صرفه‌جویی ۵۰۰ میلیون دلاری با بومی‌سازی الکترود گرافیتی

به گزارش می متالز، یکی از بخش‌هایی که در این نمایشگاه حضور فعال داشتند، صنایع معدنی بودند. ازاین‌رو کارگاه تخصصی با عنوان «چالش‌ها و راهکارهای ساخت داخل در بخش معدن و صنایع معدنی» و چالش‌های پیش‌روی این صنعت به همراه راهکارهای آن مورد کنکاش بیشتری قرار گرفت.

کاهش ۳میلیارد دلاری هزینه‌های بخش معدن و صنایع معدنی

جعفر سرقینی، معاون معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در کارگاه «چالش‌ها و راهکارهای ساخت داخل در بخش معدن و صنایع معدنی» عنوان کرد: در بخش صادرات معدن و صنایع معدنی سال گذشته ۹ میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم، از این میزان ۴.۵میلیارد دلار صرف هزینه بخش معدن می‌شود و ۲.۵میلیارد دلار آن نیز مربوط به هزینه‌های صنعت فولاد است. بنابراین حدود نیمی از درآمد ارزی حوزه معدن و صنایع معدنی هزینه خود این بخش می‌شود.
سرقینی ادامه داد: یکی از صنایع هزینه‌بر در حوزه معدن، صنعت فولاد است که باید بتوانیم هزینه‌های ارزی آنها را کاهش دهیم. تولید هر تن فولاد ۱۰۰ دلار هزینه دارد که بخشی از این هزینه مربوط به الکترود گرافیتی است، البته با توجه به راهکارهایی که درنظر گرفته‌ایم این هزینه را به ۸۰ دلار رسانده‌ایم.
وی در ادامه افزود: برپایی نمایشگاه ساخت داخل درحقیقت بر کاهش هزینه‌های تولید با توجه به بومی‌سازی تاکید دارد. اگر این اتفاق روی بدهد و الکترود گرافیتی نیز بومی‌سازی شود، ۵۰۰ میلیون دلار در صنعت فولاد صرفه‌جویی می‌شود. البته در صنعت فولاد الکترود گرافیتی، فروآلیاژها و برخی نسوزها وارداتی هستند.
معاون معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه خاطرنشان کرد: هزینه ارزی برخی صنایع معدنی مربوط به خرید مواد اولیه است. البته واردات مواد اولیه ایرادی ندارد و تولیدکنندگان می‌توانند هر اندازه که لازم داشته باشند وارد کنند؛ چراکه مواد اولیه تبدیل به ماده‌ای با ارزش‌افزوده بیشتری می‌شود و واردات آن کار پسندیده‌ای است چون این مواد در داخل موجود نیست.
سرقینی در ادامه تاکید کرد: هدف از بومی‌سازی و داخلی‌سازی این است که هزینه‌های بخش معدن و صنایع معدنی را به یک میلیارد دلار برسانیم و آن هم صرف مواد اولیه‌ای در کشور شود که موجود نیست و به اندازه ۳ میلیارد دلار هزینه‌ها را کاهش دهیم.

نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید دائمی است

محمدباقر عالی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) در این کارگاه تخصصی عنوان کرد: نخستین نمایشگاه «فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» فراتر از انتظار ما بود. این نمایشگاه منحصربه‌فرد بوده؛ چراکه نخستین‌بار است که یک نمایشگاه با رویکرد تقاضامحور برگزار می‌شود. عالی در ادامه خاطرنشان کرد: برگزاری این نمایشگاه با خواست رهبر معظم انقلاب و با پیگیری وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شد.
وی در ادامه یادآور شد: نمایشگاه «فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» برای شرکت‌های بزرگ همچون شرکت‌ مس، شرکت‌های فولادی و خودروسازان به صورت دائمی برگزار می‌شود که برای این موضوع یک میز مجازی درنظر گرفته شده است. سایر شرکت‌های کوچک نیز به وسیله انجمن‌های خود می‌توانند در این نمایشگاه حضور داشته باشند و سامانه‌های این نمایشگاه دائمی خواهد بود.
رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) عنوان کرد: همچنین قصد داریم که مشابه این نمایشگاه را به صورت استانی برگزار کنیم. برای نمونه استان اصفهان مهد فولادسازی است که می‌توانیم در این استان نمایشگاه با محوریت فولاد یا در تبریز با محوریت قطعه‌سازی برگزار کنیم.

