چالش‌های زیست‌محیطی اصفهان در پنل تخصصی آب و پساب بررسی شد

به گزارش می‌متالز، صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولاد مبارکه با همکاری دانشگاه اصفهان با هدف بررسی چالش‌های حوزه آب ارائه راهکار‌های نوین و تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه رویداد تخصصی آب و پساب را برگزار کرد. حمیدرضا صفوی، معاونت پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان مدیر پنل گفت: آب کالای یک بار مصرف نیست و به عنوان یک کالا باید چندین بار مورد استفاده قرار بگیرد به ویژه با وجود محدودیت‌های که در زمینه آب در فلات مرکزی ایران با آن درگیر هستیم. صفوی با تاکید بر همکاری و حمایت فولاد مبارکه از پژوهش در دانشگاه‌ها ابزار امیدواری کرد برنامه‌های از این دست در حمایت از پایان نامه‌های دانشجویی زمینه ساز ارائه راهکار‌های علمی و عملی برای حل مشکلات و استفاده بهینه آب در صنعت شود.

سیدامیر طباطباییان، مدیر انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه نیز با بیان اینکه آب کالای ارزشمندی است که باید در حفظ و نگه داشت آن برای نسل آینده تلاش شود گفت: تحقیق و پژوهش در حوزه آب و پساب و همکاری با دانشگاه‌های کشور همواره در اولویت کاری فولاد مبارکه قرار داشته و دارد تا بتوان با استفاده از دانش و فناوری نوین در جهت کاهش مصرف و افزایش بهره وری اقدام کرد. طباطبائیان با بیان اینکه هم اکنون فولاد مبارکه از روش‌های گوناگون، چون بازچرخانی آب و پساب برای تولید استفاده می‌کند، گفت: اقدامات فولاد مبارکه در موضوع تصفیه آب یا باز چرخانی پساب با وجود پیچیدگی‌های آن گونه که باید به جامعه معرفی نشده است.

سیدمجید موسوی، معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب اصفهان نیز با بیان اینکه از سال ۱۳۴۵ سیستم فاضلاب در استان اصفهان اجرای شده است، گفت: در حال حاضر ۲۰۰ میلیون متر مکعب پساب در استان تولید می‌شود که ۳۳ درصد آن در بخش کشاورزی ۲۵ درصد پساب در بخش فضای سبز شهرداری‌ها و ۲۳ درصد به صنایع استان واگذار شده است.

سجاد انتشاری، پژوهشگر حوزه زاینده‌رود نیز با اشاره به پروژه‌های پیش بینی شده برای احیای زاینده‌رود گفت: بخشی از این اقدامات پروژه‌های مدیریت مصرف و یک بخشی از این پروژه‌ها پروژه‌های تأمین آب است. به گفته انتشاری در صورتی که پروژه‌های مدیریت مصرف و مدیریت تأمین همزمان با هم اجرایی شوند می‌توان به نقطه احیای زاینده‌رود رسید. انتشاری با اشاره به اجرای طرح انتقال آب دریا به استان اصفهان ادامه داد: فاز اول این پروژه از سیرجان به اصفهان به اتمام رسیده و در حال آبگیری است. فاز دوم این پروژه که از سیرجان تا دریا شامل ۴۰۰ کیلومتر خط انتقال احداث آبگیر و آب شیرین است در حال پیگیری و اجرا است. انتشاری با اشاره به ضرورت استفاده از پساب در پروژه‌های احیای زاینده تصریح کرد: در صورتی می‌توان از این گزینه به عنوان عاملی برای احیا زاینده‌رود نام برد که هیچ بارگذاری جدیدی در منطقه انجام نشود.

صفوی مدیر پنل در ادامه با طرح سوال از مدیر انرژی و سیالات فولاد مبارکه در خصوص آب مجازی مورد استفاده در چرخه تولید فولاد گفت: هم اکنون عنوان می‌شود که حدود ۵/۱۸ میلیون متر مکعب آب از زاینده‌رود برداشت می‌شود. اما سوال این است که آب پنهانی که توسط فولاد مبارکه مصرف می‌شود چه مقدار است. به طور مثال برای تولید انرژی، حمل و نقل فولاد مبارکه و… چه میزان آب استفاده شده است. آبی که شاید مستقیم در فولاد مبارکه استفاده نشده باشد، اما در فرآیند تولید انرژی و سوخت در نیروگاه و پالایشگاه مورد استفاده قرار گرفته است.

طباطباییان در پاسخ به این پرسش گفت: می‌توان آب مجازی برای تولید هر تن فولاد را بر اساس شاخص‌های بین المللی محاسبه و ارائه کرد. اما آیا سوال شده که سهم کشاورزی در مصرف آب و آب مجازی برای تولید چه میزان است. چرا در بحث کم آبی تنها صنعت مورد هجمه قرار می‌گیرد و سهم سایر بخش‌ها در مصرف آب نادیده گرفته می‌شود. بدون شک جاری نبودن آب در زاینده‌رود یک مشکل است، اما باید بررسی کنیم که فولاد مبارکه با توجه به برداشتی که از رودخانه دارد در این سال‌ها چه اقداماتی را برای کاهش مصرف آب و افزایش بهره وری انجام داده است و این اقدامات را با اقدامات سایر بخش‌ها در افزایش بهره روی در استفاده از آن بررسی کنیم.

