میلیونها دلار برسد.
این مقام مسوول اضافه کرد: تغییرات آب و هوا، شامل تغییرات در دما و سطوح بارندگی و کاهش پوشش گیاهی، سطح خطرات طوفانهای شن و غبار را تغییر میدهد و ریسکهای مرتبط را در برخی مناطق افزایش میدهد. کسانی که به کشاورزی در مناطق خشک وابسته هستند با رویدادهای مکرر و گستردهتر و شدیدتر طوفانهای شن و غبار روبهرو خواهند شد.
وی گفت: تلاشهای بینالمللی برای حمایت از کشورها در ارتقای شیوهها و سیاستهای پایدار برای کاهش منابع طوفانهای شن و غبار و مدیریت تاثیرات آنها در حال گسترش هستند. در سال ۲۰۱۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامهای را تصویب کرد که سازمانهای سازمان ملل متحد را تشویق به راهاندازی فرآیند بیننهادی برای توسعه یک پاسخ جهانی به طوفانهای شن و غبار میکند.
معاون دبیرکل سازمان ملل متحد افزود: در ادامه، ائتلاف سازمان ملل برای مبارزه با طوفانهای شن و غبار در سپتامبر ۲۰۱۹ در جریان کنفرانس ۱۴ از قرارداد ملل متحد برای مبارزه با بیابان زدایی در نیودهلی تأسیس شد، با تشکیل از ۲۰ سازمان سازمانهای ملل متحد و سازمانهای غیر-سازمانهای ملل متحد. هدف ائتلاف، تحریک عمل جهانی علیه طوفانهای شن و غبار است.
وی تصریح کرد: با بزرگداشت روز بینالمللی طوفانهای شن و غبار سالانه، ما میتوانیم تلاشها را برای افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت مبارزه با طوفانهای شن و غبار به منظور ترویج سلامت و خوب بودن انسان، ترویج استفاده و مدیریت پایدار از زمین، افزایش امنیت غذایی و مقاومت در برابر تغییرات آب و هوا و ترویج معیشت پایدار، به هم پیوسته کنیم، ما باید به همکاری برای ارتقای مدیریت طوفانهای شن و غبار در مناطق با خطر بالا که در بیشتر موارد فراتر از مرزهای ملی میروند، کار کنیم.
وی گفت: به عنوان ریاست ائتلاف از ژوئیه ۲۰۲۰، FAO متعهد است که همکاری با تمام اعضای ائتلاف و کشورها را ادامه دهد. ائتلاف ادامه خواهد داد تا تجربیات، دادهها، روشها و ابزارهای مربوط به مبارزه با طوفانهای شن و غبار را در زمینههای مختلف از جمله مدیریت پایدار خاک، خاک و آب برای حفاظت از سلامت و معیشت مردم و دستیابی به امنیت غذایی به اشتراک بگذارد.
شایان ذکر است؛ مراسم بزرگداشت روز جهانی مقابله با توفانهای ماسه و گرد و غبار با پیام معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و دبیراجرایی کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه، مدیرکل سازمان خواربار و کشاورزی و سخنرانی خانم گلبهار نماتوا نماینده موقت مقیم برنامه توسعه ملل متحد در ایران با موضوع سیاستها، راهبردها و اقدامات ملی و بینالمللی مقابله با گردوغبار به میزبانی سازمان محیطزیست و با حضور معاون اول رئیسجمهور و جمعی از سفرا، معاونان و کارداران کشورهای همسایه کشورمان برگزار شد و کارشناسان سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور در این نشست حضوری فعال داشتند.