قزوین را وارد چاه شرکت‌های فولادی جدید نکنید

به گزارش می‌متالز، خبر‌های رسیده حکایت از تلاش برخی سرمایه‌گذاران در استان قزوین برای احداث کارخانه فولاد در «شهرک صنعتی لیا» دارد؛ هرچند با وجود تلاش‌های صورت گرفته توسط ذی‌نفعان، احداث این کارخانه تاکنون به نتیجه نرسیده است، اما بیم آن وجود دارد که سرمایه‌گذاران بخواهند از فرصت تغییر مدیران و ناآگاهی و بی‌اطلاعی مسوولان استفاده کرده و مجوز احداث این کارخانه را اخذ کنند.

بر اساس سند آمایش سرزمین که سندی بالادستی است و جهت‌گیری توسعه استان را مشخص می‌کند امکان اضافه شدن صنایع فولادی به استان وجود ندارد و در سند مذکور فقط بر امکان حفظ و نگهداری صنایع فولادی موجود تأکید شده است. از سویی دیگر شهر قزوین از جهات گوناگون در محاصره انواع آلاینده‌ها قرار دارد، نیروگاه برق شهید رجایی از یک سو و کارخانه تولید سیمان از سویی دیگر، تنفس را برای مردم قزوین سخت کرده و حالا عده‌ای تلاش می‌کنند در حریم این شهر، شرکت فولادی احداث کنند.

اگر حد یقفی برای صنعتی شدن قزوین در نظر نگیریم و در نهایت کارخانه فولادی مذکور موسوم به «فولاد فراد» راه‌اندازی شود حلقه محاصره قزوین توسط آلاینده‌های زیست‌محیطی تنگ‌تر خواهد شد و باید منتظر باشیم نفس‌های مردم این استان به شماره بیفتد.

اما خوشبختانه بر اساس مستندات موجود علاوه بر اینکه در اداره کل محیط زیست استان قزوین جلوی احداث این کارخانه فولادی گرفته شده در محیط زیست کشور نیز درخواست ایجاد این کارخانه فولادی رد شده است.

رد درخواست ایجاد صنعت فولادی توسط محیط زیست

۱۵ مهر سال جاری یعنی حدود سه ماه پیش نامه‌ای از سوی «صدیقه ترابی» سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور خطاب به «سعیده خضیر» مدیرکل وقت محیط زیست استان قزوین با موضوع تعیین تکلیف نهایی «فولاد فراد» ارسال شده است.

در این نامه ترابی اعلام کرده است دشت ممنوعه قزوین دارای ضوابط حساس و خاصی است و درخواست صنعت مورد اشاره قبل از اصلاحات به‌ دلیل آب‌بر بودن، انرژی‌بر بودن، قرار گرفتن در حریم شهر و در دشت بحرانی و ممنوعه قزوین به‌ طور کلی رد شده است.

با توجه به آب‌بر بودن شرکت‌های فولادی در این نامه مشخص شده پساب مورد اشاره این شرکت تنها بخشی از نیاز این صنعت را تأمین می‌کند و از نظر سازمان استاندارد نیز با وجود حذف فرآیند ذوب، باز هم صنعت مذکور به‌ شدت انرژی‌بر است بنابراین از شرکت خواسته شد به ابهامات محیط‌زیستی پاسخ دهد و گزارش تحلیلی در مورد میزان مصرف آب و انرژی ارائه دهد که نداده است.

با وجود آنکه این صنعت پرآب‌بر و پرانرژی‌بر تشخیص داده شده و همچنین ممنوعیت وجود صنایع سنگین و آلاینده در حریم شهر‌ها وجود دارد، درخواست غیرمتداول می‌دهند که حریم شهر قزوین اصلاح شود که اعلام می‌گردد امکان اصلاح حریم شهر وجود ندارد و اقدام در این خصوص نقض کلیه ضوابط فنی و قانونی است.

