تامین مواد اولیه، بزرگ‌ترین چالش فولادسازان

به گزارش می متالز، شرکت فولاد خوزستان، خریدار سنگ‌آهن و تولیدکننده گندله و انواع فولاد در شکل اسلب و شمش بوده و از سه بخش اصلی کارخانجات گندله‌سازی، کارخانجات احیا مستقیم و واحد فولادسازی تشکیل شده است.

این شرکت، با تولید حدود 6 میلیون تن گندله در سال، سومین تولیدکننده بزرگ گندله در کشور محسوب می‌شود. گرایش معادن به احداث واحدهای گندله‌سازی و فولادسازی، باعث شده که کمتر این مواد معدنی را در اختیار دیگر شرکت‌های فولادساز قرار دهند که این عدم فروش به کارخانجات دیگر، معضلاتی را در زمینه تهیه مواد اولیه برای شرکت‌هایی که معدن ندارند، ایجاد کرده است.

در خصوص این موضوع، با علی محمدی به گفت‌وگو نشستیم تا چالش‌های شرکت فولاد خوزستان را برای دسترسی به مواد اولیه از مدیرعامل این شرکت جویا شویم:

ظرفیت اسمی تولید گندله شرکت شما چقدر است و در حال حاضر سالانه چه میزان تولید دارید؟

شرکت فولاد خوزستان دارای دو واحد گندله‌سازی است که هرکدام از این واحدها، ظرفیت اسمی تولید 2.5 میلیون تن گندله در سال را دارند که ظرفیت مجموع این دو واحد، ۵ میلیون تن در سال است، در حال حاضر، این دو واحد چیزی حدود یک میلیون تن بیشتر از ظرفیت اسمی خود تولید می‌کنند در حالی که توانایی تولید سالانه 6.4 میلیون تن گندله را دارند، اما به دلیل مشکلات تامین کنسانتره سنگ‌آهن، به این میزان نمی‌رسیم، یعنی بیش از ظرفیت اسمی و کمتر از توان واقعی مجموعه تولید داریم.

کنسانتره مورد نیاز خود را از چه معادنی تامین می‌کنید؟ و در خصوص تامین مواد اولیه با چه مشکلاتی روبه‌رو هستید؟

عمدتا کنسانتره مورد نیاز واحدهای گندله‌سازی فولاد خوزستان از طریق شرکت‌های گل‌گهر، چادرملو، گهرزمین، چغارت و توسعه فراگیر سناباد تامین می‌شود. خود این شرکت‌ها طرح‌های توسعه‌ای برای تولید گندله آغاز کرده‌اند؛ با افزایش ظرفیت تولید گندله، طبیعتا میزان فروش کنسانتره این شرکت‌ها به ما کاهش خواهد یافت.

به طور مثال میزان ذخیره شرکت در مقطعی از اواخر سال گذشته و اوایل سال جدید، به صفر رسید و میزان تولید واحدهای گندله‌سازی و احیا را شدیدا تحت تاثیر قرار داد.

از چه تکنولوژی برای تولید گندله استفاده می‌کنید؟ و برای افزایش بهره‌وری چه تدابیری اتخاذ شده است؟

تکنولوژی یا همان روش تولید گندله در شرکت ما، روش لورگی است. در راستای بهبود فرآیند تولید، برای افزایش بهره‌وری با کاهش توقفات از طریق پایش برنامه‌ای (کنترل cm) و همچنین با تغییر بعضی از تجهیزات مانند دبل دک، عمر نسوز کوره را افزایش داده و اقداماتی را برای افزایش زمان بین تعمیرات سالیانه واحد که حداقل در هر تعمیر، 25 روز طول می‌کشد، انجام داده‌ایم.

 به این ترتیب، دوره تعمیرات را از سالی، یک بار به حدود هر 26 ماه یک بار، افزایش داده‌ایم. استفاده ما از سنگ‌آهن‌های مگنتیتی پرعیار بر میزان تولید و کیفیت گندله تولیدی، تاثیر مثبتی داشته است.

چه سیاست‌هایی برای کاهش مصرف انرژی واحد گندله‌سازی اتخاذ کرده‌اید؟

ما برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در واحدهای گندله‌سازی، افزایش بازدهی و پایش برنامه‌ای موتورهای های‌تنشن (موتورهای فشار قوی) را در دستور کار قرار داده‌ایم تا بتوانیم به این وسیله، مصرف انرژی خود را کاهش دهیم.

آیا میزان گندله تولیدی، پاسخ‌گوی نیاز کارخانه فولاد خوزستان است؟ اگر خیر، کسری موجود را از چه شرکت‌هایی تامین می‌کنید؟

بخشی از گندله تولیدی فولاد خوزستان، برای تامین نیاز شرکت فولاد شادگان مصرف می‌شود، به این ترتیب، میزان گندله تولیدی، تمام نیاز گروه فولاد خوزستان را تامین نکرده و مقدار کسری آن، از شرکت‌های دیگر مانند گل‌گهر تامین می‌شود.

