فشار توامان تحریم‌ها به صادرات نفت ایران و درآمد پالایشگاه‌های آسیایی

به گزارش می متالز به نقل از رویترز، ایالات متحده معافیت‌های 8 کشور خرید نفت ایران را که در ماه می به اتمام رسید را تمدید نکرد و دولت ترامپ بارها بر به صفر رساندن صادرات نفت ایران تاکید کرده است. ایران نیز به طور قطع درگیر چندین استراتژی برای تداوم فروش نفت خود است که از چشم سیستم‌های متنوع ردیابی و مقامات آمریکایی پنهان مانده است.

با این حال آنچه به چشم می‌آید افت چشمگیر صادرات نفت ایران در ماه می است. بر اساس داده‌های «Rifinitive» تا تاریخ 30 می تنها 7 کشتی حامل نفت ایران در بنادر آسیایی پهلو گرفته است و یک کشتی دیگر در روز جمعه به مقصد خواهد رسید.

از این 8 محموله قابل ردیابی 6 کشتی رهسپار بزرگترین خریدار نفت کشورمان یعنی چین شده و 2 کشتی دیگر راهی هند شده‌اند. لازم به ذکر است که 7 تا از کشتی‌های یاد شده پیش از اتمام آوریل از ایران بارگیری کرده‌اند و ممکن است مشمول معافیت‌های آمریکا باشند.

بر اساس داده‌های آماری چین و هند در مجموع طی ماه می حدود 480 هزار و 600 بشکه در روز از ایران نفت خریداری کرده‌اند که کمتر از نیم مقدار ماه آوریل به میزان 1.12 میلیون بشکه در روز است. بر اساس اطلاعات «Rifinitive» سایر خریداران نفت کشورمان مانند کره و ژاپن در ماه می از خرید نفت ایران خودداری کرده‌اند. این داده‌های همچنین حاکی از آن است که در ماه ژوئن هیچ محموله‌ای از ایران راهی مصرف‌کنندگان بزرگ آسیایی نیست و فقط دو کشتی، یکی به مقصد اندونزی و دیگری به سمت ترکیه از ایران حرکت کرده‌اند.

به طور قطع این محموله‌ها نشان دهنه حجم صادرات کلی نفت ایران نیست، با این حال این نکته را روشن می‌کند که تحریم‌های آمریکا ایران را در بازار جهانی نفت به حاشیه رانده است.

زیان پالایشگاه‌های آسیایی

تاثیر کمبود نفت ایران در بازار جهانی را می‌توان در عملکرد پالایشگاه‌های آسیایی مشاهده کرد. این پالایشگاه‌ها با اینکه توانسته‌اند از منابع دیگر نفت مورد نیاز خود را تامین کنند، اما مجبور به پرداخت مبالغ بیشتری شده‌اند.

انتظار می‌رود واردات نفت کشورهای آسیایی در ماه می 24.81 میلیون بشکه در روز باشد که کمتر از میزان 26.73 میلیون بشکه در روز ماه آوریل است. اما لازم به ذکر است که حجم بالای ماه آوریل به دلیل افزایش سطح تولید پالایشگاه‌های چینی به منظور استفاده از نفت صادره از ایران پیش از اتمام دوره معافیت‌ها بود. همچنین بخشی از نفت ایران در ذخیره‌های تجاری پالایشگاه‌های جدید انبار شد.

واردات نفت کشورهای آسیایی در ماه قبل بیش از فوریه و مارس بوده است و نشان‌دهنده آن است که پالایشگاه‌های آسیایی به منابع مکفی برای تامین نفت مورد نیاز خود دسترسی دارند. با این حال قیمت بالای نفت درآمد پالایشگاه‌ها را محدود کرده و حاشیه سود را به کمترین میزان خود در 16 سال اخیر رسانده است.

سود هر بشکه نفت خام دوبی که در یکی از پالایشگاه‌های سنگاپور پالایش شود در روز جمع 2.87 دلار بود که بسیار پایین‌تر از 4.21 دلار در ماه آوریل و میانگین 365 روزه 4.42 دلاری است.

سودآوری پایین این صنعت چشم‌انداز مناسب را پیش روی خود نمی‌بیند، زیرا عربستان به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت و نزدیک‌ترین گزینه برای جبران خلا ایران در بازار جهانی قصد دارد قیمت نفت را در ماه ژولای افزایش دهد.

انتظار می‌رود عربستان برای سومین ماه متوالی بهای انواع نفت صادراتی خود به پالایشگاه‌های آسیایی را افزایش دهد و از موقعیت به وجود آمده بر اثر کمبود نفت ایران در بازار جهانی و توافق کاهشی اوپک و کشورهای همکار از جمله روسیه، نهایت استفاده را ببرد.

دومین مشکل عمده پیش‌ روی پالایشگاه‌های آسیایی افزایش تولید رقبای چینی است که با سرعت بیشتری از نیاز داخلی به افزایش تولید پرداخته‌اند.

در ماه آوریل صادرات سوخت دیزل چین 43 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته و به سطح 650 هزار بشکه در روز رسیده است. همزمان صادرات سوخت جت این کشور نیز با رشد 31 درصدی به 304 هزار بشکه در روز رسیده است.

چین همچنین سهمیه دریافتی قابل دسترس برای هر پالایشگاه را افزایش داده است و به همین دلیل به احتمال زیاد سرعت صادرات این کشور در ماه‌های آینده افزایش می‌یابد. در مجموع پالایشگاه‌های آسیایی از دو جبهه افزایش قیمت خوراک ورودی از سمت عربستان و رشد سرعت تولید و صادرات محموله‌های سوختی چین تحت فشار هستند.