بر اساس آنچه در نامه ترابی آمده است، برای آخرین بار مجدد از متقاضی خواسته شده ایرادات وارده را پاسخ داده و رفع کنند که اقدامی صورت نمی‌گیرد. در نتیجه به‌ دلیل آلایندگی، آب‌بر بودن، انرژی‌بر بودن، حریم شهر و حساسیت دشت ممنوعه قزوین درخواست ایجاد صنعت فولادی در مکان مورد اشاره از سوی سازمان محیط زیست فاقد وجاهت قانونی تشخیص داده می‌شود.

مقابل هر گونه لابی برای راه‌اندازی صنایع آلاینده می‌ایستیم

«سالار آبنوش» نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک، در این خصوص اظهار می‌کند: همه دنبال توسعه هستیم تا استانمان به جایگاهی که لایق آن است در کشور و در منطقه دست پیدا کند، اما باید بدانیم که در کنار این توسعه لازم است رضایت مردم هم وجود داشته باشد، چرا که هیچ رشدی بالاتر از افزایش رضایت مردم نیست.

وی ادامه می‌دهد: حتماً و قاطعانه از مجموعه دوستانی که در حوزه محیط زیست مسوولیت دارند می‌خواهیم در این موضوع اهتمام لازم را داشته باشند، این طور نباشد که برای اینکه صنعت گسترش یابد محیط زیست نابود شود، برای مثال‌ ای کاش پیش از آن که نیروگاه و کارخانه سیمان در اطراف شهر قزوین ساخته می‌شد آینده‌پژوهی درست صورت می‌گرفت تا امروز دچار این مشکلات زیست‌محیطی نباشیم.

نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک می‌گوید: از همه مسوولان می‌خواهم درباره مجموعه‌های آلاینده کنونی بررسی کنند و چاره‌ای بیندیشند و درباره مجموعه‌هایی که قرار است راه‌اندازی شود به جد عرض می‌کنم از هر گونه لابی و سفارش پرهیز کنند و بدانند ما درباره زندگی و آسایش مردم با کسی تعارف نداریم.

«فاطمه محمدبیگی» نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک در مجلس نیز بیان می‌کند: ما در استان نیازمند اجرای سند آمایش سرزمین هستیم و با توجه به کمبود آب و آلایندگی‌های بسیاری که به سبب نیروگاه شهید رجایی، کارخانه سیمان و تردد اتومبیل‌ها از محور‌های مواصلاتی در استان ایجاد می‌شود، این ما هستیم که باید صنایع را جهت استقرار در استان انتخاب کنیم و باید بپذیریم که استان دیگر گنجایش پذیرش صنایع آلاینده و آب‌بر را ندارد.

مغایرت مجتمع فولادی آب‌بر با اسناد بالادستی قزوین

«حسین اینانلو» دانش‌آموخته دکترای اقلیم‌شناسی نیز اظهار می‌کند: استان قزوین از نظر زیست‌محیطی و برد اکولوژیکی توان بارگذاری مجتمع‌های جدید صنعتی را ندارد، زیرا این استان حدود یک درصد جمعیت کشور را دارد، اما ۱۰ درصد صنایع کشور را در خود جای داده و اگر این مقایسه را در منابع آبی انجام دهیم به وضعیت نامتعارفی می‌رسیم.

وی ادامه می‌دهد: شرایط استان قزوین باعث شده تا بارگذاری صنایع جدید در استان قزوین بیش از ظرفیت استان باشد و بدون شک این امر باعث اثرات مخرب زیست‌محیطی خواهد شد و از سوی دیگر بارگذاری یک مجتمع فولادی آب‌بر با مصرف سوخت بالا با اسناد بالادستی از جمله سند آمایش استان همخوانی ندارد.