با توجه به راه‌اندازی واحدهای گندله‌سازی معادن و میزان استحصال سنگ‌آهن، قطعا ارسال این ماده معدنی از معادن کاهش خواهد داشت. در نتیجه، تولید گندله مورد نیاز واحدهای احیاء با مشکل مواجه شده و منجر به توقف و یا کاهش میزان تولید واحدها نیز می‌شود.

گرایش معادن به سمت راه‌اندازی واحدهای فولادسازی و همچنین صادرات کنسانتره به کشورهای خارجی، باعث شده تا واحد‌های تولید‌کننده فولاد و به‌ویژه فولاد خوزستان، در تامین خوراک مورد نیاز خود با مشکل جدی مواجه شوند.

در سال‌های آتی با راه‌اندازی کارخانجات فولادسازی در کنار معادن ذکر شده، مشکلات فولاد خوزستان برای تامین مواد اولیه بیشتر خواهد شد. به این ترتیب، باید با همکاری معادن، فکر اساسی برای این موضوع اندیشیده شود.

با توجه به فاصله فولاد خوزستان از معادن سنگ‌آهن، با چه چالش‌هایی در خصوص حمل‌ونقل مواجه هستید؟

در نظر داریم برای توسعه حمل‌ونقل، شامل حمل‌و‌نقل ریلی، جاده‌ای و دریایی اقدامات ویژه‌ای انجام دهیم. مواد اولیه مورد نیاز فولاد خوزستان، سنگ‌آهن بوده که به دو شکل ریلی و جاده‌ای به شرکت وارد می‌شود.

ماهیانه حدود 500 هزار تن سنگ‌آهن وارد می‌کنیم، به طور مثال در سه ماهه پایانی سال 97 روزانه 170 واگن به تناژ حدود 10 هزار تن وارد مجتمع شد که میانگین آن در ماه، حدود 300 هزار تن بود اما به دلایل مسدود بودن مسیر در فروردین ماه، میانگین ورودی از ابتدای سال حدود 115 واگن به تناژ حدود 200 هزار تن رسیده است. مواد افزودنی و مواد اولیه مانند کک و و فروآلیاژها به طور کامل با کامیون حمل می‌شود.

در سال 98 کل فروش صادراتی و بخشی از فروش داخلی به میزان 855 هزار تن، به‌صورت ریلی ارسال شده است. ظرفیت حمل ریلی، به‌دلیل تک خط بودن راه‌آهن در ناحیه لرستان و مسدود بودن گاه و بیگاه ظرفیت ریلی این ناحیه، در سال حدود 3.5 میلیون تن است اما برای حمل‌ونقل ریلی از جنوب به مرکز کشور، حدود 8 میلیون تن تقاضا در سال وجود دارد؛ از طرفی بهره‌وری پایین لکوموتیوها و تعداد کم آن‌ها، مزید بر علت شده است تا ظرفیت حمل‌ونقل ریلی کاهش یابد اما برای حمل محصول صادراتی در ناحیه جنوب مشکلی وجود ندارد و می‌توان با تمهیداتی به حدود 2.7 میلیون تن حمل‌ونقل ریلی رسید. همچنین هزینه‌های حمل‌ونقل در 5 ماهه‌ اول امسال، نسبت به سال گذشته بیش از 5 درصد افزایش یافته است.

مهم‌ترین برنامه‌های شما برای تولید گندله و فولاد در سال آتی چه مواردی است؟

اولویت برنامه‌های شرکت فولاد خوزستان، ادامه توسعه در بالادست زنجیره برای تامین پایدار سنگ‌آهن و کنسانتره و تسریع در اجرای پروژه‌هایی مانند افزایش ظرفیت‌های تولید و بهینه‌سازی طرح‌های زیست محیطی است.

فولاد خوزستان در بحث بومی‌سازی قطعات، تجهیزات و مواد خود نیز، گام‌های موثری برداشته و طی تلاش بیست ساله توانسته است بیش از 25 هزار قطعه را بومی‌سازی کند.

این امر، با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز علمی و دانشگاهی میسر شده و در همین راستا نیز، نمایشگاه تخصصی بومی‌سازی را در نیمه دوم مردادماه سال جاری با شرکت سازندگان و تولیدکنندگان و مشارکت مراکز علمی، دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان برپا نمودیم و تفاهم‌نامه‌هایی نیز با فعالان این عرصه منعقد شد تا از توان آن‌ها بالاترین بهره را ببریم.

با توجه به ظرفیت جوانان و نیروهای توانمند در شرکت‌های دانش‌بنیان فولاد خوزستان با پارک علم و فناوری استان خوزستان مذاکراتی داشته است و در نظر داریم با عقد قرارداد نیازهای فولاد خوزستان را اعلام کرده و با کمک همین شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک علم و فناوری استان، از توانمندی آن‌ها بهره لازم را ببریم و در راستای بومی‌سازی، قدم‌های بلندی برداریم.

لازم به ذکر است در این مسیر، فولاد خوزستان برای پیشرفت هر چه بیشتر شرکت‌های داخلی، سرمایه‌گذاری‌های لازم را نیز انجام خواهد داد. امیدوارم با کمک خداوند متعال و تلاش شبانه‌روزی کارکنان تلاشگر فولاد خوزستان، در آینده شاهد رشد و شکوفایی هر چه بیشتر صنعت فولاد باشیم.