سهم یک درصدی معادن از تولید ناخالص داخلی

توجه به رتبه ایران در زمینه مواد معدنی ولی در زمینه استخراج و صادرات فراورده های معدنی نتوانسته ایم به جایگاه مناسب در جهان دست پیدا کنیم .

وی افزود: دلیل رشد GDP یا تولید ناخالص داخلی 1 درصدی بخش معدن این  است که  به اکنون روز به روز اقتصاد کشور در حال توسعه است. در کشور های توسعه نیافته مثل کشورهای افریقایی رتبه بخش معدن در تولید ناخالص داخلی در حدود 20 درصد است ولی در کشورهای توسعه یافته این رقم در حدود 1 یا 1.5 درصد است و در کشورهای صنعتی نقش معدن در تولید ناخالص داخلی زیر 1 درصد میباشد این به معنی نیست که معدن در ان کشورها دارای اهمیت نیست بلکه به این معنی است که اقتصاد در ان کشورها بزرگ تر است و بقیه قسمتها در اقتصاد ان کشور هم رشد داشته اند. یک دلیل دیگر کم بودن رتبه معدن در تولید ناخالص داخلی این است که مواد معدنی معمولا جزء مواد اولیه طبقه بندی میشوند ارزش افزوده بخش معدن در زنجیره های بعدی تولید مثل فرآوری ان است که این ازرش افزوده هم هیچ وقت در بخش معدن محاسبه نمیشود.

سرقینی گفت: در ایران نقش بخش معدن در تولید ناخالص داخلی 1.1 درصد است و ارزش همین بخش در تولید ناخالص داخلی در صورت فراوری به 6.5 درصد میرسد و این نشان میدهد که ارزش اصلی در بخش معدن بعد از استخراج ماده معدنی و در مرحله فراوری صورت میگیرد. سرقینی دلیل کوچک بودن این عدد را رشد و توسعه دیگر قسمتها در اقتصاد کشور دانست و افزود:

اکنون در ایران آن قسمت از معادن که مطالعات اولیه روی آنها صورت گرفته تا رسیدن به مرحله  استخراج یک روال و مدت زمان 5 تا 6 ساله لازم دارند مخصوصا در معادن فلزی، زیرا در معادن فلزی غیر اهنی مثل مس، روی، سرب به علت داشتن شرایط مخصوص ایجاد معدن و استخراج ماده معدنی زمان بر است. در معادن سنگ اهن مدت زمان مورد نیاز از اکتشاف تا استخراج کمتر و در حدود 3 الی 4 سال است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: امروز از محل مطالعه پهنه های اکتشافی حدود 400 انومالی معدنی شناسایی شده است که از این تعداد اکثر مناطق جزء مناطق امید بخش ذخایر فلزی هستند که برای تاسیس معادن جدید باید بررسی بیستر همراه با حفاری در آن مناطق صورت گیرد.

رشد 18 درصدی تولید سنگ تزیینی در سال گذشته

سرقینی همچنین در مورد صنعت سنگ تزئینی در کشور گفت: سنگ تزئینی یک صنعت رو به جلو است در سال 95 تولید سنگ تزئینی حدود 18 درصد رشد داشته در حالیکه در دیگر بخشهای معدن 6 درصد رشد داشته ایم.

 این یک امر طبیعی است که بعضی از معادن کوچک با توجه به نوسانات بازار از ان تاثیر بگیرند و تولیدات خود را کاهش دهند. ولی به طور کلی در سال 95 حدود 15.5 میلیون تن سنگ تزئینی تولید شده که در مقایسه با سال 94، 18 درصد رشد را نشان میدهد.

 وی همچنین در مورد صادرات سنگ تزئینی گفت میزان صادرات سنگ تزئینی 270 میلیون دلار است که نسبت به سال 94 حدود 35 درصد رشد داشته است. ولی با این وجود هنوز این ظرفیت در کشور وجود دارد که به ظرفیت بیشتر در این زمینه برسیم. سرقینی افزود: در سه ماهه اول امسال هم حدود 90 میلیون دلار صادرات انواع  سنگ تزئینی در کشور صورت گرفته و این به ان معنی است که اگر به همین ترتیب پیش برویم در پایان سال جاری به رقم 360 میلیون دلار صادرات در سنگ تزئنی و ساختمانی برسیم.