صنایع معدنی برای تولید با تیراژ بالا نیازهای خود را تجمیع کنند

همچنین اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل شرکت ملی مس ایران در این کارگاه تخصصی عنوان کرد: امسال در برنامه شرکت ملی مس، برنامه ۲۶۰ هزار تنی تولید را در دست اقدام داریم. این درحالی است که شرکت ملی مس ظرفیت ۴۰۰ هزار تن ذوب را دارد که از این میزان ۲۸۰ هزار تن آن در سرچشمه قرار دارد و کار در خاتون‌آباد نیز از اول مرداد تعطیل می‌شود تا فناوری جدید فلش در آن راه‌اندازی می‌شود. با این اقدام ظرفیت تولید آن از ۸۰ هزار تن به ۱۲۰ هزار تن در ۴.۵ ماه ارتقا پیدا می‌کند. وی ادامه داد: این بدان معنا است که سالانه در استان کرمان ۲ میلیون تن کنسانتره مس موردنیاز است درحالی‌که ظرفیت موجود فقط ۸۵۰هزار تن بوده که لازم است در این حوزه سرمایه‌گذاری انجام شود. در آذربایجان نیز قرار است، یک واحد ذوب ۱۰۰هزار تنی ساخته شود که نیازمند ۴۰۰ هزار تن کنسانتره است، بنابراین باید یک کارخانه کنسانتره نیز در آذربایجان ساخته شود. سعدمحمدی افزود: در صنعت مس هزینه‌های ارزی، بیشتر مربوط به قطعات و ریخته‌گری در بخش ذوب است. البته در زمینه ساخت داخل، شرکت مس شرایط خوبی را دنبال کرده است. اگر قرار است کارخانه کنسانتره ایجاد شود، حجم عملیات معدنی این شرکت باید دو برابر شرایط فعلی انجام شود. به عبارت دیگر، ۱۸۵میلیون تن عملیات معدنی فعلی باید به حدود ۴۰۰ میلیون تن برسد. از این‌رو نیازمند افزایش تعداد معادن هستیم و باید نوع ماشین‌آلات را تغییر بدهیم.
وی ادامه داد: فناوری کوره‌های شرکت ملی مس به فناوری فلش ارتقا پیدا کرده است. در جهان ۶۹درصد تولید مس با این مدل انجام می‌شود. در نرخ تمام‌شده نیز شرایط خوبی را دنبال می‌کنیم. سعدمحمدی همچنین یادآور شد: از سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳) بیشتر کشورها به سمت تولیدات معدنی و کنسانتره‌های جدید پیش رفته‌اند و تا سال ۲۰۲۳ میلادی (۱۴۰۲) و کمتر از ۵ سال آینده تقاضای مس جهانی حدود ۲.۵میلیون تن افزایش پیدا می‌کند و امیدواریم در شرکت ملی مس، بخشی از این بازار را از آن خود کنیم. در جهان برنامه‌ریزی شده است که حدود ۴تریلیون دلار برای زیرساخت‌ها هزینه شود. دولت‌ها به این سمت آمدند که هزینه‌ها را به سوی زیرساخت‌ها ببرند که همین موضوع سبب رشد صنایع دیگر می‌شود. از این میزان یک‌دهم آن مربوط به اسکلت‌های جدید، یک‌دهم مربوط به فرودگاه‌های جدید، یک‌دهم آن نیز مربوط به جاده‌های جدید و... است. همچنین در ۱۰ سال آینده قرار است ۳۰درصد خودروهای جهان الکترونیکی شوند و این موضوعی است که کشور ما نیز باید برای آن برنامه‌ریزی داشته باشد. به علاوه اینکه اتحادیه اروپا ۲۰عنصر را به عنوان عناصر استراتژیک در دهه‌های آینده معرفی کرده که نخستین عنصر آن مس است. نکته جالب اینکه ۹۹درصد بنگاه‌های جهان در حوزه مس سودده بوده‌اند.
وی در ادامه با توجه به تاکید بر ساخت داخل پیشنهاد کرد: یکی از مشکلات ما در زمینه ساخت در حوزه صنایع معدنی این است که برخی قطعات ما تک‌محصولی هستند، ازاین‌رو سازندگان داخلی تمایلی به ساخت محصولاتی که تیراژ بالایی موردنیاز نیست، ندارند. به همین دلیل در بومی‌سازی صنعت خودروسازی موفق‌تر بوده‌ایم؛ چراکه یک قطعه در تیراژ بالا ساخته می‌شود و رغبت برای سرمایه‌گذاری در ساخت داخل برای کالاهایی با تیراژ بالا، بیشتر است. سعدمحمدی ادامه داد: ممکن است، برخی قطعات در صنایع فولاد و مس یا تمام شرکت‌هایی که بخش ذوب دارند، مشابه باشند، بنابراین اگر یک ساختاری به‌ وجود بیاید که نیازهای این واحدها در کنار هم چیده و دسته‌بندی شود، بهتر می‌توان تولید داخلی داشت.
باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که این نیازها را برای ۲ سال به قطعه‌سازها بدهیم. اگر این اتفاق بیفتد، رغبت برای سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها و همچنین سود بنگاه‌ها بیشتر خواهد شد. مدیرعامل شرکت ملی مس ایران در ادامه خاطرنشان کرد: به دلیل پایین بودن تیراژ، کیفیت نیز کاهش می‌یابد، درحالی‌که تیراژ بالا می‌تواند سبب ارتقای کیفیت شود.

