فشار چین بر مواد معدنی نادر غول‌های دفاعی را در خط آتش قرار داده است

به گزارش می‌متالز، مقامات ارشد آمریکا و چین روز سه‌شنبه برای دومین روز متوالی در لندن مذاکرات تجاری را از سر گرفته‌اند، در تلاش برای کاهش تنش‌ها بر سر مواد معدنی نادر و فناوری‌های پیشرفته.

کاخ سفید اعلام کرده است که در صورت تسریع صادرات عناصر نادر توسط پکن، ممکن است در محدودیت‌های صادرات تراشه‌ها بازنگری کند؛ امری که امید سرمایه‌گذاران را به دستیابی به یک توافق افزایش داده است. هر دو طرف، یکدیگر را به نقض توافق اولیه‌ای که ماه گذشته در ژنو به‌دست آمد، متهم کرده‌اند.

وزارت بازرگانی چین در اوایل آوریل محدودیت‌هایی برای صادرات چندین عنصر نادر و آهن‌ربا‌هایی که به‌طور گسترده در صنایع خودروسازی و دفاعی استفاده می‌شوند، وضع کرد. این محدودیت‌ها در پاسخ به افزایش تعرفه‌های رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، بر محصولات صادراتی چین اعمال شد.

کوین هَسِت، مدیر شورای ملی اقتصاد آمریکا، روز دوشنبه در گفت‌و‌گو با برنامه "Squawk Box" شبکه CNBC گفت انتظار دارد که توافق درباره عناصر نادر به‌سرعت حاصل شود.

او گفت: «انتظار ما این است که... بلافاصله پس از دست دادن طرفین، هرگونه کنترل صادراتی از سوی ایالات متحده کاهش یابد و صادرات عناصر نادر با حجم بالا از سر گرفته شود، و سپس بتوانیم به مذاکره درباره مسائل جزئی‌تر بازگردیم.»

چین بی‌رقیب‌ترین بازیگر زنجیره تأمین مواد معدنی حیاتی است؛ حدود ۶۰٪ از عناصر نادر جهان را تولید می‌کند و تقریباً ۹۰٪ آن را فرآوری می‌کند — یعنی حتی موادی که از سایر کشور‌ها وارد می‌کند نیز توسط چین تصفیه می‌شوند.

مقامات آمریکایی پیش‌تر هشدار داده بودند که این تسلط چین یک چالش راهبردی به‌ویژه در دوران گذار به انرژی‌های پایدارتر محسوب می‌شود.

ویلیام بین، رئیس سیاست تجاری اتاق بازرگانی بریتانیا، گفت که به‌نظر می‌رسد در روز نخست مذاکرات تجاری آمریکا-چین پیشرفت‌هایی حاصل شده، اما دستیابی به توافق بیشتر در زمینه سیاست‌های مربوط به عناصر نادر "کاملاً حیاتی" است.

روز سه‌شنبه بعدازظهر، سهام برخی شرکت‌های دفاعی اروپایی با کاهش روبه‌رو شد. شرکت آلمانی Renk، تولیدکننده گیربکس تانک، با ۸٪ کاهش بیشترین افت را در شاخص Stoxx ۶۰۰ اروپا داشت. شرکت Saab سوئد ۵٪ و شرکت Rheinmetall آلمان ۲.۴٪ کاهش یافتند.

محدودیت‌های چین که در اوایل آوریل اعمال شد، شرکت‌ها را ملزم می‌کند برای صادرات عناصر نادر و آهن‌ربا‌ها درخواست مجوز ارائه دهند.

طبق گزارش مؤسسه مشاوره‌ای SFA-Oxford، عناصر نادر در فناوری‌های مدرن دفاعی نقش کلیدی دارند؛ از جمله در سامانه‌های پیشرفته رادار و سونار، هدایت لیزری و فناوری‌های پیشرانه در محیط‌های جنگی.

گروه‌های صنعتی خودرو نسبت به فرآیند پیچیده صدور مجوز اعتراض کرده‌اند و هشدار داده‌اند که با کاهش موجودی‌ها، تهدید به توقف تولید جدی است. با این حال، چین به‌نظر می‌رسد در آخر هفته اندکی به خودروسازان آمریکایی و اروپایی فرصت داده باشد.

وزارت بازرگانی چین روز شنبه اعلام کرد که آماده است تا کانال ویژه‌ای تحت عنوان "کانال سبز" برای درخواست‌های مجوز صادراتی شرکت‌های واجد شرایط اتحادیه اروپا راه‌اندازی کند تا روند تأیید را تسریع کند. همچنین طبق گزارش رویترز، مجوز صادرات عناصر نادر به تأمین‌کنندگان شرکت‌های آمریکایی مانند جنرال موتورز، فورد و استلانتیس (سازنده جیپ) اعطا شده است.

گِریسِلین باسکاران، مدیر برنامه امنیت مواد معدنی حیاتی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) مستقر در واشنگتن، گفت که مسئله کمبود عناصر نادر در صنایع دفاعی، به‌زودی به‌طور علنی مورد توجه قرار خواهد گرفت — هرچند بسیاری از شرکت‌های دفاعی قبلاً پشت در‌های بسته هشدار داده‌اند.

به گفته باسکاران، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و استرالیا باید اقدامات هماهنگ در سمت عرضه و تقاضا انجام دهند تا تولید عناصر نادر افزایش یابد -، زیرا قیمت‌ها، عامل اصلی نگرانی هستند.

ماه گذشته، چین موقتاً برخی از محدودیت‌های صادراتی علیه ۲۸ شرکت آمریکایی را پس از توافق آتش‌بس تجاری در سوئیس، متوقف کرد. با این حال، صادرات هفت فلز نادر از چین به آمریکا همچنان متوقف مانده است. بسیاری از شرکت‌های آمریکایی مشمول معافیت، از فعال‌ترین شرکت‌ها در حوزه دفاعی هستند و در فهرست تحریم‌های چین قرار دارند.

منبع: ایفنا