وی گفت: در ستاد توسعه صادرات سنگ با مشورت گرفتن از تولید کننده گان قرار است طی زمان کمتر از 10 سال به رقم 2 میلیارد دلار در زمینه صادرات سنگ تزئینی و ساختمانی در سال برسیم. طی برنامه ریزیهای صورت گرفته از سال 94 در مدت زمان دوسال از 200 میلیون دلار صادرات سنگ تزئینی به رقم 360 میلیون دلار رسیدیم و امید است در چند سال اینده حداقل به رقم 1.5 میلیارد دلار در سال برسیم.

کاهش خام فروشی مواد معدنی

معاون وزیر صنعت در امور معادن یکی از افت های بخش معدن را خام فروشی مواد معدنی عنوان کرد و گفت در سال 91 70 درصد صاردات سنگ تزئینی از محل صادرات سنگ خام بوده  اما  امروز 50 درصد از صادرات سنگ تزئینی کشور سنگ خام است و 50 درصد بقیه متعلق به سنگ کار شده است.

وی همچنین رکود صنعت ساختمان را باعث اسیب به بخش معدن عنوان کرد و افزود ثابت ماندن میزان ساخت و ساز باعث کمتر شدن تقاضا شده است. راه حل توسعه بخش معدن در توسعه صادرات است  چون بازار های صادراتی  خیلی وسیع تر از بازار های داخل است و اگر یک بازار به هر دلیلی تعطیل شود بازار های دیگر سریعا جای ان را خواهند گرفت زیرا بازار بسیار متنوع است  ولی بازار کشور از لحاظ بزرگی و تنوع طبیعتا مثل بازار صادراتی نیست .

سرقینی گفت: سرمایه گذاری در این بخش از بقیه سرمایه گذاری ها مجزا نیست بیشتر در زمینه توسعه معادن سعی کردیم سرمایه گذار خارجی جذب کنیم  و الان در زمینه سرمایه گذاری با یک سری از معافیت های مالیتی میزان سرمایه گذاری خارجی در این بخش را افزایش داده ایم.  در حال حاضر با چند شرکت خارجی در زمینه توسعه معادن گفتگو کرده ایم والان تعدادی از این شرکت ها با شرکت های ایرانی در زمینه توسعه معادن شراکت میکنند.

وی افزود: دولت تعرفه هایی در زمینه واردات محصولات معدنی برای حمایت از تولید کنندگان در نظر گرفته و علی رقم بعضی اظهار نظرات مختلف بر اساس امار گمرگ جمهوری اسلامی در سال گذشته 10 میلیون دلار واردات سنگ تزدینی و نما به کشور داشته ایم این رقم در مقابل رقم صادراتی که از ایران صورت گرفته بسیار ناچیز است.

معاون وزیر صنعت برنامه دولت را  توسعه صادرات مواد معدن نه به صورت خام بلکه بصورت فراوری شده عنوان کرد و افزود با ایجاد ارزش افزوده در سال 95 صادرات مواد معدنی 1.2 میلیرد دلار بوده که نسبت به سال قبل در این بخش شاهد یک رشد 50 درصدی در زمینه صادرات مواد معدنی هستیم و در حال حاضر هیچ گونه منعی برای صادرات مواد معدنی نداریم ولی ترجیح در این است که مواد معدنی بصورت فراوری شده و با ازرش افزوده بالاتر صادر شود.

مذاکره با شرکت های خارجی در زمینه سرمایه گذاری مشترک در بخش معدن

 وی همچنین رشد بخش معدن در سه ماهه سوم سال قبل را 10.7 ودر سه ماهه چهارم 10.4 درصد در بخش معدن عنوان کرد و از مذاکره با هییت های خارجی برای سرمایه گذاری در بخش معدن خبرداد و گفت: مذاکرات زیادی در زمینه سرمایه گذاری در صنایع معدنی با شرکت های خارجی داشته ایم که با تعدادی از انها در شرف عقد تفاهم نامه هستیم که این موارد با توجه به تغییر شرایطی که بعد از برجام صورت گرفته  انجانم شده است  واکنون شرایط و راه برای حضور و سرمایه گذاری شرکت های خارجی در معدن و صنایع معدنی ایجاد شده است و در حال حاضر هر ماه هییت های خارجی متشکل از بخش های مختلف برای مذاکره و سرمایه گذاری در صنایع معدنی به ایران سفر میکنند و این نشان از ظرفیت بالا رشد معدن در اقتصاد کشور است.