کاهش هزینه ارزی هر تن فولاد تا۶۰ دلار

عزیزالله سرچمی، مشاور مدیرعامل در پروژه‌های خارج از کشور شرکت میدکو نیز در این کارگاه تخصصی عنوان کرد: عمده هزینه فولادسازان در کشور مربوط الکترود گرافیتی، فروآلیاژها و برخی نسوزها و به علاوه برخی قطعات یدکی است که البته کاهش این هزینه‌ها با توان داخلی امکان‌پذیر است. برای نمونه در شرکت میدکو حدود ۹۵درصد نیازمندی‌ها از داخل قابل‌تامین است. سرچمی در ادامه خاطرنشان کرد: تا چند سال پیش بیشتر نسوزها وارداتی بودند اما هم‌اکنون بیشترشان در داخل قابل تامین است. تجهیزات ذوب نیز در واحدها در حال بومی‌سازی است. مهم‌ترین هزینه فولادی‌ها مربوط به الکترود گرافیتی است و تامین آن برای فولادسازان بسیار حیاتی به‌شمار می‌رود که باید این مشکل در داخل حل شود. وی در پایان تاکید کرد: صنعت فولاد روی ریل بومی‌سازی قرار گرفته و با تقویت ساخت داخل وابستگی‌های این صنعت را به خارج می‌توان به کمترین میزان رساند. همچنین می‌توان هزینه ارزی هر تن فولاد را به ۶۰ تا ۵۰ دلار کاهش داد.

بخش خصوصی مطالبه‌گر اجرایی شدن نقشه راه معدن باشد

همچنین داریوش اسماعیلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در این کارگاه تخصصی عنوان کرد: محور اصلی ما در مجلس شورای اسلامی تولید داخل است که قوانین متعدد و مترقی را در این زمینه برای رونق تولید در حوزه معدن و صنایع معدنی به تصویب رسانده‌ایم. اسماعیلی در ادامه خاطرنشان کرد: در اواخر سال ۹۶ و اوایل سال ۹۷ روی نقشه راه معدن و صنایع معدنی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برنامه‌ریزی‌هایی انجام شد. این نقشه راه با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی، انجمن‌ها و حدود ۴۰ نماینده در مجلس شورای اسلامی تدوین شد.
وی ادامه داد: بند ۳۵ این نقشه راه بر صادرات محصولات معدنی باکیفیت و پایدار تاکید دارد که این امر را سازمان ایمیدرو باید پیگیری کند.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: ما از بخش خصوصی می‌خواهیم که گفتمان نقشه راه معدن را بیش از پیش مطرح کنند و مطالبه‌گر نحوه اجرایی شدن این نقشه راه باشند؛ چراکه اگر این نقشه اجرایی شود ۸۰درصد مشکلات قابل حل خواهد بود.

توان شرکت‌ها برای ساخت داخل

سعید پیرمرادی، سرپرست صنایع معدنی ایمیدرو در این کارگاه تخصصی عنوان کرد: ما باید بتوانیم شرکت‌هایی که توان ساخت داخل را دارند در یک مجموعه گردهم آوریم تا این مجموعه‌ها در کنار هم قرارگیرند و بدین وسیله داده‌های پایه‌ای را جمع‌آوری کنیم.

آینده‌پژوهی استراتژی ایمیدرو

امید امامی، سرپرست امور معادن ایمیدرو نیز در این کارگاه تخصصی عنوان کرد: باید استراتژی خود را اصلاح کرده و با توجه به تحریم‌ها آن را طراحی کنیم. سازمان ایمیدرو نیز در استراتژی خود قرار است بر مبنای آینده‌پژوهی پیش برود و در این زمینه بر توانمندی‌ داخلی و نیروی انسانی تاکید دارد. وی در ادامه افزود: باید در زمینه صنایع سنگین سرمایه‌گذاری بیشتری شود.