این دانش‌آموخته اقلیم‌شناسی می‌گوید: بر اساس قانون اگر قرار است پروژه‌ای در کشور ایجاد شود باید سند ارزیابی اثرات محیط‌زیستی آن پروژه نیز تدوین شود، اگر برای پروژه راه‌اندازی شرکت فولادی با عنوان «فولاد فراد» چنین مطالعات و ارزیابی‌هایی صورت گرفته است پیشنهاد می‌شود، این سند توسط اساتید و افراد دغدغه‌مند حوزه محیط زیست به صورت علمی بررسی، مطالعه و راستی آزمایی شود.

وی تصریح می‌کند: از سویی دیگر از نظر علم مدیریت و برنامه‌ریزی محیط زیست چنین پروژه‌ای به کم‌آبی در استان قزوین دامن خواهد زد، این گونه بیان شده که آب این پروژه از محل پساب‌ها استفاده خواهد شد، اما ابتدا اینکه این پساب‌ها جواب‌گوی چنین پروژه عظیمی نخواهد بود و از سوی دیگر این پساب‌ها قرار بود به مصرف باغستان و بخش کشاورزی استان قزوین برسد بنابراین چنین پروژه‌ای در صورت اجرا به تغییر اقلیم منطقه دامن خواهد زد و اجرای این پروژه باعث ایجاد یک جزیره گرمایی خواهد شد که ناشی از آلودگی آن است.

اینانلو خاطرنشان می‌کند: از سویی دیگر محور‌های ارتباطی فعلی برای حمل‌ونقل مواد اولیه ظرفیت لازم را ندارد و انتقال تولیدات آن نیز بار سنگینی را بر دوش حمل‌ونقل استان اضافه خواهد کرد در حالی‌ که قزوین در حوزه حمل‌ونقل معطوف به توسعه با مشکل روبه‌روست.

مدیران جدید قزوین مراقب فرصت‌طلبان باشند

وی می‌گوید: به مدیران تازه استان توصیه می‌کنم که تا آشنایی کامل با چالش‌ها و ظرفیت‌های استان هیچ مجوز جدیدی را امضا یا صادر نکنند، چون این مدیران بر چالش‌ها و ظرفیت‌ها و همچنین جریانات اجتماعی و سیاسی حاکم بر استان شناخت کافی ندارند و در چنین فضایی صادر کردن مجوز‌های جدید برای چنین حوزه‌های مهمی ریسک بالایی دارد.

این متخصص اقلیم‌شناسی تأکید می‌کند: تجربه نشان داده افراد فرصت‌طلب در معاوضه کابینه‌ها فرصت‌طلبی خود را انجام می‌دهند و پروژه‌هایی را اجرا می‌کنند که تا دهه‌ها این مردم باید خسارت آن را تجربه کنند بنابراین در این راستا مدیران جدید استان می‌توانند از ظرفیت گروه‌های علمی و تخصصی و پژوهشگر‌ها بهره ببرند.

اینانلو در پایان می‌گوید: کسانی که دنبال ساخت صنایع جدید هستند ابتدا با شعار فریبنده اشتغال به میدان می‌آیند، اما تجربه نشان داده که چندین برابر شغلی که ایجاد می‌کنند شغل‌های بومی از بین می‌رود بنابراین باید مراقب این فریب که آگاهانه یا ناآگاهانه است باشیم.

قطع مازوت‌سوزی در برخی نیروگاه‌های کشور با دستور رئیس‌جمهور، تأکید «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت بر اینکه حفظ محیط زیست نباید شعاری باشد، بلکه باید در تصمیم‌گیری مدیریت کلان جاری شود، نشان می‌دهد عزم دولت برای حفاظت از محیط زیست جدی است بنابراین انتظار می‌رود مسوولان استان قزوین ضمن توجه به سند آمایش سرزمین در استان قزوین که هر گونه راه‌اندازی و توسعه شرکت‌های فولادی را ممنوع اعلام کرده، با سرمایه‌گذارانی که گاه بی‌توجه به مشکلات زیست‌محیطی فقط به انتفاع مالی خود می‌اندیشند بر اساس قانون و وجدان برخورد کنند.

منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)