فولاد مبارکه از روشنگری در خصوص مصرف آب استقبال می‌کند، باید سهم همه ذی نفعان و برداشت کنندگان از آب معین و فعالیت‌های انجام شده برای کاهش مصرف بررسی و سپس در مورد پر مصرف بودن صنعت قضاوت کرد. به طور مثال در بحث انرژی نیروگاه فولاد مبارکه به ازای هر مگاوات برق تولیدی نزدیک ۱۵ لیتر آب مصرف می‌کند یا ۱۵۰۰ مگابایت انرژی خورشیدی از جمله اقدامات فولاد مبارکه در بحث استفاده بهینه از آب است. در حالی صنعت به عنوان مصرف کننده عمده آب مطرح است که از سال ۱۳۸۵ و شروع توسعه کشاورزی در بالا دست از ۹۰۰ میلیون متر مکعب آب که باید در زاینده‌رود توزیع می‌شد نزدیک ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون متر مکعب به حوضه کارون منتقل شد، انتقال آبی که اکنون با عوارض و معضلات آن در استان اصفهان دست به گریبان هستیم.

باید بپذیریم برخی موضوعات مطرح شده در سطح جامعه در خصوص مصرف آب از اساس غیرواقعی است به طور مثال سال‌ها این بحث مطرح بود که آب اصفهان به رفسنجان منتقل می‌شود حرفی که از اساس غیرواقعی و کذب است. اما سال‌ها در باور عمومی جامعه این موضوع مطرح بود.

صفوی: باید همه عوامل را در به وجود آمدن بحران‌های زیست‌محیطی همزمان دید و تأثیر هر بخش را بررسی کرد. اما در بخش‌های مختلف صنعت طرح‌های توسعه‌ای به عنوان صنعت ملی در استان اصفهان اجرا می‌شود در حالی که تأمین آب آن به منابع محلی محدود شده است. اتفاقی که سبب بروز مشکلات برای محیط زیست انسانی و طبیعی شده است. در حال حاضر نیروگاه در ۳ کیلومتری شهر اصفهان مازوت مصرف می‌کند یا پالایشگاه درصد اجرای طرح‌های توسعه‌ای است. اقداماتی که تأثیرات آن در افزایش آمار بیماری‌ها در سال‌های آینده خود را نشان می‌دهد. سوال این است که هزینه‌های بیماری‌هایی که ناشی از آلودگی‌های صنعت است کجا دیده می‌شود. درحال حاضر آمار مهاجرت به اصفهان را نگاه کنید. عوارض ناشی از برداشت آب پس از سال‌ها اکنون در قالب فرونشست ۴ هزار اثر تاریخی خود را نشان داده است. با توجه به اینکه ظرفیت زیست پذیری منطقه کاهش پیدا کرده باید این اطمینان در مردم ایجاد شود که با اجرای شدن پروژه انتقال آب بارگذاری جدیدی در منطقه انجام نشود.

طباطبائیان: در حال حاضر قیمت انرژی برای صنایع ارزان نیست قیمت گاز در ایران برای صنایع بالاتر از قیمت گاز در آمریکا است. اما همچنان ارائه سوبسید انرژی سبب شده تا برخی از بخش‌ها از جمله کشاورزی با پایین‌ترین بهره‌وری فعالیت کند. چرا، چون قیمت برای آن پایین است پس بهره‌وری برای آن اولویت نیست. چرا ترکیه در ایران گلخانه تولید خیار ایجاد می‌کند و خیار تولیدی را به ترکیه صادر می‌کند. چون قیمت گاز در ترکیه ۳۰ سنت و در ایران نیم سنت است. بعد به طور مثال مجلس با افتخار اعلام می‌کند که قیمت انرژی را پایین نگه داشته است. نتیجه این ثابت نگه داشت قیمت انرژی در سال‌های گذشته سبب شده تا در حال حاضر با ۲۰ هزار مگابایت ناترازی روبه رو باشیم. این اثرات پنهانی تصمیم‌گیری‌های اشتباه گذشته است. همان گونه که اثرات تصمیم‌گیری‌های اشتباه اکنون گربیان فرزندان ما را در آینده خواهد خواهد گرفت. پس ضروری است با افزایش بهره‌وری و استفاده از دانش و تکنولوژی جدید به منظور کاهش اثرات زیست‌محیطی ناشی از فعالیت صنایع در جهت رشد اقتصاد کشور و حفظ محیط زیست برای نسل آینده تلاش کنیم.

منبع: پایگاه خبری - تحلیلی ایراسین