نگاهی به روند تولید دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا

می متالز - سال مالی 97 برای شرکت سایپا زیان 4840 میلیارد تومانی را به همراه داشت و در 9 ماه ابتدایی ایران‌خودرو را با زیان 5110 میلیارد تومانی مواجه کرد. اختلال در عرضه خودرو نه تنها سودآوری خودروسازان بزرگ را به چالش کشید، قیمت خودرو در بازار را با شیب تندی صعودی کرد. روند عملکرد ماهانه خودروسازان حاکی از آن است که این شرکت‌ها از عمق فاجعه‌آمیز تولید فاصله گرفته‌اند؛ با این حال ثبات نرخ محصولات اصلی و عمده همچنان سودآوری این شرکت‌ها را تهدید می‌کند.

به گزارش می متالز، طی هفته‌های گذشته نمادهای گروه خودرو و قطعات رشدهای جهش‌وار و قابل‌توجهی را تجربه کردند. عمده دلیلی که برای رشد نمادهای این گروه مطرح است به جاماندگی از دیگر گروه‌های بازار تعبیر می‌شود. همزمان در رابطه با برخی قطعه‌سازان شاهد صدور مجوز‌های افزایش نرخ محصولات هستیم و در رابطه با برخی دیگر از نمادهای این‌ گروه، به خصوص مجموعه ایران‌خودرو، بحث تجدید ارزیابی دارایی‌ها همچنان داغ است.

فارغ از تمام مباحثی که در رابطه با چشم‌انداز سودآوری شرکت‌های مرتبط با صنعت خودرو مطرح می‌شود، تولید خودروسازان بزرگ کشور ابعاد گسترده‌تر و استراتژیکی در فضای کلان اقتصادی پیدا می‌کند. همچنان در صورت‌های مالی شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو، به خصوص در رابطه با محصولات اصلی خبر از نرخ‌گذاری محصولات بر اساس حاشیه قیمت بازار وجود ندارد و در هفته‌های اخیر بازگشت شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو از سوی برخی مسئولان مطرح شده است. عدم تولید و عرضه موجه محصولات به بازار سبب شده است تا این شائبه که خودروسازان با کاهش عرضه به افزایش قیمت خودرو دامن می‌زنند پررنگ شود.

نوسانات شدید اقتصادی در سال 97، افزایش قابل‌توجه هزینه‌های تولید، نرخ‌گذاری دستوری و بحران بهره‌وری در شرکت‌های بزرگ خودروساز از جمله عواملی است که سال مالی گذشته را برای خودروسازان تبدیل به چالشی عمیق کرد. این شرکت‌ها سال گذشته از سطوح نرمال تولید خود فاصله گرفتند و در آذر ماه بدترین وضعیت ماهانه تولید را به ثبت رساندند. با این حال به نظر می‌رسد رفته‌رفته وضعیت تولید در این شرکت‌ها از لحاظ حجمی رو به بهبود است. با این حال این مساله را باید در نظر داشت که وزن محصولات ارزان‌تر و با قابلیت تولید داخلی بیشتر، در سبد این شرکت‌ها بیشتر شده است. همچنان دو مساله تداوم روند صعودی تولید و نزدیک شدن نرخ‌های فروش کارخانه به نرخ‌های بازار آزاد برای بهبود چشم‌انداز عملکرد خودروسازان ضروری به نظر می‌رسد.

نکته قابل‌توجه دیگر حصول سود 190 میلیارد تومانی سایپا در فصل زمستان است. موضوعی که نشان می‌دهد افزایش نسبی نرخ‌های فروش و یا کاهش‌ هزینه‌ها می‌تواند حاشیه امنی برای این شرکت‌ها در مقابل زیان‌سازی ایجاد کند. همچنان انتظار برای رونمایی از صورت مالی سالانه ایران‌خودرو در سال 97 وجود دارد. به علاوه آن که گزارش‌های ماهانه این شرکت ها رفته‌رفته از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. در زیر عملکرد تولیدی دو خودروساز بزرگ کشور از ابتدای سال 1397 تا انتهای اردیبهشت سال جاری قابل مشاهده است.